دورخیز دولت سیزدهم برای خاموشی مشعل‌های گاز

جمع‌آوری مشعل‌های گازی در تأسیسات نفتی و گازی کشور یکی از آرزوهای دیرینه مردان صنعت نفت بوده و هست، خوشبختانه پارسال با مدیریت بهینه، جنبشی در میان واحدهای پتروشیمی و پالایشگاهی کشور ایجاد شده تا بخشی از خوراک خود را از این محل تأمین کنند و جهاد در این زمینه ادامه دارد.
 سالانه افزون بر ۱۵۰ میلیارد مترمکعب گاز در مشعل‌های بالای چاه‌های نفت در جهان به مواد آلاینده تبدیل می‌شود که براساس آمارهای بانک جهانی این رقم معادل یک‌سوم مصرف گاز کل اروپاست. براساس آمارهای بانک جهانی، ایران تا سال ۲۰۱۸ سومین کشور بعد از روسیه و عراق در میان تولیدکنندگان این گازها بوده است. با این حال گفته می‌شود میزان مشعل‌سوزی در کشورمان از ۱۷ میلیارد مترمکعب در سال ۲۰۱۸ به ۱۳.۷۸ میلیارد مترمکعب در سال ۲۰۱۹ رسیده است. این یعنی حدود روزانه ۳۸ میلیون مترمکعب گاز در حال سوختن است. دولت سیزدهم در طول عمر یک ساله خود توانسته ۲۸ قرارداد به ارزش بیش از یک میلیارد دلار در زمینه جمع‌آوری گازهای مشعل را که بیشتر با شرکت‌های خصوصی امضا شد نهایی کند. این موضوع حکایت از آن دارد که عزم دولت سیزدهم برای تحقق هدف یادشده تا حدی جدی است که وزیر نفت از آمادگی وزارت نفت برای واگذاری توسعه میدان‌های نفت و گاز کشور به‌صورت صفر تا صد به پتروشیمی‌ها سخن به میان آورده و معتقد است این معامله وزارت نفت و پتروشیمی معامله‌ای برد - برد برای دو طرف است زیرا پتروشیمی‌ها می‌توانند با توسعه میدان‌های نفتی در کمتر از سه سال حداقل تا ۳۰ سال تأمین خوراک گاز و خوراک مایع واحدهای خود را تضمین کنند. هم‌اکنون بیش از ۸۰ درصد گازهای همراه جنوب کشور جمع‌آوری شده است و دولت سیزدهم تلاش می‌کند با جمع‌آوری گازهای مشعل باقیمانده افزون بر صرفه اقتصادی، تعهدهای بین‌المللی محیط زیستی را در نظر داشته باشد.
‌صنعت نفت ایران بر مبنای اسناد جهانی، متعهد شده تا سال ۲۰۳۰ میلادی انتشار گازهای گلخانه‌ای خود را به‌صورت غیرمشروط ۴ درصد و به‌صورت مشروط ۸ درصد کاهش دهد.
از سویی به‌منظور تحقق اهداف مورد انتظار، پروژه‌های متعددی درباره کاهش مشعل‌سوزی و انتشار اکسیدهای گوگرد در پالایشگاه‌ها احصا شده که در حال اجراست و برخی از آنها نیز پایان یافته است که در نتیجه انجام این اقدام‌ها، مقدار مشعل‌سوزی پالایشگاه‌های پارس جنوبی در سال ۱۴۰۰ تا ۴۹۸ میلیون مترمکعب (حدود ۱۷.۶ درصد) کاهش یافته و از انتشار ۲۷۷۷۵ تن ترکیبات گوگردی در پالایشگاه‌های سایت ۲ پارس جنوبی هم جلوگیری شده که معادل کاهش حدود ۲۴ درصدی این پالایشگاه‌هاست. مقدار مشعل‌سوزی پالایشگاه‌های اول تا هشتم پارس جنوبی در سال ۱۳۹۷ حدود ۱۳۷۳ میلیون مترمکعب بود که براساس مصوبه یادشده باید تا پایان سال ۱۴۰۵ مقدار ۷۳۹ میلیون مترمکعب آن استحصال شود و به ۶۳۴ میلیون مترمکعب تقلیل یابد. براساس مطالعات و برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده همسو با کاهش گازسوزی در مشعل‌، در نظر است این مقدار در پالایشگاه‌های یکم تا هشتم تا پایان سال ۱۴۰۵ به حدود ۳۰۷ میلیون مترمکعب در سال برسد که این مقدار کاهش بالاتر از اهداف مورد انتظار مصوبه است. با این تفاسیر پیرو اقدام‌های انجام‌شده در دو سال اخیر، مشعل‌سوزی پالایشگاه‌های یادشده تا پایان سال ۱۴۰۰ به حدود ۱۲۵۰ میلیون مترمکعب رسیده که نشان از کاهش ۱۲۳ میلیون مترمکعبی (معادل حدود ۹ درصد) مشعل‌سوزی در این پالایشگاه‌ها بوده است.
بنابراین  حدود ۱۶.۶ درصد اهداف مورد انتظار مصوبه طی دو سال گذشته تحقق یافته است.