مازیار معاونی
منتقد سینما
در پاییز ۱۳۷۳ که برای اولین بار در سریال دیدنی «آپارتمان» ساخته اصغر هاشمی در نقش منوچهر روی قاب شیشه‌ای دیده شد به جز تعداد محدودی از علاقه‌مندان حرفه‌ای‌تر سینما کسی نمی‌دانست که او نه یک بازیگر تازه کار بلکه یک فارغ‌التحصیل دهه پنجاه دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران است که کمی دیر بر قاب تلویزیون ظاهر شده است.
بازیگر مورد علاقه دکتر علی رفیعی در دوران دانشجویی و دوست و همکلاسی زنده‌یاد امین تارخ که التهابات سیاسی دهه اول انقلاب از دنیای نمایش و بویژه عرصه بازیگری دورش کرد و نقش‌آفرینی اش در فیلم نه چندان موفق «همه وسوسه‌های زمین» ساخته مرحوم حمید سمندریان هم چندان دیده نشد تا نوبت به بازی‌هایش در سریال‌های تلویزیونی رسید. پس از مجموعه «آپارتمان» که اولین حضور او در قاب شیشه‌ای بود در زمستان ۱۳۷۴ با بازی در نقش جمشید در سریال «شلیک نهایی» محسن شامحمدی که نقش یکی از اعضای باند خلافکاران را ایفا می‌کرد به شدت دیده شد و با کاریزمای حضور، نوع خاص و جذاب دیالوگ گویی و موهای بلند و لختی که در آن سال‌ها چندان باب نبود خیلی زود در دل‌ها نشست تا دوران اوجگیری و موفقیت‌هایش زودتر از انتظار آغاز شود.بسیاری از مخاطبان آثار نمایشی علاوه‌بر نقش‌های یاد شده، کیانیان را به خاطر بازی در دو فیلم «آژانس شیشه‌ای» و «روبان قرمز» به یاد می‌آورند که هر دو در نیمه دوم دهه هفتاد و در دوران اوج کاری حاتمی‌کیا ساخته شدند. مأمور امنیتی خونسرد و جذاب «آژانس شیشه‌ای» که ظاهری متفاوت با الگوی مورد انتظار تماشاگران داشت و با خونسردی قابل توجهی حاج کاظم را به آرامش دعوت می‌کرد و البته آن دیالوگ فراموش نشدنی «دیگه دوره‌ات تموم شده مربی» تا سال‌ها در حافظه نمایشی علاقه‌مندان سینما باقی ماند.
نقش «جمعه» نگهبان قبرستان تانک‌ها در فیلم «روبان قرمز» نیز از دیگر نقش‌آفرینی‌های درخشان رضا کیانیان بر پرده نقره‌ای بود که نام او را به‌عنوان یک بازیگر خلاق و متفاوت در ذهن مخاطبین خاص و عام سینما تثبیت کرد.کیانیان در طول حضور سی و اندی ساله‌اش مقابل دوربین به جز بازی در تعداد قابل توجهی از آثار سینمایی قصه‌گو که عامه تماشاگران مخاطب آن بوده‌اند بازیگر مورد علاقه بهمن فرمان آرا برای ایفای نقش در ساخته‌های متفاوت او «یه بوس کوچولو»، «خاک آشنا» و «بوی کافور، عطر یاس» نیز به حساب می‌آید تا سهمش در سینمای هنری نیز سهم ماندگار و قابل اعتنایی باشد.بازی در نقش حاج نجفی روحانی محبوب و مورد اعتماد شهر در سریال «کیف انگلیسی» و عبدالله ابن زبیر در سریال «مختارنامه» از جمله آخرین حضورهای این بازیگر توانا در عرصه تلویزیون هستند که بر توانایی‌های او در ایفای نقش‌های تیپیک صحه می‌گذارند‌.از کیانیان که این روزها هفتاد و یکمین سال زندگی خود را سپری می‌کند و به جز بازیگری، عرصه‌های هنری دیگری همچون عکاسی، مجسمه‌سازی و طراحی پوستر و بروشور را هم در عمر چند دهه‌ای هنری خود تجربه کرده است اظهار نظرهای متفاوت و صریح در عرصه‌های متفاوت زندگی اجتماعی را هم به یاد می‌آوریم که در به یاد ماندنی‌ترین‌شان در برنامه تلویزیونی که به‌عنوان میهمان برنامه ظاهر شده بود بر سر مقوله آلودگی هوا مسئولان شهری تهران را بر خلاف خواست برنامه مورد خطاب قرار داد.‌
این بازیگر با‌ وجود ورود به دهه هفتم زندگی هنوز آنقدر سرپا و توانمند است که بتوان برای ایفای نقش‌های خاطره انگیز و موفق دیگر روی او حساب کرد.