فصل جدید روابط با دمشق
اتحادیه عرب با حضور سوریه قوی‌تر می‌شود
جورجیو کافیرو و امیلی میلیکن، گزارشگران سیاسی - اجتماعی
مترجم: وصال روحانی
بازگشت سوریه به اتحادیه عرب که دیروز (جمعه 29 اردیبهشت) در جریان اجلاسیه جدید این اتحادیه در خاک عربستان و در حضور بشار اسد عینیت بیشتری یافت، تغییر موضع آشکار برخی کشورهای عرب مخالف اسد را نسبت به 11 سال پیش به تصویر می‌کشد. در آن زمان ستیز اجباری دولت اسد با مداخله جویانی که می‌خواستند چیزی از سوریه باقی نگذارند، اتحادیه عرب را به این صرافت انداخت که سوریه را از عضویت خود خارج سازد و در جنگ مسلحانه در سوریه، به وضوح از تروریست‌هایی که با دولت دمشق می‌جنگیدند، حمایت تسلیحاتی کند. امروز اما در طلیعه تابستان 2023 اتحادیه مذکور و به‌واقع همان کشورهای عربی که علیه اسد موضع گرفتند، پذیرفته‌اند که سوریه را به دامان این اتحادیه بازگردانند و هیچ راهکار و راهبرد مؤثری برای حل مناقشات منطقه بدون مشارکت دولت دمشق به‌دست نخواهد آمد.
برای برچیدن تنش‌های منطقه
آرون لوند کارشناس ارشد سازمان تحقیقاتی «سنچری اینترنشنال» و تحقیقگر شاخص امور خاورمیانه می‌گوید: «حالا همه اعراب منطقه پذیرفته‌اند که باید سوریه را دوباره در جمع خود داشته باشند و ابقای اسد را در دمشق تضمین‌شده و منصفانه بینگارند. واقعیت امر این است که بعد از همه خرابی‌های اعمال شده در سطح سوریه که کار تروریست‌ها و سازمان‌هایی جهنمی مثل داعش بود، اینک دولت دمشق بیش از هر زمانی به کمک اعراب برای بازیابی خویش نیازمند است.»
زلزله‌ای که نزدیکی‌ها را بیشتر کرد
اولین نشانه‌های بهبودی مجدد روابط اعراب و سوریه در اوایل سال‌جاری میلادی و پس از اقدام دولت ریاض به بازگشایی روابط سعودی‌ها با دولت دمشق رؤیت شد، زلزله مهیب ماه فوریه در سوریه و سرازیر شدن سیل کمک‌های مردمی به سوی دمشق نزدیکی فوق را بیشتر کرد و پس از مقدمه‌چینی عربستان شرکای این کشور هم به سوی دمشق گرایش نشان دادند. حالا کشورهای عرب با محکوم کردن استمرار سیاست‌های خصمانه کاخ سفید نسبت به دولت دمشق می‌گویند باید سیاست‌هایی را در قبال سوریه در پیش گرفت که مطابق با شرایط روز و به موازات نیازهای زمانه باشد و الزام نخست کنونی همکاری کردن با اسد برای رفع تنش‌های فزاینده منطقه است.
تشنج‌هایی که حملات پرتعداد و سبعانه رژیم غاصب صهیونیستی به مردم شریف فلسطین در سرزمین‌های اشغالی آن را تشدید کرده و بی‌رحمی‌های این رژیم نامشروع را به اوج خود رسانده است.
حالا مصر هم به سمت اسد رفته است
آندریاس کریگ، استاد رشته مطالعات دفاعی در «کینگ کالج» لندن می‌گوید: «اسد در حال بررسی همه جوانب و راه‌های موجود برای احیای ساختار کشورش پس از ناملایمات یک دهه اخیر است و در عین حال از هیج امکانی برای تقابلی تازه با اقدامات غیر‌قانونی رژیم اشغالگر قدس غافل نمی‌ماند. خوشبختانه نه فقط روسیه پای سوری‌ها مانده و از حمایت تام و تمام آنها دست برنمی‌دارد، بلکه دولت‌هایی در منطقه که در 10 سال گذشته از بانیان نا‌آرامی در دمشق حمایت می‌کردند، حالا دست دوستی به سمت اسد گرفته‌اند که یکی از آنها مصر است که هیچ شرط و شروطی هم برای کمک‌رسانی‌اش به دمشق نگذاشته است.»
اجبار بایدن به تعدیل تحریم‌هایش
شاید قطر و کویت هنوز از ورود به جمعی که با سوریه به نقطه تفاهم مجدد رسیده‌اند، پرهیز کرده باشند اما اکثریت آشکار با آن دسته از کشورهای عرب است که با تغییر کامل سیاست‌های متخذه خویش در شروع دهه گذشته (2010) نمایندگانی ارشد از جانب خود را به دمشق گسیل کرده و خواستار برقراری مجدد روابط دیپلماتیک بین دو طرف شده‌اند.
حالا ریاض و حاکمان دوبی تقریباً مطمئن هستند که فهرست قطور تحریم‌های امریکا نسبت به دولت دمشق هم بزودی کمرنگ شده و جو بایدن برای برخی مذاکرات جدید با بشار اسد ابراز تمایل خواهد کرد. چیزی که می‌تواند نظر مخالف برخی دولت‌های بزرگ اروپا در قبال دمشق را هم آشکارا تلطیف کند.کارشناسان امور خاورمیانه می‌گویند بازگشایی روابط بین سوریه و قاطبه کشورهای عرب این بهره جنبی ولی مهم را هم دارد که سبب می‌شود سوریه به جای تکیه صرف روی روسیه و چین به عنوان حامیان بزرگ خویش به آرمان‌های ملت عرب نیز توجه کند و داد و ستدهای سیاسی‌اش با آنها را وسعت بخشد. دستاوردی که موجب می‌شود نظام‌های عربی منطقه حوزه عمل وسیع‌تری در معاملات متنوع اجتماعی و اقتصادی خود با دولت‌های عربی داشته باشند و از اتحاد «جامعه عربی» به عنوان عنصری مؤثر برای پیشبرد روند گفت‌و‌گوها و بده‌بستان‌های خود با این دست دولت‌ها هرچه بیشتر بهره گیرند.
منبع: Al.Jazeera