سعید رشیدی نوبندگانی
خبرنگار

هرچند صنعت نیروگاهی با 12 نماد و ارزش بازاری حدود 55 هزار میلیارد تومان تنها حدود 0.6 درصد از کل ارزش بازار سهام ایران را به خود اختصاص داده است اما خدمات ارائه شده در این صنعت به عنوان بنیادی‌ترین و مهمترین لازمه‌ تداوم فعالیت‌های تمامی صنایع موجود شناخته می‌شود و عملکرد آن می‌تواند بر عملکرد تمامی بخش‌های اقتصاد ایران اثر‌گذار شود.
عدم توجه به سرمایه‌گذاری مناسب در این صنعت طی 10 سال گذشته باعث شده بود تا برخی از بخش‌ها با چالش‌های مهمی روبه‌رو شوند و طی سال‌های گذشته دو بخش صنعت و خانوار با قطعی مقطعی برق روبه‌رو شوند.
این موضوع در سال 1400 و 1401 تا حدود زیادی بهبود یافت اما با توجه به کسری‌های موجود به نظر می‌رسد برای بهبود سطح توان تولید در نیروگاه‌های کشور همچنان راه زیادی باید طی شود.
براین اساس، بررسی عملکرد 9 شرکت نیروگاهی فعال در بازار سرمایه نشان می‌دهد، هرچند در سال گذشته میزان تولید و فروش این صنعت رشد یافته اما این شرکت‌ها از منظر سود‌سازی و ایجاد بازدهی مناسب برای سهامداران نتوانسته‌اند عملکرد چندان مناسب و چشمگیری از خود نشان دهند.
به گزارش چابک‌آنلاین، بررسی آمار آخرین صورت‌های مالی نیروگاه‌های فعال در بازار سرمایه نشان می‌دهد، 7 شرکت از 9 شرکت مورد بررسی در این لیست، با افت سود‌سازی یا تداوم زیان روبه‌رو بوده‌اند. در عین حال، روند سود‌سازی دو شرکت دیگر نیز در مقایسه با سایر صنایع چندان مناسب نبوده است.
با این حال، بررسی روند درآمدی این شرکت‌ها در فروردین ماه سال‌جاری به میزان قابل توجهی تغییر کرده و در این بازه زمانی 7 شرکت از 9 شرکت بررسی شده توانسته‌اند درآمدهای خود را افزایش دهند. این رویه نشان می‌دهد، شرایط برای بهبود روند سود‌سازی نیروگاه‌ها مهیا شده است.
برآوردها نشان می‌دهد، توان تولید ناویژه انرژی برق تا پایان سال گذشته، به 363 میلیارد کیلو وات ساعت رسیده که این روند، صعودی کم شیب را طی 10 سال گذشته نشان می‌دهد.
این رقم در مقایسه با سال 1400، به میزان 4 درصد و در مقایسه با سال 1399، به میزان 8 درصد رشد داشته است. همچنین از مجموع تولید نیروی برق سال 1401، میزان 20.6 درصد در نیروگاه‌های گازی و پراکنده، 50.2 درصد در چرخه (سیکل) ترکیبی، 6.3 درصد در نیروگاه‌های برقابی، اتمی و تجدید پذیر، 22.8 درصد در نیروگاه‌های بخاری و کمتر از 1 درصد در نیروگاه‌های دیزلی تولید شده است. براساس آمارها، نیروگاه‌های سیکل ترکیبی در سال‌های گذشته با رشد قابل توجهی روبه‌رو شدند و سهم خود را از مجموع تولیدات کشور افزایش دادند که با توجه به بهره وری بالای این دسته از نیروگاه‌ها، روند توسعه صنعت نیروگاهی درکشور مثبت ارزیابی می‌شود. در سال 1401 نرخ سوخت نیروگاهی گاز طبیعی به ازای هر مترمکعب 250 ریال و هر لیتر گازوئیل نیز 250 ریال تعیین شد که این مبلغ نیز توسط وزارت نیرو از محل مطالبات نیروگاه به وزارت نفت مستقیماً پرداخت می‌شود.
نرخ سقف بازار انرژی در بازار عمده فروشی وابسته به نرخ سوخت نیروگاهی است که با افزایش نرخ سوخت سقف بازار انرژی نیز افزایش می‌یابد. بنابراین با افزایش نرخ سوخت نیروگاهی، سود نیروگاه‌های دارای راندمان بالاتر از راندمان متوسط شبکه هم افزایش خواهد یافت.
بررسی روند تغییرات قیمت سهام شرکت‌های نیروگاهی در بازار نشان می‌دهد، سهام این بخش طی 3 ماه گذشته با رشد 49.5 درصدی روبه‌رو شده و بازدهی مناسبی برای سهامداران به ارمغان آورده است.
با این حال میانگین نسبت قیمت به درآمد (p/e) صنعت در حدود عدد 32 برآورد می‌شد که در مقایسه با میانگین بازار رقم بسیار بالایی است.