شناسایی فراریان بزرگ مالیاتی
کارشناسان اقتصادی در گفت‌و‌گو با «ایران»: کاهش تدریجی سهم نفت از بودجه باید ادامه یابد
دولت سیزدهم در راستای کاهش تدریجی سهم نفت از تأمین مالی بودجه‌های سنواتی، به دنبال افزایش تدریجی سهم مالیات و کاهش سهم درآمدهای نفتی از بودجه است به نحوی که در بودجه سال‌جاری، سهم درآمدهای نفتی به کمترین میزان (30 درصد) رسیده است.
یک اقدام مهم دولت سیزدهم در زمینه کاهش وابستگی بودجه و اقتصاد ایران به درآمدهای نفتی، افزایش تدریجی سهم درآمدهای مالیاتی از بودجه‌های سنواتی و در پی آن، کاهش سهم پول نفت از بودجه است. دولت در سال گذشته، 454 هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی داشته که این رقم در بودجه امسال به میزان بیش از 838 هزار میلیارد تومان برآورد شده است. همچنین سهم رشد درآمدهای مالیاتی در بودجه امسال 47 درصد دیده شده که در مقابل رشد سهم حدود 25 درصدی نفت از بودجه امسال، قابل توجه است. در عین حال، این نکته حائز اهمیت است که سهم درآمدهای نفتی از تأمین مالی بودجه سال 1402 به 30 درصد خواهد رسید که این کاهش سهم به منزله عبور تدریجی کشور از وابستگی به پول‌های نفتی و در نتیجه خنثی‌سازی تحریم‌ها در این بخش است.
عملکرد موفق دولت در اجرای قوانین مالیاتی
علیرضا شهبازی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با خبرنگار «ایران اقتصادی»، با اشاره به فعالیت موفق دولت در امر مالیات‌ستانی، گفت: دولت سیزدهم در یک‌سال اخیر به طور ویژه موضوع مالیات‌ستانی و شناسایی فراریان بزرگ مالیاتی را در دستور کار قرار داده است و با ایجاد هماهنگی بین ارگان‌های مربوطه توانست به‌راحتی فراریان بزرگ مالیاتی را شناسایی کند. وی افزود: از همین رو شرایطی فراهم شد تا بخش بسزایی از سوداگران، دلالان و واسطه‌گران کنترل شوند. البته باید در اجرای قوانین مالیاتی نظارت مستمر و بدون بخششی صورت گیرد. شهبازی تصریح کرد: برای جلوگیری از آسیب‌های احتمالی ناشی از اجرای قوانین مالیاتی نیز لازم است تا دولت از واحدهای تولیدی حمایت ویژه داشته باشد تا از سویی رشد تولید محقق شود و از سوی دیگر تورم مهار شود؛ اگرچه دولت سال گذشته حمایت‌های زیادی از واحدهای تولیدی داشته است.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با تأکید بر حمایت دولت از واحدهای تولیدی در مالیات‌ستانی، خاطرنشان کرد: اگر در دریافت مالیات رویکرد حمایت از واحدهای تولیدی لحاظ شود می‌توان از آن به عنوان نقطه قوت یاد کرد. همچنین در بخش مسکن نیز اقداماتی تحت عنوان لایحه مالیات بر معاملات مکرر مسکن در حال اقدام است که قدمی مثبت در مقابله با دلالی و سوداگری بازار محسوب می‌شود.
مالیات‌ستانی راه‌حل پایان سلطه نفت بر اقتصاد
عزت‌الله یوسفیان‌ملا، نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی نیز در گفت‌و‌گو با «ایران اقتصادی» اظهار داشت: درآمد اصلی برای اداره کشور مالیات‌ستانی مستقیم است؛ راه‌حلی که دولت می‌تواند به واسطه آن سیاست‌های توسعه اقتصاد غیرنفتی را تقویت کند.
وی افزود: اگرچه دولت باید با نظارت و شناسایی دقیق از فرارهای مالیاتی و جعل اسناد نیز جلوگیری کند. یوسفیان‌ملا با بیان اینکه اجرایی شدن طرح‌های مالیاتی در شرایط تحریم‌ها، راه مناسبی برای کمرنگ شدن اثر درآمدهای نفتی در اقتصاد خواهد بود، بیان داشت: در واقع مالیات گرفتن در شرایطی که تحریم‌های نفتی وجود دارد، بهترین گزینه کسب درآمد برای مدیریت امور کشور خواهد بود. این نماینده اسبق مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: حتی دولت می‌تواند برای رونق چرخه تولید بنگاه‌های اقتصادی از ارائه تنخواه استفاده کند. دریافت درآمدهای مالیاتی مستقیم مقومی برای فعال بودن چرخ اقتصاد کشور محسوب می‌شود.
کشور باید با درآمد حاصل از مالیات مدیریت شود
مهرداد بائوج لاهوتی، نماینده سابق مجلس نیز در این رابطه به خبرنگار «ایران اقتصادی»گفت: گسترش نگاه اصولی به مالیات‌ستانی در کشور امری صحیح و اساسی است و کار باید به جایی برسد که کشور با درآمدهای حاصل از مالیات مدیریت شود؛ اساساً صندوق توسعه ملی نیز با همین هدف شکل گرفت تا بخشی از سهم حاصل از فروش نفت و گاز کشور صرف هزینه‌های جاری دولت و پروژه‌های عمرانی نشود. وی بیان داشت: دولت می‌تواند شرایطی را فراهم سازد تا سرمایه‌گذاری در کشور افزایش پیدا کند و در کنار آن، اخذ مالیات نیز هزینه‌های مدیریت کشور را بدون اتکا به درآمدهای حاصل از فروش نفت و گاز برآورده می‌کند.