مریم سادات گوشه
خبرنگار

پانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر هم به روزهای پایانی‌اش نزدیک می‌شود. این جشنواره که از روز جمعه 7 بهمن ماه در مؤسسه صبای فرهنگستان هنر آغاز به کار کرد، با رویکرد و هدف «هنر متعالی» به کار خود ادامه داد و آثار این جشنواره در سه بخش «طوبای زرین»، «تجسم هنر» و «قله‌ها» در نگارخانه مؤسسه صبا به معرض نمایش درآمد.
در نمایشگاه آثار این دوره جشنواره تجسمی فجر، ۴۴۰ اثر منتخب در رشته‌های تصویرسازی، خوشنویسی، عکاسی، کارتون و کاریکاتور، طراحی گرافیک، حجم (مجسمه، سرامیک، چیدمان)، نقاشی و نگارگری از ۲۷۴ هنرمند به معرض نمایش گذاشته شد. بخش «قله‌ها» بخش امیدبخشی و نگاه به آینده است که از بین آثار همه رشته‌ها در میان آنها دیده می‌شود.
در بخش «تجسم هنر» که رویکرد استانی دارد، سال گذشته ۲۶ استان و دو منطقه آزاد و امسال همه استان‌های کشور در این بخش حضور دارند. رویکرد جشنواره پانزدهم مبتنی بر هنر خلاق، وحدت‌بخش، امیدآفرین و هویت‌مند در قالب هنر متعالی برای مردم است و در این دوره تلاش شده که جشنواره بستر مناسبی برای پیوند و ارتباط هرچه بیشتر آحاد مردم با هنرهای تجسمی باشد.
جشنواره امسال به جهت تنوع بخشها از نظر استقبال هنرمندان با هم متفاوتند. امسال در رشته عکاسی استقبال خوبی از جشنواره شد.

تأثیر عکاسی بر رشد افکار عمومی
علی اصغر داودآبادی فراهانی، داور رشته عکاسی پانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر، ضمن ارزیابی سطح کیفی آثار ارسال شده به این دوره از جشنواره به «ایران» می گوید: «سطح کیفی عکس‌های رسیده، در وهله اول از شاخص‌های کیفی اعلام شده توسط دبیرخانه جشنواره مانند تعیین سقف تعداد آثار ارسالی، میزان تنوع بخش‌ها، عناوین موضوعات و... پیروی می‌کند. در عین حال، متغیرهای اثرگذار بر کم و کیف فعالیت عکاسان را نباید از نظر دور داشت.»
او درادامه توضیح می‌دهد: «بسیاری از مردم و نهادهای اجرایی و نظارتی، نمی‌دانند عکاسی می‌تواند چه تأثیری بر رشد افکار عمومی و تعالی حیات اجتماعی بگذارد. این مسأله، کنش عکاسان متعهد و نقش‌آفرین را تحت تأثیر قرار داده و جمع قابل توجهی از عناصر خلاق این رسانه را از فعالیت پویا و پرنشاط، دور ساخته است. با ملاحظه این موارد و چشم‌پوشی از برخی چالش‌های موجود نظیر عدم همراهی مناسب مدیران شهری در تخصیص مناسب ظرفیت بیلبوردهای شهری و نیز فقدان همراهی مناسب مدیران صدا و سیما جهت اختصاص کافی آنتن رادیو و تلویزیون به تبلیغات جشنواره، میزان استقبال عکاسان و سطح کیفی آثار رسیده به جشنواره پانزدهم را خوب و مثبت ارزیابی می‌کنم.
داودآبادی فراهانی در بخش دیگری از سخنان خود به ملاک‌های داوری آثار بخش عکاسی اشاره و بیان کرد: «رعایت شاخص‌های فنی پایه و توجه به ضوابط یاد شده در فراخوان جشنواره، مبنای اولیه ما برای ارزشیابی آثار است. بر این اساس، آثاری که از حداقل کیفیت فنی لازم برخوردار نبودند و یا بدون توجه به محدوده‌ها و قواعد پیش‌بینی‌شده در فراخوان، ارسال شده بودند، در گام اول بررسی، کنار گذاشته شدند. در گام‌های بعدی، هر عکس که حداقل یک رأی از آرای هیأت داوران را به خود اختصاص می‌داد، در معرض مداقه بیشتر گروه داوری قرار می‌گرفت و میزان موفقیت عکاس در مهار شرایط محیطی و توان خلاقه او در به خدمت گرفتن مبادی سواد بصری، به تبادل نظر گذاشته می‌شد.
داور بخش عکس پانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر افزود: «سطح انتظار داوران، متناسب با گرایش انتخابی عکاس و مدعای عکس، تعریف می‌شود. به عنوان نمونه، شاخص‌های عکاسی مستند اجتماعی بر عکسی که زاییده وهم یا خیال عکاس در محیطی منتزع از حیات اجتماعی است، تحمیل نمی‌شود و هر یک در چهارچوب‌های عرفی خود، مورد سنجش قرار می‌گیرند و روند پالایش تا انتخاب نهایی آثار برگزیده ادامه خواهد داشت.»
داودآبادی فراهانی در بخش پایانی اظهارات خود، هرگونه اظهارنظر درباره کم و کیف ادغام رشته‌هایی که با یکدیگر مرزهای مشترک دارند را منوط به ارزیابی نتایج حاصله پس از برگزاری جشنواره پانزدهم دانست.در مقابل بخش عکاسی، تصویر‌سازی اما با آثار زیادی روبه‌رو نبوده است.

جشنواره تجسمی فجر موقعیت خوبی برای هنرمندان است
نعیمه فــــــــــــاضلی هنرمندی که امسال دومین باری است در بخش تصویرسازی جشنواره تجسمی فجر شرکت کرده، درباره حضورش در این جشنواره می‌گوید: «امسال هم مثل سال گذشته هنرمندان در این جشنواره شرکت کردند. گرچه بعضی از هنرمندان به دلیل جریانات و اتفاقات اخیر کشور شرکت نکرده بودند برای همین تعداد آثار در بخش تصویر‌سازی خیلی نسبت به سال قبل کمتر بود. و تمام آثار در یک گالری نصب شده بودند. در حالیکه سال گذشته یک سالن به تصویر‌سازی اختصاص داده شده بود.»
او که در بخش پوستر نمایشگاه هم شرکت کرده بود درباره چینش آثار توضیح می‌دهد: «امسال چینش آثار به نظرم درهم بود. و من به سختی اثرم را پیدا کردم. یعنی نمی‌دانستم بخش تصویرسازی و بخش پوستر جداست یا نه! شاید به خاطر تعداد کم هنرمندان اینطور بود.»
فاضلی در ادامه می‌گوید: «جشنواره تجسمی فجر موقعیت خوبی برای هنرمندان است و اگر همه شرکت می‌کردند، می‌توانست بهتر از این هم باشد.»