سخنگوی وزارت خارجه ادعای دستیابی ایران و امریکا به «توافق موقت» را رد کرد
پارازیت علیه مذاکرات غیرمستقیم
کلیدواژه «توافق موقت» در حالی همچنان در کانون مانور رسانه‌ای شماری از محافل خبری غرب قرار دارد که سخنگوی وزارت خارجه با توضیحات روز گذشته خود پیرامون این موضوع، ابعاد این خبر‌سازی و همچنین روندهای جاری مذاکرات رفع تحریم‌ها را روشن کرد. شماری از رسانه‌های غربی در روزهای اخیر در روند پوشش خبری خود از تحولاتی که مدت‌هاست به‌صورت چراغ خاموش در زمین مذاکرات رفع تحریم‌ها جریان دارد، آتش مناقشه‌ای را روشن کرده‌اند که برای دامن زدن به آن، به انتشار یک خبر جعلی یعنی دستیابی ایران و غرب به یک «توافق موقت» توسل کرده‌اند. این خبر را چند روز پیش رسانه غربی «میدل ایست آی»، چاپ لندن منتشر کرد و به نقل از منابع دیپلماتیک خود مدعی شد که ایران و امریکا به یک «توافق موقت» رسیده‌اند. توضیحات ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری روز گذشته خود، مهر بطلانی بر این ادعا بود. کنعانی با اعلام اینکه «مبنای مذاکرات رفع تحریم همان توافق امضا شده برجام است و در این ارتباط چهارچوب جدیدی را نداریم»، ادعاهای مطرح شده از جمله «توافق موقت» را گمانه‌زنی رسانه‌ای دانست که به اعتقاد او برخی با انگیزه‌های خاص سیاسی یا در جهت بر هم زدن روند جاری مذاکرات ترویج می‌دهند. او در این رابطه افزود:«چیزی تحت عنوان مذاکره برای توافق موقت و یا ترتیبات جدیدی که جایگزین برجام باشد تأیید نمی‌کنیم.»
ادعای کشف تازه
فضاسازی رسانه‌ای درباره مذاکرات رفع تحریم‌ها علاوه بر تولید محتوای مجعول، همچنین بر بزرگنمایی یک روند متعارف دیپلماتیک متمرکز شده است؛ جایی که موضع‌گیری رسمی و علنی مقام‌های ایران و امریکا مبنی بر حفظ کانال‌های دیپلماتیک و تبادل غیرمستقیم پیام از سوی این جریان‌ها عمداً ناشنیده می‌ماند و به شکل یک رویداد غیرمعمول بازتاب پیدا می‌کند. به این مفهوم که این محافل خبری تلاش می‌کنند با برجسته‌سازی اخبار درز کرده، برگزاری مذاکرات غیرمستقیم را در حد یک کشف تازه جلوه دهند. این در حالی است که مقام‌های دیپلماتیک کشور پیشتر وجود این مذاکرات غیرمستقیم را تأیید کرده بودند. چنانکه حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه در آخرین موضع‌گیری خود که کمتر از 15 روز قبل صورت گرفت، اعلام کرده بود: «ایران هفته‌هاست به‌طور غیرمستقیم تبادل پیام با امریکا را ادامه می‌دهد. پیشرفت‌های خوبی حاصل شده و امیدواریم به نقطه‌ای برسیم که نتایج روشنی به‌دست بیاوریم و مردم را در جریان آن قرار دهیم.» این مهم را کنعانی نیز در نشست خبری روز گذشته خود تکرار نمود و ضمن تأیید تلویحی جریان داشتن این مذاکرات غیرمستقیم تصریح کرد:«تبادل پیام‌ها و رایزنی‌های دیپلماتیک با طرف‌های مقابل در سطوح مختلف از طریق طرف‌های واسطه و کشورهای دوست و دارای رابطه نزدیک با طرف‌های مقابل ما ادامه داشته و دارد.»
او همچنین پرسش «الجزیره عربی» درباره خبر منتشر شده مبنی بر مذاکرات غیرمستقیم علی باقری، رئیس هیأت مذاکراتی ایران و مشاور رئیس جمهور امریکا در امور خاورمیانه در «مسقط» را هم بی‌پاسخ نگذاشت و گفت: «با هدف تحرک بخشی به مذاکرات رفع تحریم، از مساعی جمیله سلطنت عمان و مقام‌های ارشد این کشور که چندین هفته قبل مطرح شده بود استقبال کردیم و در این چهارچوب تبادل پیام‌هایی از طریق عمان با طرف مقابل داشتیم و روند گفتوگو در این چهارچوب ادامه دارد.» سخنگوی وزارت خارجه کشور در توضیح بیشتر درباره دیدار نماینده ایران در سازمان ملل با «رابرت مالی» در امریکا و مذاکرات مخفی عمان افزود: «مذاکرات مسقط مخفی نبوده و از طریق واسطه‌ها و خاصه با توجه به مساعی جمیله مقامات عمانی گفت‌وگوهای غیرمستقیم و با واسطه انجام می‌دهیم. جزئی از روندی است که در حال انجام است.»
تقلای اسرائیلی!
چند روز پیش رسانه امریکایی «آکسیوس» به نقل از شماری از مقام‌های امریکایی، اسرائیلی و اروپایی مدعی شده بود که «برت مک‌گورک»، مشاور ارشد رئیس جمهور بایدن در امور خاورمیانه، اوایل ماه جاری برای گفتوگو با مقامات عمانی جهت تماس دیپلماتیک احتمالی با ایران در رابطه با برنامه هسته‌ای سفری بی‌سر و صدا به «مسقط» داشته است. 3 مقام اسرائیلی در گفتوگو با این رسانه امریکایی مدعی شده بودند که «کاخ سفید از طریق دولت عمان در حال بررسی است که آیا ایرانی‌ها آماده برداشتن گام‌هایی جهت تنش‌زدایی در منطقه و پذیرفتن محدودیت‌هایی در برنامه هسته‌ای‌شان هستند و اینکه در ازای آن چه می‌خواهند.» این در حالی بود که طرح «توافق موقت» نیز از سوی این مقام‌های اسرائیلی در گفتوگو با این رسانه امریکایی تکرار شد. یک دیپلمات ارشد اروپایی هم گفت که «ایالات متحده در حال همکاری با عمانی‌ها در موضوع ایران است.» از خبر برقراری مذاکرات محرمانه در «مسقط» که بگذریم، خط خبری این رسانه‌ها به سمت طرح خبر جعلی «توافق موقت» رفته است تا در «هدف» و «غایت» این گفت‌و‌گوها مبنی بر برچیدن تحریم‌ها تشکیک ایجاد کند؛ ادعایی که نه تنها سخنگوی وزارت خارجه ایران آن را رد کرده که پیشتر هم از سوی یک سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید رد شده بود.
تجربه‌های مشابه
وقوع تجربه‌های مشابه در ادوار پیشین مذاکرات بویژه در مراحل حساس نشان می‌دهد که جریان‌های تخریبی به موازات بروز نشانه‌های مثبت برای حل پرونده هسته‌ای و دستیابی ایران و غرب به توافق، در خبرسازی‌های واهی می‌کوشند پرده‌ای از عقب‌نشینی هر یک از طرف‌ها از مطالبات کلیدی خود را به نمایش بگذارند و در عین حال با ایجاد انتظارات غیرواقعی، گفت‌و‌گوها را از مسیر جاری منحرف سازند. به این ترتیب اکنون و در شرایطی که دیگر معلوم شده جمهوری اسلامی همچنان بر خطوط قرمز خود یعنی لغو تحریم‌های برجامی و فرابرجامی محدودکننده منافع اقتصادی ایران و همچنین ضرورت راستی آزمایی لغو تحریم‌ها و ارائه تضمین از سوی امریکا پافشاری دارد و مذاکرات محرمانه را ذیل این سیاست پیگیری می‌کند، طبیعی است جریان‌های رسانه‌ای مخالف با انتشار اخبار دروغین نهایت سعی خود را در به هم زدن این مذاکرات و مانع تراشی بر سر تحقق اهداف بحق جمهوری اسلامی نشان دهند.
