یاد و نامی از استاد نصرالله ناصح‌پور

ندا سیجانی/  مراسم تشییع پیکر مرحوم نصرالله ناصح‌پور خواننده پیشکسوت موسیقی ایرانی صبح دیروز چهارشنبه ۳۱ خردادماه از مقابل خانه هنرمندان ایران برگزار شد. حسین علیزاده، اردشیر کامکار، داود گنجه‌ای، داود رفعتی، یلدا ابتهاج، رضا مهدوی، زیدالله طلوعی، علی مغازه‌ای، داریوش پیرنیاکان، هوشنگ کامکار، امیرعباس ستایشگر، نوید دهقان، محمد مهدی عسگرپور، بیژن بیژنی، مظفر شفیعی، حسین علیشاپور و شهرام صارمی از جمله هنرمندانی بودند که در این مراسم حضور داشتند.
آخرین گفت‌و‌گویم با استاد نصرالله ناصح‌پور ردیف‌دان و مدرس آواز، به آبان‌ماه سال 1399 برمی‌گردد با عنوان «نیم قرن مشق عشق و عاشقی»؛ به انگیزه زاد‌روز تولد ایشان و بیان خاطراتی از گذران 80 بهار و خزان زندگی‌شان. معلم و استادی باتجربه که نزدیک به 60 سال ازعمر ارزشمند خود را صرف تعلیم کرد و دریغ  و افسوس که دیگر بین ما نیست و در تاریخ 28 خرداد‌ماه به سال 1402 درگذشت.نصرالله ناصح‌پور دوم آبان‌ماه سال ۱۳۱۹ در محله قدیمی اونچی‌میدان (محله آردفروشان) شهر اردبیل به دنیا آمد. پدرش آقا شکور از نوازندگان ساز «گارمان» (قارمون) بود و مادرش حوریه خانم در کنار خانه‌داری و تربیت فرزندان، ساز «قاوال» (دایره آذری) می‌نواخت. البته پدرعلاوه بر نوازندگی از صدای خوبی هم برخوردار بود؛ میراثی که ناصح‌پور از خانواده پدری به ارث برد. زنده‌یاد ناصح‌پور در این گفت‌و‌گو اشاره داشت:«پدرم صدای خوبی داشت و در برخی محافل خصوصی گارمان می‌نواخت و آواز می‌خواند. همچنین پسرعمه‌ام آقا قدرت صدای رسایی داشت و مقام‌های آذری را به زیبایی اجرا می‌کرد و همین امر سبب علاقه‌مندی بنده به آواز شد. بر این اساس از کودکی با موسیقی آشنا بودم و این علاقه و انگیزه پیش‌تر در محیط خانواده در من شکل گرفته بود. البته در کنار موسیقی، تحصیلات هم مورد توجه پدر و مادرم بود.»
نصرالله ناصح‌پور پرورش‌یافته نسلی است که هر یک طلایه‌دار موسیقی ایران هستند؛ بزرگانی همچون محمود کریمی، علی‌اکبر شهنازی و در نهایت عبدالله دوامی که ناصح‌پور به مدت ۶ سال‌ و چند ماه در محضر محمود کریمی دوره متوسطه ردیف دوامی را به روایت کریمی فرا گرفت:«از حدود ۲۰ تا ۲۷ سالگی موسیقی را در محضر دیگر استادان تلمذ کرده بودم و بعد از آن، این اقبال را یافتم تا ردیف دوره عالی استاد دوامی را از خودشان بیاموزم. استاد دوامی هنرمندی گوشه‌گیر بود و در آن سال‌ها در جماران زندگی می‌کرد و من توانستم از طریق یکی از دوستان منزل استاد را پیدا کنم و سرانجام روز موعود فرا رسید و با چند شاخه گل رز به دیدارشان رفتم و ازعلاقه و شوق خود به ردیف و آواز گفتم و تقاضا کردم تجربیات و دانش خود را در زمینه موسیقی به بنده منتقل کنند و مرا به شاگردی بپذیرند.»نصرالله ناصح‌پورهمچنین از هنرمندان تأثیرگذار موسیقی آوازی در کانون چاووش است. این هنرمند به همراه استادان محمدرضا شجریان و شهرام ناظری سال‌ها در این کانون مشغول به تدریس موسیقی بودند:«در دو آلبوم چاووش همکاری داشتم. بعد از شروع حمله عراق به ایران -در شهریور۵۹- آلبوم «سرود‌های آذربایجانی» را به آهنگسازی حسین علیزاده تولید کردیم که سال ۶۰ به بازار آمد. هدف از تولید این آلبوم دعوت از ایرانیان به اتحاد در برابر دشمن (عراق) بود، اما نام خواننده این آلبوم «ناصری» عنوان شد و تنها در محافل خصوصی و برخی افراد، خواننده آن را می‌شناختند. در واقع به لحاظ موقعیت شغلی ترجیح دادم اسم بنده روی آلبوم نوشته نشود... بعد از آن، آلبوم «به یاد درویش خان» را در آذرماه ۶۲ به‌ صورت خصوصی منتشر کردیم؛ آلبومی به‌یاد‌ماندنی با تک‌نوازی سه‌تارمحمدرضا لطفی و به همراهی تنبک ناصر فرهنگ‌فر که خواننده تصنیف «ز من نگارم» در آن آلبوم، بنده بودم.این استاد بزرگ در سال‌های پایانی عمرش نیز همچنان دغدغه‌مند فرهنگ و هنر ایران بود و به آواز اصیل ایرانی تأکید و توجه داشت و نگران نسل آینده موسیقی ایران:«متأسفانه امروزه کمتر کسی به موسیقی اصیل مبتنی بر ردیف‌های استادان می‌پردازد و بیشتر خوانندگان تصانیف سنتی را با رنگ و بوی پاپ اجرا می‌کنند چراکه احتمالاً درآمد بیشتری برای آنان دارد.»

 

صفحات
آرشیو تاریخی
شماره هشت هزار و دویست و چهارده
 - شماره هشت هزار و دویست و چهارده - ۰۱ تیر ۱۴۰۲