اکرم رضایی ثانی
خبرنگار

با توجه به افزایش قیمت و اجاره‌بها در مسکن و املاک سراسر کشور بویژه استان تهران، مدارس غیردولتی که عموماً هم اجاره‌ای هستند از این افزایش قیمت بی‌نصیب نخواهند ماند. افزایش اجاره در مدارس موجب افزایش سقف درخواست هزینه و شهریه از والدین خواهد شد. این چرخه غیرقابل انکار است اما با توجه به شرایط اقتصادی، این والدین نیستند که باید بار افزایش اجاره‌بهای مدارس را از طریق پرداخت بیشتر شهریه به دوش بکشند. از سوی دیگر مراکز غیردولتی اعم از آموزشگاه‌های غیردولتی نیز از این قضیه مستثنی نیستند و چه بسا اگر نتوانند افزایش اجاره‌بها را از طریق افزایش شهریه‌ها جبران کنند، مراکز تعطیل شود. در سال‌های گذشته نیز همواره موضوع تأثیر افزایش اجاره‌بها بر میزان شهریه مدارس غیردولتی بشدت تأثیر‌گذار بوده است و اینها در حالی است که عموماً با افزایش شهریه بر کیفیت خدمات چیزی افزوده نشده است. یکی از عنوان‌های قابل توجه در مرکز ارزیابی و عملکرد و پاسخگویی به شکایات آموزش و پرورش که درصد بالایی از سهم ثبتی‌های شکایت را دارد، بحث شهریه‌های بی‌حساب و کتاب مدارس به دلایل مختلف مانند افزایش اجاره و هر گونه هزینه است. حالا این روزها خبر از شهریه‌های 50 میلیون به بالا برای پیش‌دبستانی‌های مدارس غیردولتی و همین حدود شهریه برای مقطع متوسطه دوم در برخی مناطق تهران به گوش می‌رسد. این روزها بسیاری از خانواده‌ها دنبال مدارس غیردولتی باکیفیت اما با شهریه‌هایی هستند که بسیار سنگین نباشد. باز از سوی دیگر بسیاری از والدین خواهان استفاده از خدمات مراکز آموزشی غیرخصوصی زبان، کنکور و... هستند که افزایش شهریه گاه صد درصدی را برای سال جدید اعلام کرده‌اند. 

الگوی تعیین شهریه مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی ابلاغ شد
احمد محمودزاده معاون وزیر و رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت‌های مردمی وزارت آموزش و پرورش در گفت‌و‌گو با روزنامه «ایران» با بیان اینکه الگوی شهریه مدارس غیردولتی در مسیر ابلاغ به مدارس است ابتدا در خصوص الگوی شهریه و بازرسی از مراکز آموزشی خصوصی گفت: واحدهای آموزشی خارج از مدرسه که در قالب برگزاری کلاس‌های تقویتی، کلاس‌های کنکور، آموزش زبان‌های خارجی و… فعالیت می‌کنند نیز زیر نظر این سازمان است. ابتدا درباره این مراکز باید بگویم که در سنوات گذشته افزایش شهریه این گونه مراکز به صورت درصدی تعیین و ملاک عمل قرار می‌گرفت که از منطق علمی و قانونی لازم برخوردار نبود، امسال برای اولین بار در راستای اجرایی شدن ماده (۱۵) قانون تأسیس و اداره مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی و با هدف ساماندهی فعالیت آنها با انجام آسیب‌شناسی و بررسی کارشناسی موضوع، الگوی تعیین شهریه مراکز آموزشی و پرورشی تدوین و با اخذ نظر شورای سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و نظارت مرکزی به استان‌ها ابلاغ شد.
محمودزاده اظهار داشت: در این الگو به نیروی انسانی توجه شده، فضای آموزشی و تجهیزات و امکانات مرکز در محوریت تعیین هزینه‌های تمام شده هر مرکز قرار گرفته است و کیفیت و امتیاز کسب شده در این مؤلفه‌ها امکان توسعه زیرساخت و افزایش شهریه را برای مؤسسان محترم فراهم می‌کند.
معاون وزیر آموزش و پرورش عنوان کرد: طبق الگویی که به استان‌های سراسر کشور ابلاغ شده و از اواخر خرداد امسال اجرایی می‌شود، افزایش دستمزدها، نرخ اجاره‌بها و سایر عناصر تأثیر‌گذار در شهریه بررسی خواهد شد. البته متناسب با الگو از حیث لحاظ کردن سقف اجاره‌بهای استعلامی از مراجع مربوطه، حق‌الزحمه مدرسان و تعیین میانگین پرداختی به عوامل اجرایی، به استان‌ها تفویض اختیار لازم داده شده است.

کیفیت، مبنای تعیین شهریه
وی در توضیح این الگو گفت: این الگو همه چیز را از جمله بهبود تمام تجهیزات آموزشی، تراکم کلاس‌های درس، بحث کیفیت و کمیت مربی شامل می‌شود. به عنوان مثال آیا مدرس، آموزش‌های لازم برای تدریس به دانش‌آموزان و فراگیران را دیده یا رشته تحصیلی او با آنچه آموزش می‌دهد مرتبط است؟ همه این شاخص‌ها بویژه کیفیت ارائه خدمات آموزشی و پرورشی مراکز آموزشی مذکور و ارزیابی کارشناسان از عملکرد آنها در سال گذشته در اجرای الگوی جدید برای آنها تأثیر‌گذار خواهد بود.
محمودزاده به بازرسی از مراکز آموزشی اشاره کرد و گفت: ما در طول سال گذشته از مراکز آموزشی سراسر کشور دو بار بازدید کردیم و نسبت به فعالیت و عملکردی که مراکز آموزشی داشته‌اند به آنها امتیاز تعلق گرفته که طبق آن و در راستای حمایت از مراکز با کیفیت و نیز صیانت از حقوق مردم و فراگیران عزیز، تا ۲۰ درصد امکان افزایش شهریه تحت عنوان کیفیت‌بخشی به فعالیت‌های آموزشی و پرورشی در سال‌ جاری را خواهند داشت. البته این بستگی به کمیت و کیفیت کاری مراکز آموزشی دارد طبیعتاً هر چقدر بازدهی بهتری داشته باشند امتیاز بیشتری هم کسب خواهند کرد. به طور کلی بازدید و ارزیابی عملکرد مراکز آموزشی تا سقف ۱۰۰ امتیاز برای آنها منظور خواهد شد و به نسبت امتیاز کسب شده در بحث کیفیت‌بخشی تا ۲۰ درصد در افزایش شهریه آنها مؤثر خواهد بود.
معاون وزیر آموزش و پرورش همچنین اشاره کرد: به عنوان مثال در مراکز آموزشی زبان‌های خارجی گفته شده که تراکم کلاس درسی باید تا ۱۶ نفر باشد، اگر بیشتر از آن شود، مرکز آموزشی موظف است شهریه کمتری از آنچه که ما ابلاغ کرده‌ایم اخذ کند. البته که افزایش شهریه مراکز غیردولتی سقف مشخصی دارد و مراکز نمی‌توانند فراتر از شهریه مصوب ابلاغی، مبلغی را از اولیا یا فراگیران دریافت کنند و در صورت تخلف برابر قانون برخوردهای حاکمیتی لازم انجام خواهد پذیرفت.
رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت‌های مردمی گفت: البته این الگو فقط برای مراکز آموزشی است.
وی در ادامه درباره افزایش شهریه مدارس غیردولتی در سال‌ جاری بیان کرد: الگوی جدید تعیین شهریه مدارس غیردولتی به تصویب شورای سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و نظارت مرکزی رسیده است و بخشنامه آن نیز در مسیر مستندسازی است و بزودی به استان‌ها ابلاغ می‌شود.
محمودزاده در پاسخ به این سؤال که آیا این برنامه‌ها و الگوهایی که شما به آن اشاره کردید نباید به گونه‌ای باشد که از والدین هزینه کمتری دریافت شود و در پی افزایش اجاره‌بها، خانواده‌ها همچنان بتوانند فرزندان خود را در مدارس غیردولتی ثبت نام کنند، گفت: همه این موارد در الگویی که جدیداً تعریف شده مد نظر قرار گرفته است. به هر حال تاب‌آوری مردم را در نظر داریم به دلیل اینکه باید امکان پرداخت شهریه از سوی والدین فراهم باشد.
رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت‌های مردمی در پایان گفت: از طرف دیگر باید هزینه‌های جاری مدرسه هم در نظر گرفته شود. یعنی افراط و تفریطی در افزایش نباید وجود داشته باشد. باید کاری کنیم که هم چرخ مدرسه بچرخد و هم خانواده‌ها بتوانند در این نوع مدارس با توجه به علاقه‌مندی که نسبت به مدارس غیردولتی دارند امکان ثبت نام و بهره‌مندی از خدمات با کیفیت مدارس غیردولتی را داشته باشند.