گفتوگوی «ایران» با داوود آزاد، خواننده و نوازنده درباره کنسرت تازهاش
سازها برای خوی نواخته میشود
نداسیجانی داوود آزاد، خواننده و نوازنده شناخته شده موسیقی ایران، قرار است تازهترین کنسرت خود را به نفع زلزلهزدگان شهر خوی برگزار کند. این برنامه جمعه 19 اسفند ماه با همراهی گروه موسیقی «هامون» و به سرپرستی و نوازندگی تار، مازیار قره قوچ، در تالار پتروشیمی تبریز اجرا خواهد شد. قیمت بلیت این کنسرت ۱۵۰ تا ۳۰۰ هزار تومان تعیین شده با هنرنمایی نوازندگانی چون امین عطایی (تنبک)، رسا خداویردیلو (کمانچه)، امید محرمزاده (نی)، هادی صالحزاده (دف) و مجتبی محمدزاده (تارباس).
مردم شهر خوی را فراموش نکنیم
داوود آزاد درگفتوگو با «ایران» درباره کنسرت پیش رو گفت:«این برنامه با همراهی گروه موسیقی سنتی که در تبریز فعالیت دارند و از موزیسینهای خوب این منطقه هستند، برگزارمیشود که بهصورت با کلام بوده و اغلب قطعات اجرایی از ساختههای خودم است که به دو زبان فارسی و آذری اجرا میشود. امیدوارم میزبان خوبی برای مخاطبان باشیم و درکنار آن حمایتی هم از مردم زلزله زده شهرخوی انجام بگیرد. بسیاری از دوستان ما ازابتدای این اتفاق تلخ، همچنان درمحل مستقرهستند، اما متأسفانه آن گونه که باید وشاید کمکی صورت نگرفته و نیاز به حمایتهای بیشتری ازسوی مسئولان و مردم است. تلاش ما این است که علاوه بر اختصاص عواید فروش بلیت کنسرت به مردم خوی، درآنجا دستگاههای کارتخوان هم تعبیه شود تا اگر عزیزی، علاقهمند به حمایت مالی بیشتری بود این اتفاق صورت بگیرد. البته برنامههای دیگری هم تدارک دیده شده که در روز کنسرت اعلام میشود.»
داوود آزاد از جمله هنرمندانی است که طی سالها فعالیتش دراین عرصه تلاش کرده همواره در کنار مردم باشد و در این زمینه کنسرتهای متفاوتی برگزارکرده. بهعنوان مثال مهرماه سال 95، به پیشنهاد زندان دستگرد اصفهان، برای زندانیان این شهر اجرای برنامه داشت و این بار در کنار مردم خوی آوازخوانی میکند. او درباره همراهی و همدلی هنرمندان با مردم و نقش هنر و هنرمند درجامعه بیان داشت: «بی تردید هنرمند نقش بسیار اثرگذاری در جامعه دارد؛ بهعنوان مثال در کنسرت پیش رو، شاید به لحاظ مالی نتوانیم کمک چشمگیری داشته باشیم، اما بهعنوان یک هنرمند میتوان این موضوع را پررنگ تر نشان داد و در کنار آن بار دیگر به مردم یادآورشد، مردم زلزلهزده شهر خوی همچنان در شرایط سخت به سر میبرند و در چادر زندگی میکنند و نیازبه همدلی و همراهی بیشتری است. نکته دیگر اینکه، مردم نسبت به هنرمندان پذیرش بهتر و بیشتری دارند و براین اساس هنر در اتفاقات خوب یا بد جامعه نقش بزرگی ایفا میکند.»
هنرمندان را بهدرستی قضاوت کنیم
او درادامه با اشاره به تعطیلی کنسرتهای موسیقی در ماههای گذشته افزود:«هنرمند الگوی جامعه است و به همین نسبت هم رسالت بزرگی برعهده دارد تا بتواند نقش خود را بهدرستی در جامعه ایفا کند و اثرگذاری مثبتی داشته باشد و در مقابل مردم هم انتظاراتی از او دارند. اما این توقع یا انتظار که قشرهای مختلف به فعالیت کاری خود بپردازند اما هنرمند فعالیتی نداشته باشد، به نظر دور از انصاف است. قشر وسیعی از موزیسینهای ما، تنها حرفهشان موسیقی است و در مدت زمانی که کنسرتهای موسیقی یا کلاسهای آموزشی تعطیل بودند، هیچ درآمدی نداشتند و امرار معاش آنها دچار مشکل شده بود. حتی برخی از این دوستان مجبور به فروش سازهایشان شدند. اما ازسوی دیگر فراموش نکنیم، هنرمند باید کنارمردم باشد، چرا که این مردم هستند که به هنر او بها میدهند و معتقدم یک موزیسین هرچه دارد از مردمش است.»
این آهنگساز بار دیگر تأکید کرد: «در جامعه شرقی بهویژه در کشورما، رفتار و کردار و منش یک هنرمند و بهویژه یک موزیسین در کنار هنرش، در رابطه با مسائل اجتماعی و واکنش او به اتفاقاتی از این دست که در جامعه رخ میدهد، میتواند الگویی برای جوانها و مردم باشد، به شرط آنکه بهدرستی قضاوت شود. البته در برخی موارد شاهد قضاوتها و ارزیابیهای نادرستی هم بودهایم.»
آلبومی متفاوت در راه است
آلبوهای «مکتب تار تبریز» یادواره بیگجهخانی، «آی ایشیقی» قطعات آذری با تار ایرانی، «در بهار امید» تصنیفنوازی سنتی، «به یاد هرمزی» یادواره سعید هرمزی، «دیوان شمس و باخ» و «مست از او»، «طرب»، «بینشان»، «سفر»، «دست نشان» از آثار داوود آزاد است. او درباره فعالیتهایش درماههای گذشته گفت:«ماه قبل جشنوارهای در«باهاما» برگزار شد که در قالب این برنامه کنسرتی برگزار کردیم که همه مخاطبان آن خارجی بودند. همچنین قرار است آلبومی منتشر کنم که یک کار متفاوت بوده و با استفاده از موسیقی سرخ پوستهای امریکا است و درانتظار صدور مجوز آن هستیم. این آلبوم سالها قبل در نیویورک ضبط شده و تصمیم داشتیم قبل از پاندمی کرونا، منتشر کنیم اما شرایط مهیا نشد و مجدداً برای دریافت مجوز، آثار را ارسال کردیم.»او درادامه درباره ایده شکلگیری این اثر بیان داشت: «سالها قبل به کنفرانسی عرفانی در امریکا دعوت شدم و استادانی از حوزه عرفان سخنران این برنامه بودند. دراین برنامه یک موزیسین از سرخ پوستهای امریکا نیز شرکت داشت و این آشنایی شکل گرفت و بعد از آن دیدار به استودیویی در نیویورک رفتیم و بدون هیچ آمادگی قبلی، بداهه نوازی کردیم و من عود و تنبور و دف نواختم و آن دوست عزیز ساز بادی سرخ پوستی را. البته در کنار آن نوازندگان گیتار و گیتارباس هم حضور داشتند و تمامی کار بهصورت بداهه نواخته شده با کلامی از اشعارحضرت مولانا و شمس مغربی. در کنار آن آواهای کردی و عربی هم شنیده میشود که در بخش موسیقی کردی، خانم ژیوار شیخ الاسلامی، لالاییهای کردی را میخواند و نخستین بار است که شاهد چنین تلفیق موسیقایی در موسیقی ایرانی هستم. جالب است بدانید برخی از ملودیهای سرخپوستان، شباهت اندکی با گوشههای دیلمان و دشتی موسیقی ایرانی دارد.»
درونمایه موسیقایی در تلفیقهای امروزی شنیده نمیشود
داوود آزاد درباره تلفیقهایی که طی یکی- دو دهه اخیر بیشتر در موسیقی ایرانی دیده و شنیده میشود و اثرگذاری آن در معرفی بیشتر این موسیقی بیان داشت:«اغلب تلفیقهایی که به گوش میرسد، همراهی کردن دو نوع موسیقی در کنار یکدیگر است. یعنی همنشینی و همنوازی یک ساز غربی در کنار ساز ایرانی، اما درونمایه موسیقایی با یکدیگر آمیخته نمیشود و حتی در برخی موارد یک موسیقی دنباله روی موسیقی دیگر بوده و هویتی از خود آن موسیقی شنیده نمیشود. البته در نوع خود زیباست و ایرادی بر این شیوه اجرایی نیست اما تعریف درستی از موسیقی تلفیقی نمیشنویم و شیوه صحیح آن به معنای تنیده شدن دو نوع موسیقی در دل یکدیگر است برای رسیدن به یک اتحاد و وحدت وجود با دو نوع موسیقی متفاوت و این شیوه خلق یک تلفیق درست است. بهطور کلی موسیقی تلفیقی یا فیوژن در حال حاضر در تمام دنیا متداول است و بیتردید این شیوه موسیقایی در شناساندن موسیقی ایرانی به دنیا نقش مهمی دارد و می تواند موسیقی ما را به جای و جایگاهی ببرد که نرفته و دیده نشده است.»این هنرمند بعد از حدود 12-13 سال دوری از فضای آموزش و تدریس، مجدداً آموزش تار و سهتار را آغاز کرده که به گفته خودش با استقبال خوبی همراه بوده و دراینباره گفت: «قراراست ورک شاپ و مستر کلاسهایی هم در شهرستانهای مختلف ایران مانند شیراز و تبریز برگزار کنم. فضای آموزش موسیقی بسیار خوب و امیدوار کننده است و میتوان چشمانداز خوبی به آینده موسیقی ایران و تک نوازی تار و سه تار داشت.»