از سرگیری جلسه شعرخوانی نیمه رمضان شاعران با رهبر انقلاب
تجدید دیدار بعد از وقفه سهساله
بعد از وقفهای سهساله، دیدار سالانه شاعران با رهبر معظم انقلاب از سر گرفته میشود؛ شب شعری که از همان ابتدا با استقبال چهرههای شاخصی همچون قیصر امینپور، حمید سبزواری و مشفق کاشانی همراه شد. جلسهای که زمان برگزاریاش به ماه مبارک رمضان گره خورده و پیشینهاش به چندین دهه قبل باز
میگردد.
نگاهی به تاریخچه برپایی این جلسات
جستجویی مختصر در فضای مجازی کافی است تا صفحات متعددی درباره تاریخچه برپایی جلسات سالانه ادبی شاعران با رهبری پیش رویمان قرار بگیرد؛ محفلی که برپاییاش تنها به دو دهه اخیر محدود نمیشود و ریشه در سالهای پیش از پیروزی انقلاب اسلامی دارد؛ در آن دورانی که به دلیل حضور جدی رهبری در مبارزه با پهلوی، علاقه و سلایق ادبیشان را تا حد امکان در مشهد و تهران دنبال میکردند.
این دیدارهای گاه و بیگاه رهبری، بعد از پیروزی انقلاب و از دوره ریاست جمهوری ایشان در قالب برپایی جلسات ادبی سر و شکلی جدیتر پیدا کرد، مصطفی محدثی خراسان به ذکر خاطرهای درباره آن سالها در مشرق پرداخته و گفته: «مقام معظم رهبری از همان دوران دوم ریاستجمهوری، ایام نوروز که به مشهد میآمدند، شبی را به دیدار با شاعران مشهد اختصاص میدادند و تا هنوز هم این سنت برقرار است، من در پنج دیدار از این دیدارهای سالانه که گاه در دارالزهد آستان قدس و گاه در منزل پدری ایشان در نزدیکی بازار سرشور مشهد برگزار میشد، شرکت داشتم؛ آقا با تمام وجود و فعالتر از همه در جلسه حضور داشتند و خودشان جلسه را اداره میکردند.»
در نهایت این دیدارها به محفلی تبدیل شد که هر ساله در اواسط ماه مبارک رمضان میزبانی جمعی از شاعران و ادبای کشورمان را با حضور مقام معظم رهبری برعهده دارد؛ جلساتی که در دهه شصت از مشهد شروع شد و در نهایت میزبانی آن به پایتخت رسید. از اشارهای مختصر به تاریخچه برپایی این دیدارها که بگذریم، اهالی ادبیات یکی از رهاوردهای برپایی این جلسات ادبی را طرح رهنمودها و راهکارهایی از سوی رهبری برای اعتلای هرچه بیشتر شعر و ادب سرزمینمان میدانند.
صحبت درباره برخی مشکلات پیشروی ادبیات، یکی دیگر از محورهای گفتوگوهایی است که حاضران در این جلسات فرصتی برای طرحشان در حضور رهبری پیدا میکنند، گفتههایی که گاه به ذکر توصیههایی از سوی رهبری، خطاب به سیاستگذاران فرهنگی کشور هم میانجامد. این شعرخوانیها تنها به توصیههای رهبری به مسئولان ختم نمیشود، ایشان راهکارهایی نیز برای خود اهالی ادبیات ارائه میدهند. از آن جمله میتوان به جلسه سال 1398 اشاره کرد؛ در مثنویای که در آن دیدار سید علی گرمارودی با موضوع حکیم توس میخواند خطاب به فردوسی گفته شده بود که وقت آن شده تا فردوسی برگردد و وضعیت نامناسب شعر فارسی را سروسامان بدهد که رهبری بلافاصله بعد از اتمام شعر مذکور فرمودند: «خوب بود. البته فردوسی که نمیتونه این کارو بکنه شما باید انجام بدید! نسل جوان باید کار فردوسی رو ادامه بدهد.»
در حاشیه این جلسلات برخی شاعران هم از فرصت استفاده کرده و کتابهای خود را شخصاً به دست رهبری میرسانند، هرچند که تجربههای دیدارهای ایشان با اهالی کتاب طی دورههایی از برگزاری نمایشگاه کتاب و همین محفل شعری گویای اطلاع ایشان از تازههای نشر است.
فرصتی برای صحبت درباره اما و اگرهای عرصه شعر
طی سالهای اخیر یکی از تأکیدات مقام معظم رهبری درباره نگرانی ایشان پیرامون وضعیت زبان فارسی بوده است، در همین دوره آخر با خطاب قرار دادن وزیر ارشاد و رئیس حوزه هنری، از آنها خواستند جدیت بیشتری برای جلوگیری از فرسودگی زبان فارسی به خرج بدهند و از طرفی به وضعیت ترانههای کشور و بدلفظیهای برخی از آنها هم گلایه داشتند.
شاعرانی که فرصتی برای حضور در این محفل ادبی سالانه پیدا میکنند تنها به ادبای ایرانی محدود نمیشوند، شرایطی فراهم شده تا از جغرافیای زبان و ادب فارسی، همچون افغانستان و تاجیکستان نیز نمایندگانی در این دیدارها شرکت کنند. اخلاق احمد آهن، شاعر هندوستانی یکی از شاعران حاضر در جلسه سال 1396 بود؛ او بعد از خوانش یک غزل، سلام فارسیزبانان دیار خود را به رهبری رساند و ایشان هم در پاسخ گفتند: « به اساتید فارسیگو و فارسیدانان سلام ما را ابلاغ بفرمایید و بگویید ما احساس برادری میکنیم با پارسیگویان و پارسیدانان هند و این مال دیروز و امروز نیست، قرنهاست». گفتهای که مواردی از جمله ضرورت افزایش همدلی و تحقق دیپلماسی فرهنگی میان کشورهایی که در دایره جغرافیای زبان فارسی قرار دارند را میتوان از آن استخراج کرد.
توجه به ضرورتها و نیاز روز جامعه در فعالیتهای ادبی، یکی دیگر از محورهایی است که رهبری در این جلسات شعری بر آنها تأکید دارند؛ آنچنان که سال 1394 ایشان تأکید کردند:« ما در مورد مسائل کشور و جامعه مسئولیت داریم. حرکت بزرگ و تاریخی انقلاب اسلامی و مقابله با زورگویان عالم باید در شعر منعکس شود. جهاد نظامی هشت ساله ما مسأله کمی نبود .همچنین جهاد بنای جامعه اسلامی و جهاد استحکام بخشیدن به قدرت ملی و حتی جهاد اصلاح سبک زندگی که گفتیم متن تمدن اسلامی است. توجه به تاریخ و مسائل زمانه بسیار مهم است، امروز مسأله بیداری اسلامی، مسأله فلسطین و دیگر مسائل جاری جهان اسلام باید سهمی در شعرها داشته باشد.»
گذشته از نکاتی که در این گزارش به موارد اندکی از آنها اشاره شد خبر خوب اینکه در رمضان امسال فرصت دوبارهای برای دیدار شاعران با رهبر انقلاب فراهم شده است. ضرورتهای برآمده از پروتکلهای بهداشتی برای مهار پاندمی کرونا همچون بسیاری از محافل فرهنگی و ادبی، لغو موقت برگزاری جلسات دیدار شاعران کشورمان با مقام معظم رهبری را هم سبب شد. آخرین جلسه این دیدار سال 1398 برگزار شد و حالا بعد از وقفهای سه ساله اهالی شعر به دیدار با رهبر انقلاب میروند.