ندا سیجانی
روزنامه نگار

کنسرت‌های موسیقی در سال 1402 هم طبق روال سال‌های قبل، از ایام نوروز همچنان برقرار است و تقریباً تمامی سالن‌های پایتخت و البته سالن‌های موسیقی شهرهای مختلف کشورمان، میزبان علاقه‌مندان و مخاطبان این هنر هستند. کنسرت‌هایی که اغلب اجراهای آن به خوانندگان پاپ اختصاص دارد و البته در یکی -دو هفته اخیر، ژانرهای دیگر موسیقی هم با حضور هنرمندان شناخته شده، همچون علیرضا قربانی، سالار عقیلی، کیوان ساکت، وحید تاج، فرج علیپور و... به روی صحنه آمدند و دیداری با مخاطبانشان تازه کردند. اجراهایی که مبلغ برخی از بلیت‌های آن به 700 هزار تومان هم رسید. حالا تصور کنید یک خانواده 4 نفره، برای رفتن به کنسرت و تماشای اجرای زنده خواننده مورد علاقه‌شان، درخوشبینانه‌ترین حالت به غیر ازهزینه‌های دیگر، باید نزدیک به 3 میلیون تومان برای تماشای یک برنامه حدود یک ساعت و 45 دقیقه پرداخت کنند. البته با توجه به شرایط اقتصادی، تماشای این‌گونه برنامه‌ها شاید درسبد فرهنگی قشرهایی با درآمد متوسط هم قرارنگیرد.

بلیت کنسرت‌ها را گران نکردیم
محسن رجب‌پور، مدیرعامل مجمع صنفی تولیدکنندگان آثار شنیداری در گفت‌و‌گو با «ایران» درباره افزایش قیمت بلیت کنسرت در سال جدید گفت: «به رغم افزایش فزاینده قیمت خدمات مختلف یک کنسرت که شامل صدا، نور، عوامل اجرایی و... است و در کنار آن افزایش سرسام آور اجاره بهای برخی از سالن‌های کنسرت، بویژه بزرگترین سالن خصوصی کشور و همچنین سالن‌های دولتی مانند وزارت کشور، در سال جدید قیمت بلیت‌های کنسرت تغییر نکرده است. البته تهیه‌کنندگان کنسرت و کنسرت‌گذاران، به سبب عدم فشار اتحادیه صنفی ناشران موسیقی، تصمیم گرفته در سال جدید، در همراهی با مردم عزیز کشورمان و برای اقشاری که علاقه‌مند به برنامه‌های موسیقی هستند ومی‌توانند تماشای کنسرت را همچنان درسبد فرهنگی خود قرار بدهند، بلیت‌ها را گران نکرده‌اند و درزمینه افزایش قیمت بلیت‌ها همچنان مقاومت می‌کنیم.البته تأکید می‌کنم ما همه این فشارها را تحمل می‌کنیم برای اینکه همه مردم بتوانند ازاجرای کنسرت‌ها بهره‌مند شوند.اگرچه با توجه به عدم یارانه درتبلیغات شهری برای محصولات و رویدادهای فرهنگی و قیمت گران بیلبوردها، دراین انتخاب وتصمیم‌گیری‌ها، گهگاه کنسرت‌هایمان با ضرر هم مواجه شده است.»

افزایش چشمگیر قیمت سالن‌های کنسرت
به گفته محسن رجب‌پور قیمت اجاره بهای سالن‌های کنسرت درتهران به نسبت تعداد صندلی‌ها و حجمی که در خود جای می‌دهند متفاوت است. او درباره افزایش قیمت اجاره بهای سالن‌های موسیقی پایتخت اظهارکرد: «سالن‌های موسیقی با اعداد نجومی کنسرت‌هایشان را برگزار می‌کنند. برخی دیگر از سالن‌های موسیقی تهران هم اگرچه قیمت اجاره بهای خود را بالا نبرده‌اند اما قیمت خدمات همراه با سالن را افزایش داده‌اند.»
رجب پور می‌گوید: «مسأله‌ای که این روزها آرام آرام نمود پیدا کرده، تحمیل بعضی از موضوعات و برخی ازاتفاقات غیرضروری به برنامه گذارها است به‌طورمثال در برخی از سالن‌ها، استفاده از ماشین برقی را به ما تحمیل کرده‌اند که این امر موجب افزایش قیمت هزینه تمام شده کنسرت‌ها می‌شود و درخصوص این موضوع به برخی ازمسئولان سالن‌ها هشدارهایی داده‌ایم اما ترجیح می‌دهیم این موضوع را تا زمان تعیین تکلیف مسکوت نگاه داریم و در صورت ضرورت در مورد آن اطلاع‌رسانی خواهیم کرد.»

قیمت‌گذاری‌های نامتعارف
او درباره قیمت اجاره بهای سالن‌های موسیقی درشهرستان‌ها تصریح کرد: «با توجه به شرایط اقتصادی واجتماعی کشورمان، خوشبختانه با کمترین افزایش قیمت مواجه بوده‌ایم. اما نکته قابل تأمل و تأسف این است که برخی از نهادهای فرهنگی، خارج از قاعده و قانون عمل می‌کنند و با دخالت‌های نابجا و خلاف رفتار قانونی و قانون تجارت در ایران در قیمت‌گذاری بلیت‌ها وارد شده‌اند و نابسامانی ایجاد کرده‌اند که البته این موضوع هم درحال پیگیری است.این اتفاق درحالی نمود پیدا کرده است که تهیه‌کنندگان موسیقی درتلاش هستند بواسطه شرایط موجود، کمترین افزایش قیمت را داشته باشند به‌طورمثال تبریز یکی از شهرهایی است که سالیان سال به واسطه سوء‌مدیریت درحوزه فرهنگی، بلیت کنسرت‌ها را به چند برابرقیمت تعیین شده فروخته است و البته در شهراصفهان هم مشابه همین موضوع اتفاق افتاده است.»
دور زدن در کنسرت ممنوع
او درادامه گفت: «یکی ازمعضلات بلیت فروشی درشهرستان‌ها، عدم همراهی مسئولان وهمچنین دیگر تصمیم‌گیرندگان شهرستانی درگرفتن بلیت میهمان است. به‌طور مثال در یک سالن 800-700 نفره، اداره ارشاد استان درخواست 50 بلیت رایگان دارد و اداره اماکن هم تقریباً همین تعداد بلیت را طلب دارد. نمی‌دانم این اعداد وارقام را ازکجا آورده‌اند! این در حالی است که دفترموسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درتهران برای یک سالن 2000 نفره تنها، 20 بلیت میهمان دریافت می‌کند.
و در مثالی دیگر برخی اوقات 10تا بلیت 300 هزار تومانی تا مبلغ یک میلیون و 650 هزار تومان فروخته شده واین موضوع مستند است. این بلیت‌ها برای استفاده شخصی یا خانوادگی نیست و باردیگر تأکید می‌کنم این موضوع تأثیر مستقیمی بر قیمت بلیت‌ها و هزینه‌های تمام شده کنسرت دارد.»
رجب پور در ادامه درباره تسهیلات و تمهیدات ویژه دراجرای کنسرت‌های موسیقی اقوام گفت: «خوشبختانه چند سالی است جشنواره موسیقی نواحی ایران به همت انجمن موسیقی ایران، درحال برگزاری است و تأثیر خوبی برجامعه گذاشته است و امیدواریم همانند تمامی کشورهای دنیا، دولت در زمینه موسیقی‌های هویتی همچون موسیقی ردیف دستگاهی و بویژه موسیقی نواحی ایران حمایت‌های لازم را داشته باشد و البته این حمایت‌ها گسترش پیدا کند تا این میراث کهن ایرانیان همیشه پا برجا باشد.»
او درباره حضور کم رنگ گروه‌ها و یا خوانندگان موسیقی دستگاهی در سال جدید اظهار کرد: «اصولاً برنامه‌های موسیقی به اصطلاح ردیف دستگاهی با کندی مواجه بوده و برنامه‌گذاری‌هایشان متفاوت‌تراست اما شنیده‌های ما حاکی از آن است که شاهد اتفاقات خوبی در این زمینه خواهیم بود و اجراها شروع خواهد شد.»

خوانندگان از تکرار بپرهیزند
مدیرعامل مجمع صنفی تولیدکنندگان آثارشنیداری درباره ریزش مخاطبان به سبب افزایش قیمت بلیت‌ها و ایجاد راهکارهایی برای جذب این افراد گفت: «همکاران ما و موزیسین‌های محترم باید ازتکرار بپرهیزند و درکنسرت‌های خود هیچ موضوع خلاقانه جدیدی را به کار نگیرند و از اینکه کنسرت‌ها را صرفاً چند خواننده و نوازنده ببینند، بر حذر باشند و در اجراهای خود نگاه بلند‌پروازانه داشته تا بتوانند همچنان برای مخاطب جذاب باشند.»
رجب پوردرادامه صحبت‌های خود به عنوان مدیرعامل مجمع صنفی ناشران موسیقی، درباره کاهش آثارفیزیکی درحوزه نشر موسیقی گفت: «این اتفاق یک روند بین‌المللی است وایران هم ازاین قاعده مستثنی نبوده و نیست.همان‌طور که می‌دانید حامل‌های صوتی در 100 سال گذشته ابتدا صفحات گرامافون بود وبعد به نوارکاست تبدیل شد و درادامه سی‌دی و فلش وحامل‌های اینچنینی به‌وجود آمد اما اکنون با توجه به دسترسی دنیا به هوش مصنوعی، شاهد اتفاقات دیگری هستیم.البته ناگفته نماند من بر این عقیده‌ام شرایط امروز بسیاربهتر از گذشته است و دسترسی به اینترنت و فضای مجازی و گستردگی این فضا موجب سرعت درانتقال آثارشده و این نوع شیوه دسترسی جذابیت انتشار موسیقی را بالا‌تر برده است. اما آنچه در مملکت ما همچنان یک چالش باقی مانده است عدم رعایت قوانین کپی رایت است. مهمترین عاملی که موجب می‌شود آثارموسیقی در کشورمان بی‌ضابطه منتشر شوند و هنرمند و تولیدکنندگان آثار موسیقی به حق و حقوقشان نرسند.»