نمی توان منکر بود که بزرگترین عامل بازدارنده وقوع جرایم مجازی آگاهی دادن به مردم و افزایش سواد مجازی آنهاست و حالا که در یک هفته گذشته دو شبکه اجتماعی جهانی به لیست شبکه‌های اجتماعی جهان افزوده شد، در مدت زمان کوتاهی موج میلیونی از کاربران در جهان به آن پیوستند. گسترش فضای اجتماعی در جهان یک اتفاق مهارنشدنی است اما برای حضور مناسب و دور از آسیب باید چه سوادی را در این فضا داشته باشیم تا گرفتار تبهکاران نشویم؟ از سوی دیگر چه تبحرهایی را باید داشته باشیم که فضای مجازی ما را خشن، ناآرام و مضطرب نکند. ابتدا از سواد دیجیتالی برایتان می‌گوییم. سپس از آنچه باید بدانید تا در فضای مجازی تبهکاران را از خود دور نگه دارید و در نهایت از تکنیک‌هایی می‌گوییم که می‌تواند نجاتگر شما در برابر اضطراب‌هایی باشد که از سوی فضای مجازی به فضای حقیقی شما پرتاب می‌شود و می‌تواند زندگی و دقایق روزانه شما را تحت تأثیر قرار دهد.
سواد مورد نیاز برای ورود به شبکه‌های اجتماعی
 سواد دیجیتال اولین دانشی است که قبل از دانلود کردن هراپلیکیشن باید داشته باشیم که شامل مهارت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات است. سواد دیجیتال شامل قدرت تحلیل و ارزیابی صحت و معتبر بودن اطلاعات و منابع است. در شبکه‌های اجتماعی، به علت حجم بالای اطلاعات موجود، باید توانایی تشخیص اخبار جعلی، اطلاعات نادرست و تصاویر متعارض را داشته باشید.
 سواد مهم دیگری که باید از آن آگاه شوید، سواد ارتباطی است. مهارت در برقراری ارتباط مؤثر و محترمانه با دیگران ضروری است. در شبکه‌های اجتماعی، باید بتوانید به‌صورت مؤثر و متناسب با هر فضای مجازی ارتباط برقرار کنید و قوانین و آداب و رسوم مربوط به هر شبکه را رعایت کنید.
 سواد قانونی دانش مهم سومی است که باید از آن آگاه باشید. باید قوانین و مقررات مربوط به استفاده از شبکه‌های اجتماعی را بشناسید و رعایت کنید. برخی از موارد قانونی شامل حقوق نشر، حریم خصوصی، دوری از تهدید و تعرض به دیگران از قوانین بااهمیتی است که باید بدانید.
نیازمندی‌های لازم در برابر تبهکاران مجازی
بعد از آگاه شدن از این علوم باید بدانید که فضای مجازی هم تبهکاران، دزدان و کلاهبرداران خاص خود را دارد و از سوی دیگر می‌تواند روان و شخصیت شما را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
برای محافظت از خود در برابر مجرمان مجازی چندین اصل و روش مهم وجود دارد که باید در نظر داشته باشید. در اینجا چند نکته کلیدی وجود دارد که باید در نظر گرفته شود:
 آگاهی از تهدیدها: با خطرات امنیتی در فضای آنلاین مانند هکرها، حملات فیشینگ، بدافزارها و سایر تهدیدات احتمالی آشنا شوید.
 رمزگذاری: از رمزگذاری قوی برای ارتباطات آنلاین استفاده کنید. از پروتکل HTTPS برای اتصالات اینترنتی استفاده کنید و ایمیل‌ها و پیام‌ها را رمزگذاری کنید.
 رمزهای عبور قوی: از رمزهای عبور قوی و منحصر به فرد برای حساب‌های آنلاین خود استفاده کنید. از ترکیبی از حروف بزرگ و کوچک، اعداد و نمادها در رمزهای عبور خود استفاده کنید. علاوه بر این، با یک مدیر رمز عبور (مانند LastPass یا `) برای ذخیره ایمن رمزهای عبور کار کنید.
 به روز رسانی‌های منظم: مطمئن شوید که سیستم عامل و نرم افزار شما با آخرین نسخه‌ها به روز هستند. به روز رسانی‌ها اغلب شامل پیشرفت‌های امنیتی و وصله‌های آسیب‌پذیری هستند.
 حفاظت از اطلاعات شخصی: از اطلاعات شخصی مرتبط با حساب‌های آنلاین خود محافظت کنید، که می‌تواند توسط مجرمان مورد سوء‌استفاده قرار گیرد. هنگام اشتراک‌گذاری جزئیات بانکی، شماره تلفن، آدرس خانه و اطلاعات حساب رسانه‌های اجتماعی احتیاط کنید.
 تأیید دیجیتالی: در صورت وجود، سرویس‌هایی را فعال کنید که تأیید دو مرحله‌ای را فراتر از رمزهای عبور اولیه برای شما ایجاد می‌کنند.
 تأیید منابع: قبل از ارسال اطلاعات شخصی یا مالی از طریق ایمیل، پیام‌ها یا وب سایت‌ها، صحت و اعتبار منابع را تأیید کنید. مراقب تلاش‌های فیشینگ باشید و فقط با نهادهای معتبر تعامل داشته باشید.
 استفاده از نرم‌افزار آنتی‌ویروس و فایروال: آنتی‌ویروس و نرم‌افزار فایروال را روی دستگاه‌های خود نصب و به‌روزرسانی کنید تا آلودگی‌های بدافزار و دسترسی غیرمجاز را شناسایی و از آن جلوگیری کنید.
به یاد داشته باشید که حفظ امنیت آنلاین نیازمند این است که اطلاعات خود از نحوه حملات سایبری را مدام به روز‌رسانی کنید.
دانستنی‌های لازم برای آرام نگهداشتن روان در فضای مجازی
فضاهای مجازی، مانند هر شکل دیگری از رسانه یا فناوری، پتانسیل تأثیرگذاری بر افراد را به طرق مختلف از جمله ایجاد اضطراب و تأثیر بالقوه بر رفتار خشونت‌آمیز دارند برای اینکه از خشونت و افسردگی‌های خطرناک متأثر از فضای مجازی دور بمانیم در مورد آنها صحبت می‌کنیم تا ریشه‌های آنها را بشناسیم.
 حساسیت‌زدایی: قرار گرفتن در معرض خشونت مجازی یا محتوای تهاجمی در طول زمان می‌تواند حساسیت افراد را از بین ببرد و آنها را نسبت به خشونت در دنیای واقعی کمتر حساس کند و تمایلات پرخاشگرانه را ترویج دهد. برای جلوگیری از این امر، قرار گرفتن در معرض محتوای مجازی خشونت‌آمیز یا تهاجمی را محدود و فعالیت‌های آنلاین خود را متنوع کنید.
 آزار و اذیت آنلاین و ترولینگ: فضاهای مجازی می‌توانند زمینه‌ساز رفتارهای سمی، آزار و اذیت آنلاین و ترولینگ باشند. چنین تجربیات منفی می‌تواند منجر به استرس، اضطراب و حتی پرخاشگری شود. برای جلوگیری از این امر، با ترویج تعاملات مثبت، گزارش رفتارهای توهین‌آمیز و احاطه کردن خود با جوامع آرام مجازی، یک محیط آنلاین سالم را ایجاد کنید.
 آزار و اذیت سایبری: محیط‌های مجازی ممکن است آزار و اذیت سایبری را تسهیل کند، که می‌تواند به طور جدی بر رفاه ذهنی تأثیر بگذارد. برای جلوگیری از آزار سایبری، تنظیمات حریم خصوصی قوی را اتخاذ کنید، عاملان آزار را مسدود یا نادیده بگیرید و موارد زورگویی سایبری را به مراجع مسئول و پلتفرم مربوطه گزارش دهید.
 قرار گرفتن در معرض اعتیاد به فضای مجازی: گذراندن زمان بیش از حد در فضاهای مجازی می‌تواند بر سلامت روان تأثیر منفی بگذارد و منجر به افزایش استرس و اضطراب شود. با تعیین محدودیت‌های زمانی برای تعاملات مجازی، شرکت در فعالیت‌های آفلاین و حفظ تعادل سالم بین دنیای مجازی و واقعی، اعتدال را تمرین کنید.
 اضطراب مقایسه‌ای و فشار اجتماعی: فضاهای مجازی اغلب نسخه‌های ایده‌آلی از واقعیت را به تصویر می‌کشند، که باعث ایجاد حس بی‌کفایتی و اضطراب نسبی می‌شوند. نیاز مداوم به رعایت استانداردهای غیرواقعی می‌تواند منجر به استرس و مشکلات عزت نفس شود. به یاد داشته باشید که فضاهای مجازی همیشه واقعیت را به‌درستی منعکس نمی‌کنند و به جای اینکه به‌دنبال تأیید از دیگران باشید، روی پذیرش خود و رشد شخصی تمرکز کنید.
 اضافه بار اطلاعات: حجم وسیع اطلاعات موجود در فضاهای مجازی می‌تواند طاقت فرسا باشد و به اضطراب کمک کند. عادات خوب مصرف اطلاعات را با بررسی منابع، تأیید اطلاعات قبل از اشتراک‌گذاری و فاصله گرفتن از مرور آنلاین بیش از حد ایجاد کنید.
 روابط مجازی در مقابل ارتباطات دنیای واقعی: اتکای بیش از حد به تعاملات مجازی می‌تواند منجر به انزوا و فقدان ارتباطات بین فردی معنادار شود. روابط واقعی زندگی را تقویت کنید و فعالیت‌های اجتماعی آفلاین را برای حفظ تعادل سالم در اولویت قرار دهید.
توجه به این نکته ضروری است که در حالی که فضاهای مجازی می‌توانند اثرات منفی داشته باشند، فرصت‌های مثبت متعددی را برای یادگیری، خلاقیت و ارتباط نیز ارائه می‌دهند. با آگاهی از ایرادات احتمالی و اجرای راهکارهایی برای کاهش آنها می‌توانید از فضاهای مجازی به شکلی سالم‌تر و مثبت‌تر لذت ببرید.