گروه اقتصادی /  رشد 40 درصدی در وصول درآمدهای نفتی در۱۰ ماهه اخیر در مقایسه با مدت زمان مشابه سال قبل در زمینه فروش نفت، گاز و فرآورده‌های نفتی موضوع مهم اقتصاد ایران در سال جاری بوده است.
وصول درآمدهای نفتی و میعانات گازی ۱۰ میلیون بشکه بیشتر از ۱۰ ماه سال ۱۴۰۰ بوده است.
جواد اوجی، وزیر نفت، مقدار فروش نفت و میعانات گازی در بودجه سال ۱۴۰۲ را یک میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه در روز خواند و اعلام کرده که «با توجه به ارقام فروش نفت و میعانات گازی و خالص گاز صادراتی، با پیش‌بینی‌ها و برآوردهای انجام‌شده، بی‌شک بودجه ۱۴۰۱ تحقق می‌یابد و درحال حاضر وصول ما روال عادی را دارد.»
افزایش 40 درصدی وصول درآمدهای نفتی درکشور، پرده جدیدی ازموفقیت‌های وزارت نفت دولت سیزدهم در یکسال اخیر است.
صادرات نفت کشور در دو ماه آخر سال ۲۰۲۲ به بالاترین حد خود رسید؛ آن‌هم درخلال انواع فشارها و تحریم‌های بین‌المللی که با هدف ایجاد محدودیت در دسترسی ایران به بازار‌های بین‌المللی ایجاد شده است. هرچند که بررسی روند بازار نفت نشان می‌دهد که اثر این فشارها علیه ایران دردولت سیزدهم به مراتب کمتر و کمتر شده و همچون برف در سینه‌کش آفتاب رو به آب شدن است.
از فعال‌سازی موتور دیپلماسی وزارت نفت در دولت سیزدهم به عنوان عاملی مهم در محو کردن تحریم‌های موجود بر سر راه دستیابی ایران به بازارهای بین‌المللی یاد می‌شود.
ناگفته نماند که واشنگتن به تازگی اعلام کرده که در راستای اجرای تحریم‌ها علیه جمهوری‌ اسلامی، قصد دارد پکن را وادار سازد تا واردات نفت خود از ایران را متوقف سازد.
مؤسسه بین‌المللی کپلر، از کشور چین به‌عنوان اصلی‌ترین شریک اقتصادی ایران یاد کرده و گفته که تنگه هرمز اهمیت خاصی در بازار نفت دارد زیرا ۴۰ درصد نفت مبادلاتی یعنی ۱۵ میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه در روز از طریق نفتکش‌ها ازاین تنگه عبور می‌کنند.
بنابراین قدرت ایران در اداره تنگه هرمز باعث خواهد شد تا چین، با وجود ریسک تحریم‌های امریکا، به واردات نفت از ایران ادامه دهد.
شرکت تحلیل انرژی ورتکسا هم درگزارشی اعلام کرده که واردات نفت خام چین از ایران درآخرین ماه سال ۲۰۲۲ میلادی رکوردی تازه را ثبت کرده است.
از قرار معلوم صادرات نفت خام ایران در نوامبر ۱.۲۳ میلیون بشکه در روز بوده که بالاترین میزان از اوت ۲۰۲۲ و تقریباً برابر با سطح ۱.۲۷ میلیون بشکه در روز در آوریل ۲۰۱۹ بوده است.
فراموش نکنیم که ایران در آخرین ماه سال 2022، با تولید 2.72 میلیون بشکه نفت خام، رقیب خود کویت را پشت‌سر گذاشت و بر سکوی چهارمین تولیدکننده برتر سازمان اوپک ایستاد.
در این بین، اوپک در نخستین گزارش ماهانه خود در سال ۲۰۲۳ پیش‌بینی کرده که تقاضای چین برای نفت خام امسال بهبود می‌یابد و برآورد کرده که تقاضای چین برای نفت خام در سال ۲۰۲۳ میلادی روزانه ۵۱۰ هزار بشکه افزایش خواهد یافت.
به عبارتی دیگر، بیشترین مقدار تقاضای انرژی نفت‌خام در سال‌جاری میلادی در کشورهای آسیایی همچون چین و هند وجود خواهد داشت.
برآورد می‌شود که تقاضای جهانی نفت در سال ۲۰۲۳ با رشد ۲.۲۲ میلیون بشکه‌ای نسبت به سال ۲۰۲۲ همراه باشد.
بااین پیش‌بینی، این مقدار تقاضا مطابق گزارش اخیر اوپک به بیش از ۱۰۱.۷۷ میلیون بشکه در روز خواهد رسید.
جهش معنادار صنعت نفت
در ایران
صنعت نفت را می‌توان یکی از شلوغ‌ترین و پرترددترین صنایع کشور از زمان آغاز به کار دولت سیزدهم دانست.
صنعتی که بیش از ۲۰ میلیارد دلار قرارداد و ۸۰ میلیارد دلار تفاهمنامه با شرکت‌های داخلی و خارجی سرمایه‌گذار و بانک‌ها به امضا رسانده است.
در حال حاضر ۴۸ پروژه نیمه‌تمام در چهار شرکت اصلی وزارت نفت به ارزش ۱۳ میلیارد دلار وجود دارد.
وزارت نفت در تلاش است تا براساس اولویت‌بندی‌ها این طرح‌ها را هرچه زودتر به مرحله بهره‌برداری برساند.
وزیر نفت‌ هم اعلام کردکه با انجام هشت میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در طرح‌های نیمه‌تمام صنعت نفت و گاز، این طرح‌های اولویت‌دار در حوزه افزایش تولید، رشد ظرفیت‌های پالایشی، توسعه خطوط انتقال گاز و مجتمع‌های پتروشیمی تا پایان سال به بهره‌برداری می‌رسند و افزوده که در بحث فازهای پارس جنوبی، فاز ۱۱ آن نزدیک به ۲۰ سال بلاتکلیف بود و هیچ اقدامی درباره آن نشده بود اما با یک اقدام جهادی از سوی شرکت ملی نفت و شرکت پتروپارس، زمستان امسال بخش یک آن با ظرفیت ۱۴ میلیون مترمکعب به بهره‌برداری می‌رسد.
شکی نیست که با اتمام طرح‌های نیمه تمام، میزان رشد صنعت نفت کشور به رکوردهای تازه‌ای دست خواهد یافت. همچون ماه‌های قبل که ایران توانست رکوردهای تازه‌ای را به ثبت برساند.
آژانس بین‌المللی انرژی، به تازگی، تولید نفت ایران در آخرین ماه 2022 را 2.72 میلیون بشکه در روز اعلام کرده و از صعود ایران به جایگاه چهارم بزرگ‌ترین تولیدکنندگان اوپک خبر داد.
هرچند که مجموع تولید نفت 13 عضو اوپک در دسامبر 2022 نسبت به ماه قبل از آن 40 هزار بشکه در روز کاهش داشت.
اما ایران با افزایش تولیدات خود در ماه‌های اخیر، توانسته بخش مهمی از تولیدات از دست رفته خود را احیا و در ماه‌های نوامبر و دسامبر 2022 به جایگاه چهارمین تولیدکننده بزرگ اوپک صعود کند.
واقعیت این است که صادرات نفت ایران از زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم، از محدوده 600 هزار بشکه در روز به حدود 1.4 میلیون بشکه در روز رسیده است.
چیزی حدود دو برابر رقمی که این دولت در ابتدای کار، جریان صادرات نفت را از دولت قبل تحویل گرفت.
وزیر نفت گفته است که در بحث بودجه سال ۱۴۰۰ نیز وقتی دولت سیزدهم آغاز به‌کار کرد تا اوایل شهریورماه کل وصول درآمدهای نفتی ما ۵ میلیارد دلار بود و بسیاری پیش‌بینی می‌کردند محال است بودجه سال ۱۴۰۰ هم از محل فروش نفت و میعانات محقق شود، اما به لطف الهی و تلاش جهادی همکاران ما در وزارت نفت، ۱۰۰ درصد بودجه سال ۱۴۰۰ را محقق کردیم.
اوجی، اذعان داشت که وقتی بودجه سال ۱۴۰۱ نیز در دولت و مجلس مصوب شد بسیاری پیش‌بینی می‌کردند این بودجه نیز تحقق نخواهد یافت، اما بازارهای مختلفی را شناسایی و از همه ظرفیت‌ها استفاده کردیم و خوشبختانه به اعداد و ارقامی که در فروش نفت مدنظر بود رسیدیم؛ به این ترتیب از سال ۱۳۹۷ که ترامپ تحریم‌های ظالمانه‌ای برای جمهوری اسلامی ایران در حوزه فروش نفت و میعانات گازی رقم زد به اعداد و رکوردهای جدیدی دست یافتیم.