به شب‌های کنکور که نزدیک می‌شویم، ناخودآگاه فشار روانی وجودمان را فرا می‌گیرد. ذهن‌مان درگیر غوغایی می‌شود که ناشی از تلاش‌های یک ساله برای آینده‌ای است که پیش روی‌مان قرار دارد و با شکستن سد کنکور قدمی بزرگ به سویش برمی‌داریم. در این میان توجه به برخی نکات تغذیه‌ای و مصرف مواد غذایی مفید می‌تواند علاوه بر کنترل و مهار استرس، سبب عملکرد بهتر قوای جسمانی و روانی نیز شود. یکی از نکات مهمی که همواره متخصصان تغذیه به آن اشاره می‌کنند عدم مصرف غذاهای کنسروی و بیرون‌پز است چرا که احتمال بیماری و مسمومیت در جوانان را افزایش می‌دهد. بنابراین توصیه می‌شود در شب‌های منتهی به کنکور حدالامکان غذاهای مصرفی را در منزل تهیه و مصرف کنید.
متخصصان تغذیه همواره توصیه می‌کنند دوستان کنکوری برای کاهش استرس و تقویت حواس به سراغ مصرف ویتامین‌های گروه B بروند که اغلب در غلات موجود است، بنابراین باید بیشتر از نان‌های سبوس‌دار استفاده کنند. در دستور غذایی حتماً سری هم به خانواده امگا 3 بزنند. این نوع از ویتامین موجود در ماهی‌ها بخصوص ماهی‌های چرب است که اضطراب، تنش و افسردگی را کاهش می‌دهد لذا توصیه کارشناسان رژیم درمانی به کنکوری‌ها مصرف حداقل دو وعده ماهی در هفته است.

شب سرنوشت‌ساز با غذای سبک روز شود
دکتر محمد حسن انتظاری متخصص تغذیه و رژیم درمانی و مدیر گروه تغذیه بالینی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در گفت‌و‌گو با «ایران» از بایدها و نباید‌های تغذیه برای کنکوری‌ها گفت: «از آنجایی که تغذیه مناسب در عملکرد مغز مؤثر است عزیزان کنکوری باید از مصرف شام دیرهنگام، سنگین، پرحجم، پر ادویه، شور و تند پرهیز کنند. همچنین از مصرف غذاهای چرب، سرخ کردنی، کنسروی، فست فودها، غذاهای مانده، نوشیدنی‌های صنعتی و شیرینی‌جات خودداری کنند. بهتر است غذای شب کنکور نفاخ نبوده و حبوبات زیادی نداشته باشد. همچنین توصیه می‌شود برای داشتن خوابی آرام و بدور از تپش قلب و اضطراب از مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌های حاوی کافئین مانند قهوه، چای و شکلات که سبب ایجاد اضطراب و برهم زدن آرامش افراد است، خودداری کنند. البته اگر به مصرف منظم قهوه یا سایر مواد غذایی کافئین‌دار عادت دارید، قطع ناگهانی آن ممکن است با سردرد همراه باشد، پس مراقب باشید. برای دوری از اضطراب ناشی از کنکور مصرف سبزیجات بسیار مؤثر است و همچنین دمنوش‌هایی همچون گل گاوزبان، عرق بیدمشک و عرق بهارنارنج؛ چرا که این گیاهان آرامش‌بخش بوده و به کاهش استرس فرد کمک شایانی می‌کند اما باید توجه داشته باشید این گیاهان باید به صورت طبیعی تهیه و دم شوند و از مصرف دمنوش‌های کارخانه‌ای و کیسه‌ای خودداری کنید.»

یک باور غلط، مواد قندی ممنوع
دکتر انتظاری با اشاره به پرهیز از خوردن مواد غذایی جدید گفت: «برخی مواد غذایی ممکن است برای افراد حساسیت‌زا باشد و اگر دوستان کنکوری تا کنون این مواد را مصرف نکرده‌اند تا پایان امتحان این کار را نکنند. به عنوان مثال اگر فردی
تا کنون آووکادو نخورده بهتر است تا پایان زمان کنکور برای امتحان این مزه جدید صبوری کند چرا که اگر دچار حساسیت شود علائم آن تا روزها فرد را درگیر می‌کند.»
او ادامه داد: «برخی بر این باورند که به دلیل فعالیت مدام مغز و اضطراب کنکور افت قند خون ایجاد می‌شود و برای جبران باید مواد قندی بیشتری استفاده کنند که این باور کاملاً اشتباه است. از آنجا که مواد قندی ساده، حالت تحریک‌پذیری فرد را بیشتر می‌کند، افراد برای جبران افت قندخون باید از کربوهیدرات‌هایی مانند نان، برنج و ماکارونی به جای شربت، شکلات و آبمیوه استفاده کنند. کنکوری‌های عزیز باید توجه داشته باشند که روز قبل از امتحان حتماً آب کافی بنوشند و از میان‌وعده‌های مغذی بهره ببرند و به جای استفاده از تنقلات از میوه‌ها و مغزها استفاده کنند. البته توصیه بنده این است که به جای آب از ترکیب «آب، آبلیمو و عسل» استفاده کنند که هم برای رفع تشنگی و گرمازدگی در روزهای گرم مؤثر است هم مغذی‌تر از آب خالی است اما فراموش نکنید میزان عسل این ترکیب باید به اندازه باشد و از شیرین شدن آن اجتناب کنید.»

صبحانه فراموش نشود، شیر نخورید!
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی با اشاره به اینکه اصلی‌ترین وعده غذایی ما صبحانه است، گفت: «پنیر کم چرب و تخم مرغ به دلیل داشتن پروتئین با ارزش غذایی بالا و محتوی کلسیم، فسفر و لسیتین در افزایش قدرت حافظه، تمرکز و هوشیاری مؤثر است. با وجود این چنانچه به طور معمول به این مواد غذایی حساسیت دارید یا عادت به خوردن این مواد غذایی ندارید، از مصرف آنها در وعده‌ صبحانه در روز کنکور بپرهیزید. صبح روز کنکور باید صبحانه کامل صرف شود و توصیه متخصصان مصرف «نان، پنیر، گردو، عسل و مربا» است افرادی هم که عادت به صبحانه ندارند در روز کنکور باید این وعده را به طور کامل جدی بگیرند. نکته بسیار مهم برای مصرف شیر در روزهای منتهی به کنکور آن است که حدالمقدور از خوردن شیر صرف‌نظر کنید چرا که اکثر ایرانی‌ها به لاکتوز درون شیر حساسیت دارند و بهتر است در این چند روز توسط کنکوری‌ها صرف نشود.»

بــــرش

تنقلات مفید پای برگه کنکور

دکترانتظاری در مورد خوردن تنقلات شور و چرب در زمان کنکور هم بیان کرد: «مصرف زیاد تنقلات شیرین، پرچرب و شور مانند انواع شکلات‌ها، شیرینی‌ها، کشک شور حین کنکور توصیه نمی‌شود. دریافت بالای مواد قندی به دلیل افزایش شدید قندخون موجب افزایش انسولین در گردش خون می‌شود و این امر افت سریع‌تر قند خون، کاهش تمرکز و خستگی را در پی خواهد داشت. درعین حال توصیه می‌شود خشکبار نظیر کشمش، خرما، توت خشک و انجیر خشک یا آجیل خام را به همراه داشته باشید. نوشیدن مایعات هنگام کنکور برای پیشگیری از کم‌آبی و اختلال در تمرکز توصیه می‌شود. آب برای حفظ گردش خون و عملکرد سلول‌های مغز ضروری است. لذا مصرف مایعات مثل آب و همچنین آبمیوه‌های خانگی یا شربت‌های خانگی کم‌شیرین «آب لیمو و عسل» توصیه مناسب است. حدالامکان از آوردن نوشیدنی‌های صنعتی پرهیز کنید. همچنین به علت طولانی بودن زمان کنکور حتماً یک ساندویچ کوچک نان و پنیر و گردو به همراه داشته باشید و درصورتی که احساس ضعف یا گرسنگی داشتید، آن را میل کند.»