صفحات
شماره هشت هزار و دویست و بیست و چهار - ۱۴ تیر ۱۴۰۲
روزنامه ایران - شماره هشت هزار و دویست و بیست و چهار - ۱۴ تیر ۱۴۰۲ - صفحه ۲۳

خبر

نمایش عروسکی «میرزا محمد» با استقبال مخاطبان همراه شد

روایتی عروسکی از مقاومت مردم جنوب علیه تجاوز انگلیسی‌ها
نمایش عروسکی «میرزا محمد» به کارگردانی قاسم تنگسیرنژاد در سالن سایه مجموعه تئاترشهر اجرا شد. قاسم تنگسیرنژاد در ارتباط با سبک نمایش عروسکی «میرزا محمد» به «ایران» گفت: من در کار قبلی‌ام سبک کاغذی را روی صحنه بردم و در نمایش «میرزا محمد» از سبک تاپ تیبل استفاده کردم. به خاطر فرم عروسک‌ها و شیوه اجرایی که انتخاب کرده بودم، احساس کردم که این سبک بیشتر به دل بنشیند.
وی با اشاره به مدت زمان ساخت عروسک‌ها گفت: حدود دوماه برای ساخت عروسک‌ها وقت گذاشتیم و دکور نمایش را نیز از آنجایی که سالن تمرین با سالن اجرا متفاوت بود، بخشی را در بوشهر و بخش دیگر را در تهران ساختیم. بخشی از موسیقی‌های نمایش آثار استاد علیزاده و بخش بومی از تولیدات خودمان بود و سعی کردیم فضای بومی منطقه جنوب را با موسیقی و دکور نشان دهیم. تنگسیرنژاد با بیان اینکه ۶ عروسک‌گردان و ۵ صداپیشه در این نمایش حضور داشتند، ادامه داد: حدود دو ماه تمرین کردیم و بعد از وقفه‌ای که افتاد دو ماه دیگر تمرین کردیم، البته که بیشتر وقت ما برای ساخت و ساز دکور و عروسک‌ها گرفته شد. این کارگردان بوشهری در ارتباط با نمایشنامه «میرزا محمد» ادامه داد: نمایشنامه مربوط به آغاز جنگ جهانی اول است که ایران از دو طرف شمال و جنوب توسط روسیه و انگلستان محاصره می‌شود. در آن زمان یک نهضتی در میان مردم اتفاق می‌افتد که جلوی متجاوزین را بگیرند. این اتفاق در شمال به رهبری میرزا محمدخان و در جنوب به رهبری جبهه مقاومت شکل می‌گیرد. این اتفاق یک واقعه تاریخی است و هنگامی که انگلستان حمله می‌کند و مردهای یک دشتستان را گرو می‌گیرد، ۹ زن با نقشه جنگی لشکر انگلیس را به دام می‌اندازند.
وی با اشاره به حضور در نوزدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران- مبارک اظهار کرد: برگزاری و استقبال خوبی را در این دوره از جشنواره شاهد بودیم. خوشبختانه در اجرای نمایش ما نیز تمام صندلی‌ها پر شد. من اجرای چند نمایش دیگر را در جشنواره دیدم که نشان می‌داد آثار خوبی به این جشنواره راه پیدا کرده است. نوزدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران- مبارک از ۸ تا ۱۷ تیرماه به دبیری هادی حجازی‌فر در حال برگزاری است.

بر مزار عاشقان
در امر «زیبایی‌شناسی» معمولاً بر خلاف معنای تحت‌اللفظی آن از ذهنیت به عینیت می‌رسیم. در واقع چیزی را که در ذهن پرورانده شده است در کالبدی مجسم تعریف می‌کنیم‌. البته شبکه سیستماتیک و پیچ در پیچ هنر نمی‌تواند به این سادگی موضوعی را مطرح و فلسفه آن را تصریح کند. آنچه در مورد زیبایی‌شناسی می‌دانیم غالباً با این تعریف سر و کار دارد. تعامل و تبادل ذهن با جهان پیرامون نطفه‌ای از جنس ایده به بار می‌آورد. حال این ایده اولیه می‌تواند با تمرین فکر و اندیشه به ایده‌ای ناظر (درون‌مایه) بدل شود. درون‌مایه‌ نتیجه جهان ناخودآگاه هنرمند است. همان‌طور که گفته شد از جهان پیرامون او می‌آید. سپس به پایان‌بندی (مضمون) ختم می‌شود.
اکنون می‌توانیم برای گفته‌های‌مان عنوان یا برچسبی انتخاب کنیم. برچسبی که در ادامه یادداشت بتواند مسیر را هموار کرده و راه درک و شناخت موضوع متن را آسان سازد. شکل‌گیری ایده و نسبت آن با امر زیبایی‌شناسی یک «فرمول» یا «دستورالعمل» است. فرمولی که با نمایش «میرزا محمد» نسبتی مستقیم دارد. نمایش «میرزا محمد» به کارگردانی قاسم تنگسیرنژاد‌ روایت دلاوری‌های زنان و مردان دشتستان است. آنها در برابر تجاوز انگلیسی‌ها به جنوب کشور جانفشانی کرده و به شکلی قهرمانانه از ما‌م میهن دفاع کردند. آنچه در مواجهه با این تئاتر مشخص است به ذهنیت ماجرا برمی‌گردد. کارگردان مسأله خاک و خون را هدف غایی (نیت) خود قرار داده است. مسأله‌ای که از دل آن فرهنگ اقلیمی ایران، فرهنگ انسانی این کشور و معرفت استخراج می‌شود. از ابتدای این نمایش می‌توانیم به دو عنصر خاک و خون اشاره کنیم. اشخاصی که خون‌شان بر زمین کم آب ایران جاری شده است. با وجود این کمتر کسی فقط نام آن اشخاص را می‌داند! عقیل جماعتی نویسنده این نمایش بلافاصله پس از برملا کردن موضع خود در روایت این نمایش، به سراغ آن نام‌ها می‌رود. می‌رود تا نیت و درون‌مایه کار خود را پرورش داده و به مضمون و نتیجه نزدیک شود. اساساً روایت نمایش «میرزا محمد» همان‌طور که از نامش پیداست قصد دارد به آن نقطه از تاریخ بپردازد که علاوه‌ بر آگاهی‌بخشی و برجسته‌سازی دلاوران مهجور به دوران معاصر نیز شباهت‌هایی دارد. نویسنده در مسیر بسط و گسترش داستان سعی می‌کند به نحوی از انحا ارتباطش را با تماشاگر دوچندان کرده و به سویه‌هایی از کمدی چنگ بزند. البته در این مسیر کارگردان نیز با تمهیداتی به یاری او می‌آید. تمهیداتی به مدیوم موسیقی و حرکات موزون مربوط می‌شود. با عبور از صورت‌بندی ایده و اجرا آنچه می‌تواند توجه تماشاگر را جلب کند، تلاش بازیگران است. صداپیشگان نمایش «میرزا محمد» هرچه در توان داشتند را به روی صحنه آوردند. برخی از آنها برای نگه داشتن ریتم و انرژی در سطحی مناسب از روح و جسم مایه گذاشتند. یکی از دلایل این امر همراه و همدل بودن این صداپیشگان و عروسک‌گردان‌ها با نیت تنگسیرنژاد‌ است. نیتی که به خاک و خون ایران و ایرانی در جنگ جهانی اول مربوط می‌شود.

 

جستجو
آرشیو تاریخی