محدثه جعفری
خبرنگار

طبق ماده یک خدمت وظیفه عمومی، جوانان ذکور واجد شرایط برای دفاع از استقلال و تمامیت ارضی نظام مقدس جمهوری اسلامی باید به مدت دو سال به خدمت نظام درآیند و آموزش‌های لازم را دریافت کنند. در سال 1396 صحبت‌هایی مطرح شد که سربازان این مدت خدمت را با آموزش‌های دیگر مهارتی پربارتر سازند، بر همین اساس محیط آموزشی تحت عنوان «قرارگاه مرکزی مهارت‌آموزی» کارکنان وظیفه در تمام قرارگاه‌ها شکل گرفت و تا کنون یک میلیون و 300 هزار سرباز در کل کشور موفق به گذراندن دوره‌ها و کسب مهارت‌های مختلف در 14 هزار کارگاه شدند که به صورت محیط واقعی کار شکل گرفته است. طبق اعلام مسئولان حدود 70 درصد این سربازان آموزش‌دیده بعد از دریافت کارت پایان خدمت جذب بازار کار شدند.
سرتیپ دو پاسدار موسی کمالی مشاور عالی قرارگاه مرکزی مهارت‌آموزی نیروی‌های مسلح در گفت‌و‌گو با «ایران» در خصوص حمایت‌هایی که از جوانان آموزش‌دیده در طرح سرباز ماهر می‌شود، می‌گوید: این قرارگاه دو مأموریت مهم دارد: اول آنکه به مهارت‌آموزی و توانمند‌سازی سربازان کمک کند و دیگری تسهیلگری شرایط برای ایجاد اشتغال و رسیدن به کسب و کاری پایدار برای جوانان است. آموزش‌های تخصصی بر پایه آموزه‌های استاد شاگردی است، به زبان ساده‌تر در این قرارگاه مدرک بیهوده به کسی داده نمی‌شود و سربازان باید کاملاً بر حرفه‌ای که فرامی‌گیرند اشراف کامل داشته باشند.
کمالی با اشاره به اینکه آموزش‌های تخصصی که در این قرارگاه به سربازان ارائه می‌شود مطابق با استانداردهای آموزش‌های سازمان‌های مختلف است، بیان می‌کند: هر سرباز باید یک مهارت تخصصی و پنج مهارت عمومی را طی این دو سال فرا بگیرد؛ مهارت‌های عمومی همچون کسب و کار، سبک زندگی، امداد و نجات، سوادمالی و سواد رسانه ای. به دلیل ویروس کرونا وقفه‌ای سه ساله در این روند ایجاد شد و تا این زمان موفق شدیم 85 درصد از سربازان کل کشور را ملزم به یادگیری این دوره‌ها کنیم.
مشاور عالی قرارگاه مرکزی مهارت‌آموزی نیروی‌های مسلح با بیان اینکه همه سربازان باید در این دوره‌ها شرکت کنند، می‌گوید: تا کنون حدود یک میلیون و 300 هزار سرباز در کل کشور مهارت‌های لازم را فرا گرفتند که از این تعداد حدود 460 هزار نفر گواهینامه مهارت‌آموزی تخصصی گرفتند و 500 هزار نفر گواهینامه مهارت عمومی دریافت کردند. مقرر شده است تا دو سال آینده اعلام کنیم هیچ سربازی بدون گذراندن این دوره‌ها و فراگیری مهارت نمی‌تواند کارت پایان خدمت دریافت کند.
وی با اشاره به حمایت مالی از سربازان برای ایجاد اشتغال می‌گوید: دولت هر ساله بودجه‌ای را برای وام‌های اشتغال تعیین می‌کند. این بودجه حدود 62 هزار میلیارد تومان برای کل کشور است که با رایزنی‌های صورت گرفته از این مبلغ، 5 هزار میلیارد تومان به سمت سربازان هدایت شود. به همین دلیل سامانه‌ای در پلیس + 10 ایجاد کردیم و طی این مدت 63 هزار و 493 جوان واجد شرایط برای وام خوداشتغالی ثبت‌نام کردند. از این تعداد حدود 33 هزار پرونده بررسی و کامل شده است و در انتظار بانک‌ها برای پرداخت وام هستند. طبق آخرین آمار فقط 1023 نفر موفق به دریافت این وام خوداشتغالی شدند و مابقی در صف انتظار هستند. متأسفانه بانک‌ها به بهانه‌های مختلف در پرداخت وام‌هایی که بهره کمی دارند وقفه ایجاد می‌کنند که خواسته ما از مسئولان این است در روند پرداخت وام‌های خوداشتغالی به جوانان پیگیری مجدانه داشته باشند.
مشاور عالی قرارگاه مرکزی مهارت‌آموزی نیروهای مسلح ادامه می‌دهد: سربازان آموزش‌دیده بعد از ثبت‌نام در سامانه و تکمیل پرونده به بانک معرفی می‌شوند و مبلغ 150 میلیون را با سود 4 درصد و بازپرداخت 5 تا 7 ساله دریافت می‌کنند که پرداخت اقساط وام هم بعد از یک سال استراحت شروع خواهد شد.
وی در پایان با اشاره به کسب و کارهایی که جوانان در آن مهارت تخصصی دیده‌اند، عنوان می‌کند: سربازان در حوزه‌های مختلف شغلی اعم از صافکاری، نقاشی، تأسیسات، برق، آرایشگری، خبازی، زراعت، دامداری طیور سبک که به هزینه کمتری نیاز دارد، روی آورده‌اند. شاید این باور شکل بگیرد که ایجاد اشتغال در این سربازان مختص افرادی است که وام‌های خوداشتغالی را دریافت کردند اما بنابر نمونه‌های آماری که دریافت کردیم بیش از 70 درصد از افرادی که در دوره‌های مهارتی شرکت کردند بعد از سربازی جذب کسب و کار‌های فنی مختلف شدند و در بازار کار جایگاه خود را پیدا کردند.