حامد جیرودی
روزنامه نگار

«مینی کمپ»، واژه‌ای است که از زمان حضور دوباره کارلوس کی‌روش وارد فوتبال ایران شد. سرمربی پرتغالی سابق تیم ملی که حدود دو ماه پیش از آغاز جام جهانی 2022 قطر، دوباره هدایت یوزها را عهده دار شد، با برگزاری مینی‌کمپ پس از انجام هر هفته از بازی‌های لیگ برتر، عنوان کرد که سعی دارد ملی‌پوشان را در دوره کوتاه باقیمانده تا جام جهانی، به آمادگی بیشتری برساند. با این حال، نکته‌ای که در این میان وجود داشت این بود که کی‌روش از اکثر این بازیکنان که از دل لیگ به مینی‌کمپ دعوت می‌شدند، استفاده نمی‌کرد و آنها در نهایت راهی به تیم ملی حتی برای بازی‌های دوستانه پیدا نمی‌کردند. تنها مزیتی که این موضوع برای آنها داشت، این بود که پسوند بازیکن ملی به آنها اضافه می‌شد و برای پیوستن به تیم جدید یا تمدید با تیم خودشان، شرایط ویژه‌تری برای خود در نظر می‌گرفتند که کار باشگاه‌ها را برای جذب یا حفظ آنها سخت‌تر می‌کرد. این در حالی است که بازیکن ملی باید به فوتبالیستی گفته شود که در دوره‌ای از تیم ملی، در تعدادی از بازی‌های ایران حضور داشته باشد. حالا اما و در شرایطی که تیم ملی قرار است در تورنمنت کافا حضور پیدا کند، امیر قلعه‌نویی با برپایی مینی کمپ، 24 بازیکن را به اردو فراخوانده که تعدادی از آنها، برای اولین بار به تیم ملی دعوت شده‌اند. این در شرایطی است که تیم ملی قرار نیست در تورنمنتی با اهمیت مانند جام جهانی شرکت کند که به خاطر فاصله زمانی کوتاه تا آن، برپایی مینی کمپ قابل توجیه باشد. اردویی که تعدادی از لژیونرها و ملی‌پوشان استقلال و پرسپولیس هم در آن غایب هستند و دلیلی که می‌توان برای دعوت این بازیکنان تازه وارد آورد، این است که به اندازه تشکیل دو تیم فوتبال با چند بازیکن تعویضی، بازیکن دعوت شده تا تمریناتی در کمپ تیم ملی برگزار شود. سؤالی که در این میان باید از کادر فنی تیم ملی پرسید این است که واقعاً چه تعداد از این بازیکنان، شانس حضور در فهرست نهایی ایران در جام ملت‌های آسیا 2023 را دارند؟
 ستون فقرات برانکو
زمانی که برانکو ایوانکوویچ، سرمربیگری تیم ملی را بر عهده داشت، در صحبت با خبرنگاران، بازیکنان مد نظرش برای حضور در تیم ملی را در حلقه‌های مختلف قرار داده بود. پروفسور به عنوان مثال، ابراهیم میرزاپور، یحیی گل محمدی، محمد نصرتی، رحمان رضایی، مهدی مهدوی کیا، جواد نکونام، حسین کعبی، علی کریمی، وحید هاشمیان و علی دایی را در حلقه اولیه بازیکنانش قرار داده بود که تقریباً تحت هر شرایطی بازی می‌کردند. در حلقه دوم، بازیکنانی مانند آرش برهانی، سهراب بختیاری‌زاده، محرم نویدکیا و فریدون زندی حضور داشتند و در حلقه سوم هم بازیکنانی مانند رضا عنایتی، مسعود شجاعی، رسول خطیبی، جواد کاظمیان، مهرزاد معدنچی و امیرحسین صادقی قرار داشتند. رسیدن از حلقه سوم به حلقه دوم راحت‌تر بود ولی بازیکن برای رسیدن به حلقه اول، باید پروسه دشواری را طی می‌کرد. به عنوان مثال، زمانی که دایی بازی نمی‌کرد، برانکو از برهانی استفاده می‌کرد و با اینکه عنایتی آقای گل لیگ برتر بود ولی اعتقاد داشت عنایتی نمی‌تواند کارهایی را که او از دایی می‌خواهد انجام دهد و ترجیح می‌داد از برهانی به عنوان یک مهاجم جوان بهره ببرد و عنایتی تنها زمانی بازی می‌کرد که برهانی در شرایط بازی نمی‌کرد؛ موضوعی که به عنوان مثال درباره مهدوی کیا و هم پستی‌اش کاظمیان هم صدق می‌کرد. در این میان، بازیکنانی بودند که با ممارست خود را به حلقه اولیه هم می‌رسانند. مانند آندرانیک تیموریان که به ترکیب اصلی تیم ملی رسید و در جام جهانی 2006 آلمان هم فیکس بود. سرمربی کروات، از بازیکنان حلقه اول مانند میرزاپور، گل محمدی، نکونام، کریمی و دایی به عنوان ستون فقرات نام می‌برد که بی‌جانشین بودند و نبودشان به تیم ملی آسیب می‌زد.
 
روش کی روش مانند برانکو
کی روش هم با اینکه در ظاهر با برانکو اختلافات زیادی داشت و آنها در رسانه‌ها علیه هم صحبت ‌می‌کردند اما در بعد فنی، همان نظرات او را داشت و در اکثر مواقع به ترکیب اولیه‌اش دست نمی‌زد. او هم در حلقه اولیه بازیکنانش از نفراتی مانند سیدجلال حسینی، تیموریان، احسان حاج صفی، نکونام، اشکان دژاگه و رضا قوچان‌نژاد استفاده می‌کرد که تقریباً همیشه فیکس بودند. البته بازیکنانی هم بودند که خود را به این حلقه اولیه می‌رساندند. مانند علیرضا حقیقی که درون دروازه جانشین سیدمهدی رحمتی شد که از تیم ملی کناره‌گیری کرد و دیگر دعوت نشد. یا مهرداد پولادی که در جام جهانی 2014 برزیل فیکس شد. در حلقه دوم او هم بازیکنانی مانند علیرضا جهانبخش، خسرو حیدری و مسعود شجاعی حضور داشتند و در حلقه سوم هم بازیکنانی مانند کریم انصاری فرد و رضا حقیقی بودند. با تغییر نسل تیم ملی، نفراتی مانند وحید امیری، رامین رضاییان، مرتضی پورعلی گنجی، سردار آزمون، میلاد محمدی، سعید عزت اللهی و مهدی طارمی به جمع نفرات مورد نظر کی‌روش اضافه شدند و بازیکنی مانند علیرضا بیرانوند هم جای حقیقی را در ترکیب اصلی گرفت. در جام جهانی 2022 هم بازیکنانی مانند احمد نوراللهی، علی کریمی و علی قلی‌زاده به جمع نفرات اصلی اضافه شدند و در کنار آنها بازیکنانی مانند روزبه چشمی هم توانستند خود را به حلقه اولیه برسانند و مانند مهدی ترابی، صادق محرمی و ابوالفضل جلالی برای تیم ملی بازی کنند.
 
تفکرات قلعه‌نویی به چه صورت است؟
حالا سؤال این است که حلقه اصلی بازیکنان قلعه‌نویی را چه کسانی تشکیل می‌دهند؟ بازیکنانی که بیشتر آنها در زمان کی‌روش هم در تیم ملی حضور داشتند یا بازیکنانی که توجه ژنرال را به خود جلب کرده‌اند و قرار است در پروسه تغییر نسل تیم ملی قرار بگیرند. در حال حاضر، از بین بازیکنان با سابقه تیم ملی، کریم انصاری‌فرد که با 96 بازی ملی، هفتمین بازیکن با سابقه تاریخ تیم ملی محسوب می‌شود، در دو اردویی که زیر نظر قلعه‌نویی برگزار شده، به اردو دعوت نشده و این نشان می‌دهد قلعه‌نویی چندان نظر مثبتی روی او ندارد. یا سامان قدوس که در زمان کی‌روش، یکی از بازیکنان حلقه دوم او به شمار می‌رفت و با حضور ثابت در اردوهای تیم ملی، در بازی‌ها به بازی گرفته می‌شد اما از زمان مربیگری قلعه‌نویی در تیم ملی حضور ندارد. نکته نگران کننده این است که تعدادی از بازیکنان تنها در بین بازیکنان دعوت شده به اردو باشند و در بازی‌های تیم ملی جایی نداشته باشند. در این شرایط، تنها بازار دلال‌ها و ایجنت‌هاست که داغ می‌شود و بازیکن مدنظر خود را به واسطه حضور در یک اردوی تیم ملی، بازیکن ملی بنامند و به دنبال بستن قرارداد سنگین با آپشن‌های عجیب و غریب برای آنها باشند! مانند شرایطی که در مقطعی از سرمربیگری دراگان اسکوچیچ به وجود آمده بود و او بازیکنان زیادی را به اردو دعوت کرد که پس از مدت کوتاهی بیشترشان خط خوردند اما این موضوع در زمان نقل و انتقالات به عنوان «بازیکن ملی» به نفع آنها تمام شده بود. احتمالاً قلعه‌نویی برای توجه به جوانان این تعداد بازیکن به تیم‌ملی دعوت کرده اما بی‌شک حواسش به بازارگرمی دلال‌ها برای بازیکنان تازه دعوت شده نبوده است.

دست باز سرمربی تیم ملی
 نکته دیگری که درباره بازیکنان وجود دارد، این است که دست سرمربی تیم ملی برای دعوت نفرات مختلف به تیم ملی باز است و می‌تواند برای هر اردو بطور مثال 10 بازیکن را به تیم ملی دعوت نکند و نفرات جدیدی را جایگزین‌شان کند. مثل شهریار مغانلو که با وجود آقای گلی در لیگ برتر به اردوی اخیر دعوت نشده یا مهدی قایدی که دعوت نشدن او به اردوی قبل با وجود درخشش‌اش در استقلال، تعجب بسیاری را در پی داشت. این در حالی است که دست مربی باشگاهی برای انتخاب نفرات مورد نظرش بسته است و در این شرایط، اگر بازیکن متوسطی به تیم ملی دعوت شود، سؤال‌برانگیز است و رسانه‌ها درباره علت دعوت هر بازیکنی را می‌توانند جویا شوند که آیا آن بازیکن شایستگی دعوت به تیم ملی را داشته است یا خیر.

بــــرش

واکنش تند فدراسیون فوتبال در مورد پاداش‌های تیم ملی
در روزهای گذشته صحبت‌هایی در خصوص پرداخت پاداش سکه و خودرو به بازیکنان تیم ملی در جام جهانی 2022 قطر و همچنین اعضای هیأت رئیسه فدراسیون فوتبال مطرح شد که این موضوع با واکنش تند فدراسیون فوتبال همراه بود. بر همین اساس فدراسیون فوتبال چنین بیانیه‌ای منتشر کرد: «مانند گذشته هدایایی از سوی ریاست جمهوری به بازیکنان و کادر فنی و کادر اجرایی پیش از اعزام به قطر و در زمان بدرقه تیم ملی اهدا شده اما تعداد افرادی که پاداش دریافت کردند به هیچ وجه صحت ندارد. برخلاف سناریوی طرح شده و ایراد افترا، هیچ یک از اعضای هیأت رئیسه فدراسیون سکه‌ای دریافت نکرده‌اند. دروغ جدید دیگر اهدا خودروی پژو 206 بوده که بر این بهتان هم باید مثل موارد قبلی خط بطلانی کشید که مسیرش دقیقاً در راستای تخریب فدراسیون و فعالیت‌های پیش رو انجام گرفته است.» علاوه بر این در برنامه فوتبال برتر انتقاداتی در خصوص برگزاری مینی کمپ تیم ملی و حضور برخی از بازیکنان در تمرینات تیم ملی مطرح شد که در ادامه این بیانیه آمده است: « بخش رسانه‌ای تیم ملی پاسخ روشنی به موضوعات مطرح شده خواهد داد.»