«ایران» از عملیاتی شدن طرح‌های راکد و نیمه تمام صنعت نفت و گاز گزارش می‌دهد

حل معمای ناترازی گاز در سال دوم دولت سیزدهم

وزارت نفت در ماه‌های اخیر با عقد قراردادهای سنگین توسعه نفت و گاز و توسعه مخازن با کشورهای دیگر از جمله روسیه،‌گام‌های مهمی در گره‌گشایی از مشکلات به‌جای مانده از دولت قبل برداشته است

گروه اقتصادی/ تلاش‌های شبانه‌روزی وزارت نفت دولت سیزدهم برای جبران کم‌کاری به جامانده از هشت سال دولت قبل همچنان ادامه دارد؛ ناترازی دست‌کم 200 میلیون مترمکعبی روزانه گاز در فصل سرد سال، ذخیره‌سازی اندک گاز، مخازن و چاه‌های با عمر بالا و کمتر توسعه‌یافته و مصرف انرژی به مراتب بالاتر از استانداردهای جهانی در کشور.
بر این موارد، می‌توان تعهدات عقب‌مانده سنواتی در تک تک شرکت‌های نفت و گاز، طرح‌های راکد و غیرفعال، خشکسالی و کمبود منابع مالی به‌جا مانده در عمده این شرکت‌ها از سال‌ها قبل و خلاصه طرح‌های نیمه‌تمام بسیاری را نیز افزود که در یک مجموعه، کوله‌باری سنگین را برای دولت سیزدهم به یادگار گذاشته است. هرچند که دولت سیزدهم از روز آغاز به کار بیکار ننشست. برای نمونه، می‌توان به بهره‌برداری از طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی تا پایان امسال توسط وزارت نفت دولت سیزدهم اشاره کرد؛ طرحی که بیش از ۲۰ سال بلاتکلیف مانده و ظرف ۱۶ ماه پیگیری‌های اخیر به نتایج بسیار خوبی رسیده است.
جواد اوجی وزیر نفت گفته است که من و همکارانم پشت میزمان ننشستیم و با تدابیر خوبی که دیده شد، هم در بحث اقدامات کوتاه‌مدت و هم در مورد اقدامات بلندمدت، در آینده شاهد قطعی گاز نخواهیم بود. رفع مشکل قطعی گاز تا سال آینده را می‌توان یکی از اقدامات بسیار مهم وزارت نفت دولت سیزدهم برشمرد؛ ناترازی گازی که از دولت قبل برجا مانده و دولت دوازدهم هم از عهده رفع آن بر نیامده بود.
اوجی، با اشاره به قطعی گاز و برق در زمستان ۹۹ و با بیان اینکه در بعضی از روزهای دی‌ماه ۱۴۰۱ مصرف روزانه بخش خانگی، تجاری و صنایع غیرعمده به‌دلیل سرمای شدید و پایداری هوا نسبت به مدت مشابه پارسال تا ۱۵۰ میلیون مترمکعب افزایش یافته، گفت: طی ۳۳ سال سابقه کاری‌ام در صنعت نفت تاکنون چنین سرمای پایداری در کشور شاهد نبوده‌ام. سازمان هواشناسی پیش‌تر با صدور هشدار نارنجی، نسبت به احتمال یخبندان و لغزندگی جاده‌ها بر اثر نفوذ توده هوای سرد به کشور هشدار داده بود. ورود سامانه‌های هوای سرد، افت شدید دما و سرمای فراگیر، دمای هوا را در برخی از مناطق کشور تا منفی ۲۸ درجه سانتیگراد کاهش داد. گویا دمای هوا در بیش از ۲۰ استان کشور، به منفی ۱۰ درجه هم رسیده بود. افزایش سرمای شدید هوا در روزهای اخیر اما میزان مصرف گاز را به‌طور چشمگیری افزایش داد، به نحوی که میزان مصرف گاز در کشور تا آستانه 700 میلیون مترمکعب در روز هم رسید. شرکت ملی گاز ایران، اعلام کرده که مصرف گاز طبیعی نسبت به ابتدای دی‌ماه دست‌کم ۱۸ درصد افزایش یافته است. این افزایش مصرف اما منجر به قطعی گاز 17 هزار مشترک گاز در شهرستان تربت‌جام شده بود؛ شهرستانی با ۹۰ هزار مشترک گاز که گفته شده گاز آنها هم وصل شده است.
مدیر گاز‌رسانی کشور گفته است که گاز ۹ هزار مشترک تربت‌جام تا ساعاتی پیش وصل شده و گاز مشترکان باقی مانده تا ساعت ۱۳ هم وصل می‌شود.
در حال حاضر تعداد ۳۶ هزار و ۳۶۵ روستا با پوشش ۹۵ درصدی و بیش از هزار و ۱۲۴ شهر با پوشش ۸۵ درصدی در ایران از نعمت گاز طبیعی بهره‌مند هستند. گفته می‌شود که در حال حاضر ۲۳ میلیون مشترک گاز در بخش خانگی و تجاری وجود دارد. از کمبود گاز همزمان با نزدیک‌شدن به فصل سرد سال در کنار رشد مصرف گاز بخش خانگی، همواره به‌عنوان یکی از چالش‌های مهم صنعت نفت و گاز کشور در سال‌های اخیر یاد شده است؛ چالشی که به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم بر صنایع مختلف کشور تأثیر منفی خود را گذارده است. این کمبود گاز در کنار عرضه محدودتر، چالشی به نام ناترازی گاز را به‌وجود آورده است. ساده‌تر اینکه ناترازی گاز ناشی از ایجاد فاصله بین تولید و مصرف گاز به‌وجود می‌آید.
اما چرا ناترازی گاز به یک مشکل جدی در کشور تبدیل شد؟
احمد زمانی عضو هیأت مدیره شرکت ملی گاز ایران، به «ایران» گفته است که در سال‌های قبل در زمینه توسعه صنعت نفت و گاز کشور سرمایه‌گذاری کافی نشده که اگر این سرمایه‌گذاری‌ها در زمینه توسعه تأسیسات، مخازن و تأمین گاز بموقع صورت می‌گرفت، امروز مشکلات کمبود گاز به‌وجود نمی‌آمد. وی افزود: به‌دلیل عدم سرمایه‌گذاری و توجه مناسب در زمینه ذخیره‌سازی گاز در سال‌های قبل، تولید از تقاضا عقب‌افتاده و توضیح داد که عقب‌افتادگی مدار تولید گاز، ناشی از عدم سرمایه‌گذاری و انجام ندادن اقدامات مناسب برای توسعه تولید در سال‌های قبل بوده زیرا اقدام مؤثر و مناسبی برای توسعه میادین و مخازن در راستای تولید گاز مخزنی صورت نگرفته است. فارغ از تمرکز بیشتر بر کاهش سرمایه‌گذاری اما واقعیت این است که عدم توجه به چند نکته مهم بر افزایش ناترازی گاز در کشور دامن زده است؛ عقب‌ماندگی در توسعه مخازن نفت‌وگاز، بی‌توجهی به عامل مهم ذخیره‌سازی و ناتوانی در اصلاح الگوی مصرف در دولت قبل؛ عواملی که بر روند عرضه و تقاضای انرژی تأثیر گذارده و همواره به‌عنوان یک مشکل بزرگ نمود یافته است. با این همه دولت سیزدهم با شناسایی این نقاط ضعف کوشیده تا این مشکلات را برطرف سازد، مشکلاتی که دولت قبل از حل کردن آن عاجز بود.
جواد اوجی اعلام کرده تا سال آینده مشکل قطعی گاز حل خواهد شد. تلاش‌های شبانه‌روزی وزارت نفت نشان داده که مشکلات صنعت نفت هرچند بزرگ هم با اتکای به نیروی توانمند داخلی قابل حل بوده است، عاملی که دولت قبل بدان توجهی نکرد.
صفحات
آرشیو تاریخی
شماره هشت هزار و یکصد و هفت
 - شماره هشت هزار و یکصد و هفت - ۲۸ دی ۱۴۰۱