محرم اینجه از انتخابات ترکیه کناره‌گیری کرد
روزهای سخت اردوغان
بنفشه غلامی
خبرنگار
روز پنجشنبه، تنها سه روز مانده به انتخابات ترکیه، محرم اینجه، یکی از 4 نامزد اصلی انتخابات ریاست جمهوری این کشور، کناره‌گیری خود را از فرایند رقابت‌ها اعلام کرد، تا شانس رجب طیب اردوغان، حداقل برای کسب اکثریت آرا در دور اول به طور قابل توجهی کاهش یابد. رئیس جمهور ترکیه در واکنش به انصراف اینجه از انتخابات، اعلام کرد که از شنیدن این خبر غمگین شده است.
به گزارش سایت شبکه خبری بی‌بی سی، ظهر پنجشنبه محرم اینجه که از مدتی پیش از سوی ائتلاف اپوزیسیون تحت فشار بود تا آرای این ائتلاف را با حضور خود در انتخابات نشکند، با حضور در جمع خبرنگاران تأکید کرد: «برای کشورم از فرایند انتخابات خارج می‌شوم.» او سپس به تصاویری که در شبکه‌های اجتماعی از زندگی خصوصی او منتشر و با آنها ادعا شده بود، او پایبند مسائل اخلاقی و خانواده نیست، اشاره و اعلام کرد، یکی از دلایل کناره‌گیری‌اش از انتخابات نیز همین مسأله بوده است.
او با این حال با گله‌مندی از کسانی که در یکماه و نیم گذشته تلاش کردند، با «ترور شخصیت» به او ضربه بزنند، تصاویر منتشر شده را جعلی خواند و گفت: «من بیش از 40 سال در عرصه سیاسی کشور حضور داشتم و همواره تلاش کردم تا حق کسی را پایمال نکنم. اما آنچه در 45 روز اخیر دیدم را هرگز در 45 سال گذشته تجربه نکرده بودم. متأسفانه برخی این تصاویر جعلی را به اشتراک گذاشتند.» وی همچنین تأکید کرد، نمی‌خواهد ائتلاف مخالفان در صورت شکست احتمالی شان در انتخابات وی را مسئول ناکامی خود بدانند و بنابراین ترجیح می‌دهد، از رقابت‌ها خارج شود. وی در پایان خبر داد، هرچند او از انتخابات ریاست جمهوری کناره‌گیری کرده است اما حزب وی، «مملکت» در انتخابات پارلمانی حضور خواهد داشت.
به گفته ناظران کنار رفتن محرم اینجه از انتخابات می‌تواند کفه ترازوی رقابت‌ها را به نفع مخالفان اردوغان و به طور خاص کمال قلیچدار اوغلو سنگین کند. آخرین نظر سنجی‌هایی که پیش از ممنوعیت انتشار این دست اطلاعات منتشر شد نیز نشان می‌دهد، کمال قلیچدار اوغلو، از شناخته شده‌ترین منتقدان اردوغان در سال‌های اخیر که با 74 سال سن، زبانی ملایم و شخصیتی آرام دارد، 49 درصد آرا در نظرسنجی‌ها را به خود اختصاص می دهد. سهم اردوغان در این نظرسنجی‌ها به 43 درصد می‌رسید. اینجه که در انتخابات 5 سال پیش ترکیه 30 درصد آرا را از آن خود کرده بود، در آخرین نظر سنجی هفته پیش سهم بالایی نداشت و حدود یک تا دو درصد آرا را از آن خود کرده بود. اما اپوزیسیون امیدوار است واریز شدن همین سهم اندک به حساب اپوزیسیون باعث شود، میزان آرای قلیچدار اوغلو به بالای 50 درصد برسد و انتخابات به دور دوم نکشد. این در حالی است که کمال قلیچدار اوغلو، جدی‌ترین رقیب رئیس جمهور پیشتر مدعی شده بود، در دور اول انتخابات با 60 درصد آرا پیروز خواهد شد و کار به دور دوم نخواهد کشید.
واکنش‌ها به کناره‌گیری اینجه
اینجه دو ماه قبل زمانی که اعلام کرد، در انتخابات ریاست جمهوری حضور خواهد داشت، هدف انتقادات بسیاری قرار گرفت و ناظران او را آلترناتیوی جوان برای قلیچداراوغلوی 74 ساله دانستند. اپوزیسیون نیز معتقد بود، حضور اینجه باعث شکسته شدن آرای مخالفان می‌شود و در نتیجه پیروزی را تقدیم اردوغان خواهد کرد. با این حال به نوشته سایت شبکه خبری دویچه وله، روز پنجشنبه بعد از اینکه وی کناره گیری‌اش از انتخابات را اعلام کرد، قلیچدار اوغلو با هدف جلب حمایت او و به دست آوردن آرای حامیان اینجه در توئیتی نوشت: «بیایید دلخوری‌ها را کنار بگذاریم.» اردوغان هم که به نظر می‌رسید از تصمیم اینجه راضی نیست، در مراسمی در پایتخت ترکیه گفت: «یکی از نامزدهای انتخابات کناره گیری‌اش را اعلام کرد. نمی‌توان فهمید چرا این اتفاق افتاده است. صادقانه بگویم، من غمگین هستم و آرزو می‌کردم او تا پایان در انتخابات بماند.»
روزهای سخت اردوغان
رجب طیب اردوغان هرچند در 10 سال نخست از حاکمیتش بر ترکیه توانست کشورش را از دام رکود اقتصادی و تورم‌های سرسام آور آزاد کند اما در 10 سال دوم تمام موفقیت‌هایش زیر بار تورمی که اکنون به 44 درصد رسیده و مخالفان معتقدند ناشی از سیاستگذاری‌های او چه در حوزه اقتصاد و چه در حوزه سیاست خارجی بوده است، به باد فراموشی سپرده شد. زلزله ماه فوریه و ناتوانی دولت در سامان بخشیدن به زلزله زدگان نیز مزید بر علت شد تا مخالفان اردوغان، بهانه محکمی برای حمله به او پیدا کنند و رئیس جمهور را در شرایطی دشوار قرار دهند.
در همین ارتباط روزنامه فایننشال تایمز در گزارشی نوشته است، درهفته‌های اخیر احزاب بزرگ ترکیه در مناطق زلزله زده در تکاپوی بسیاری بوده‌اند و تلاش کرده‌اند با کمک به میلیون‌ها زلزله زده‌ای که هنوز با گذشت نزدیک به 3 ماه زندگی دشواری را می‌گذرانند و اعطای کانکس، چادر و سوخت رایگان، آرای آنها را در سبد خود قرار دهند. از همین رو ناظران برآورد کرده‌اند، آرای زلزله زدگان که می‌توانند یک ششم آرای انتخاباتی را داشته باشند، در یکی از مهم‌ترین انتخابات این کشور بسیار تأثیر‌گذار خواهد بود. بویژه که بسیاری از این افراد از وضعیت کمک‌های دولتی ناراضی بوده‌اند. با این حال قانون انتخابات در ترکیه می‌تواند به اردوغان کمک کند تا زلزله زدگان نتوانند آرای خود را به صندوق بیندازند. زیرا مطابق قانون انتخابات ترکیه هر فرد باید در محل زندگی خود به لیست‌های انتخاباتی آن منطقه رأی دهد.
بنابراین هزاران نفر که به‌خاطر ویران شدن خانه هایشان مجبور شده‌اند در شهرهای دیگر ساکن شوند، ممکن است، نتوانند در جریان انتخابات شرکت کنند. این نکته‌ای است که ثروت ملااوغلو، یکی از نامزدهای حزب جمهوری‌خواه خلق در انتخابات پارلمانی به آن اشاره کرده و گفته است، در روزهای اخیر اعضای تیم او هزاران تماس از مردمی دریافت کردند که خواهان آن بوده‌اند به آنها کمک شود تا بتوانند به حوزه‌های انتخاباتی محل زندگی خود بازگردند و رأی دهند.
او همچنین گفته است که حزب جمهوری‌خواه خلق به همین دلیل بلیت و سوخت رایگان برای این افراد آماده کرده و خودروهایی را برای این دست افراد تجهیز کرده است تا به این دسته از رأی دهندگان کمک شود. این در حالی است که پیشتر اپوزیسیون هشدار داده بود که دولت می‌تواند از کارت‌هایی استفاده کند که به نام افراد کشته شده در زلزله به ثبت رسیده‌اند.
بنابر گزارش فایننشال تایمز، مطابق آماری که دولت ترکیه ارائه کرده است، نزدیک به 3 میلیون نفر در این کشور به‌خاطر زلزله از خانه‌های خود آواره شده و در دیگر شهرها به طور موقت اسکان داده شده‌اند. اغلب این افراد نیز در وضعیتی نیستند که بتوانند به زادگاه‌های خود، یعنی جایی که باید برای آنها کارت انتخاباتی صادر شود، بازگردند و رأی بدهند. با این حال به نظر می‌رسد، از این تعداد یک میلیون نفر رنج سفر و مشکلات آن را به جان بخرند تا به شهر خود بازگردند. با این حال دیروز شبکه تی آر تی ترکیه خبر داد احمد ینر، رئیس شورای عالی انتخابات این کشور خبر داده است که 9 میلیون زلزله زده‌ای که برای انتخابات ثبت نام کرده بودند، آرای خود را به صندوق خواهند انداخت. او تأکید کرده است، تمام زیر ساخت‌های لازم برای انتخابات در مناطق زلزله زده ایجاد شده است و کمپ‌هایی برای اخذ رأی به راه افتاده تا زلزله زدگان مانند سایر مردم رأی بدهند.
خبر پلاس
اتهام زنی اپوزیسیون به روسیه
در جنگ روانی که دو طرف حاضر در انتخابات یعنی حامیان اردوغان و اپوزیسیون در روزهای اخیر به راه انداخته‌اند، اپوزیسیون از هیچ تلاشی از جمله به راه انداختن شائبه تقلب و بازی با کارت درگذشتگان در زلزله، فروگذار نکرده است. دیروز قلیچدار اوغلو، در جدیدترین تلاش و شاید آخرین آن، انگشت اتهام را به سمت روسیه گرفت. به گزارش روزنامه گاردین، رهبر حزب جمهوری‌خواه خلق در سخنانی با اشاره به حمایت اخیر ولادیمیر پوتین از رجب طیب اردوغان و حضور او در راه‌اندازی نخستین نیروگاه هسته‌ای ترکیه، روسیه را متهم کرد، قصد مداخله در انتخابات این کشور را دارد. او گفت: «اگر می‌خواهید روابط دوستانه ترکیه با شما بعد از 15 می(فردای انتخابات) بر جا بماند، دستتان را از مداخله جویی در ترکیه بردارید. ما هنوز هم خواهان همکاری و دوستی متقابل هستیم.» بعد از این سخنان، دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، در سخنانی این ادعاها را تکذیب کرد و گفت: «اگر کسی به قلیچدار اوغلو چنین اطلاعاتی را داده، دروغ گفته است.»
این در حالی است که در نقطه مقابل پیشتر سلیمان سویلو، وزیر کشور ترکیه نیز امریکا را به مداخله در انتخابات فردا متهم کرده بود. او دو هفته پیش در مصاحبه‌ای با سی‌ان‌ان گفته بود که امریکا تلاش می کند تا در ادامه سیاست‌های ضد ترکیه‌ای خود که سال 2016 با کودتا آن را آغاز کرده بود، در جریان انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی ترکیه مداخله کرده و به نوعی کودتا کند.
وی گفته بود، خبرهای جعلی که رسانه‌های امریکایی و غربی منتشر می کنند، نشانه‌ای از طرح امریکا است. سویلو در آن زمان در حالی که حملات به محرم اینجه با قوت تمام آغاز شده بود، تأکید کرده بود: «حمله به اینجه مشخص است که از کجا می‌آید و چگونه هماهنگ شده است.»
