وزیر امور خارجه در نشست خبری مشترک با همتای ترک اعلام کرد
آیت‌الله رئیسی به ترکیه سفر می کند
گروه سیاسی/ حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه روز گذشته بنا به دعوت «مولود چاووش اوغلو»، وزیر خارجه ترکیه راهی آنکارا شد تا در خلال این سفر تدابیر لازم برای سفر قریب‌الوقوع سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور به ترکیه اندیشیده شود. امیرعبداللهیان در جریان این سفر با همتای خود و همچنین «رجب طیب اردوغان»، رئیس جمهور ترکیه دیدار کرد. «چاووش اوغلو» پیش از دیدار روز گذشته خود با امیرعبداللهیان خبر داده بود که رئیس جمهور ایران در روزهای آینده به ترکیه سفر میکند. آخرین وضعیت مناسبات دوجانبه، تحولات شامات، غرب آسیا و قفقاز جنوبی از جمله موضوعاتی بود که در دیدارهای روز گذشته مقام دیپلماتیک کشورمان با مسئولان عالی مقام ترکیه مورد تبادل نظر قرار گرفت.
مسکو؛ مقصد بعدی وزیر
امیرعبداللهیان پس از رایزنی با مقام‌های ترکیه راهی مسکو می‌‌شود و با مقام‌های روسیه علاوه بر مناسبات دوجانبه پیرامون تحولات منطقه‌ای بویژه تحولات حوزه قفقاز جنوبی گفت‌وگو خواهد کرد. او پیش از این سفر با اشاره به اینکه آخرین تحولات قفقاز جنوبی و مسائل مختلف منطقه‌ای از محورهای رایزنی با مقامات ترکیه در این سفر است، این تأکید دولت سیزدهم مبنی بر گسترش سیاست همسایگی و نگاه ویژه به آسیا را از جمله محورهایی دانست که در روند رایزنی‌های جاری مورد توجه قرار گرفته است. دومین سفر وزیر امور خارجه به ترکیه در حالی اهمیت ویژه‌ای یافته است که تهران و آنکارا در روند همسویی پیرامون موضوعات دوجانبه، پرونده‌های همکاری در منطقه همچون مذاکرات صلح سوریه و همچنین تحولات قفقاز جنوبی را نیز در دستور کار دارند. اگرچه مناسبات مقام‌های ایرانی و ترک در سال‌های اخیر و در سطح منطقه‌ای با طیفی از بحران‌های متعدد رو‌به‌رو بوده اما دو کشور کوشیده‌اند متناظر با اهمیت منافع مشترک روندی همسوگرایانه را برگزینند تا بروز تحولات پرشتاب و اختلاف نظرها درباره برخی موضوعات مانع آن نشود که از همکاری تنگاتنگ فاصله گیرند و در جست‌وجوی راهکارهای حل بحران‌های پیش آمده نباشند.
همکاری‌های اقتصادی تهران-آنکارا
یکی از وجوه مهم در رابطه میان ایران و ترکیه اهدافی است که دو طرف در زمینه اقتصادی دنبال می‌‌کنند. بیش از نیمی از نیازهای ترکیه در عرصه انرژی از سوی کشورمان تأمین می‌‌شود و ترکیه یکی از مهم‌ترین کشورهای مقصد صادرات گازی ایران به شمار می‌‌آید. این همکاری اقتصادی در کنار توجهی که مقام‌های دو کشور برای حفظ مناسبات سیاسی و دیپلماتیک در عالی‌ترین سطوح داشته‌اند، سبب شده آنکارا با وجود رویکرد فشار و تهدید واشنگتن همچنان بکوشد رابطه تجاری و اقتصادی با ایران را در بالاترین سطح حفظ کرده و به این ترتیب نقش قابل توجهی در کاهش فشارهای اقتصادی غرب علیه تهران بازی کند. چنان که ترکیه تاکنون به واسطه موقعیت همجواری و با بهره‌گیری از کانال‌های غیررسمی به بسیاری از نیازهای وارداتی و صادراتی ایران پاسخ گفته است.
رویارویی با تحولات ویژه منطقه
علاوه بر موضوعات دوجانبه میان تهران و آنکارا که چشم‌انداز مثبتی مبنی بر هدفگذاری برای افزایش تبادلات تجاری و دیپلماتیک را پیش‌بینی میکند، دو کشور در عرصه سیاست خارجی با تحولات ویژه‌ای رو‌به‌رو هستند؛ تحولات قفقاز جنوبی، رویارویی ترکیه با کردهای سوریه و مذاکرات صلح سوریه از جمله مسائلی بوده است که ایران و ترکیه در کنار روسیه درصدد برآمده‌اند، فارغ از اختلاف نظرها، سیاست‌های مورد نظر خود را پیرامون آنها در یک روند همگرایانه پیش ببرند. این تأکید ایران مبنی بر عدم تغییر مرزهای شمالی‌اش در منطقه قفقاز و همچنین رایزنی‌های مستمر دیپلماتیک با ترکیه برای توجیه این کشور درباره سیاست اصولی ایران مبنی بر مخالفت با حمله ترکیه به شمال سوریه رفتاری نشانه مند بود که بی تردید در تقویت مناسبات سیاسی و به تبع آن افزوده شدن بر مراودات اقتصادی طرفین بی تأثیر نبود. بنابراین هنگامی که مانور نظامی جمهوری اسلامی در مرزهای شمالی کشور در بحبوحه مناقشه قره‌باغ، بنا به ادعاهای مطروحه به عنوان تهدیدی علیه همه کشورهای مرتبط با این بحران از جمله ترکیه ارزیابی شد، مقام‌های ترکیه نسبت به ورود به این فضاسازی‌ها تمایلی از خود نشان ندادند و همچنان تلاش کردند بخشی از فرایند مذاکرات دیپلماتیک پیرامون این بحران باشند. ذیل چنین روندی است که ایران و ترکیه خود را متحدانی اثرگذار می‌انگارند که زیر سایه اهداف مشترک بویژه در سوریه و همچنین رسیدن به این درک مشترک از تهدیدات فرارو همچون افراط‌گرایی و تجزیه‌طلبی امکان‌های لازم برای اجرای الگوی همکاری مشترک را فراهم کرده‌اند. خاصه آنکه دو کشور در عین رقابت کوشیده‌اند روابط دوجانبه را در یک فضای منطقی و مدیریت شده از سر بگذرانند و در این روند حتی با عبور از اختلافات از دخالت در امور داخلی یکدیگر بپرهیزند.
امکان‌های بالقوه برای توسعه روابط
طبیعی است این همسویی از یک طرف موجد حلقه محکمی از اتحاد اقتصادی و سیاسی و به سرانجام رساندن فرایند مذاکرات صلح سوریه و از سوی دیگر حل کردن پرونده‌های جدید همکاری بینجامد. این شکل از همکاری شکل گرفته، رایزنی‌های دیپلماتیک غیر نمایشی و گفت‌وگوهای کارآمد که درعالی‌ترین سطح میان مقام‌های ایران و ترکیه پیش‌بینی شده است، از جمله رویدادهایی است که تردیدها درباره روند پر فراز و فرود این دو متحد را از میان خواهد برد.وقتی که ملاقات در عالی‌ترین سطح میان رؤسای جمهور ایران و ترکیه چندان مقدمات پیچیده‌ای را طلب نمی‌کند و ضرباهنگ این دیدارها به رغم بروز بحران‌های متعدد از جمله اختلاف نظر درباره موضوعات برآمده از بحران‌های مرزی کندتر نمی‌شود، این واقعیت پدیدار می‌‌شود که در میان کشورهای منطقه نظیری پیدا نمی‌شود که همچون ایران و ترکیه در کنار روسیه از امکان‌های بالقوه برای پیگیری و به ثمر رساندن اهداف تعیین شده در مناسبات دوجانبه و چندجانبه بهره‌مند باشند.
بــــرش
امیرعبداللهیان در نشست خبری با همتای ترک خود مطرح کرد
اگر امریکا واقع بینانه رفتار کند، توافق در دسترس است
وزیر امور خارجه روز گذشته از فرصت نشست خبری با همتای ترک خود درباره طرح آخرین موضع‌گیری ایران درباره مذاکرات رفع تحریم‌ها استفاده کرد. امیرعبداللهیان در این رابطه گفت: «برداشت ما این است که اگر طرف امریکایی دست از اظهارات متناقض و طرح شروط جدید در قبال برجام بردارد و واقع بینانه رفتار کند توافق در دسترس است. مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین در پی تعلل واشنگتن برای تصمیم‌گیری پیرامون آخرین ایده‌های پیشنهادی جمهوری اسلامی متوقف شد. پس از آن بود که بروز اغتشاشات در ایران سبب شد تا مقام‌های امریکایی مدعی شوند تمرکز خود را از روند این مذاکرات برداشته و معطوف حمایت از اقدامات تجزیه طلبانه نموده‌اند. با وجود این مقام‌های امریکایی کوشیده‌اند با ارسال پیام‌هایی به تهران مانع اعلام شکست این مذاکرات شوند. این در حالی است که رویکرد این کشور در ماه‌ها و هفته‌های پیش از آن برخلاف مواضع اعلامی، در روند اجرای استراتژی بلندمدتی بوده که بر مبنای آن تلاش شده حل پرونده هسته‌ای به آغاز مذاکرات مرتبط با موضوعات ادعایی مدنظر غرب گره زده شود. حمایت از آشوب‌های داخلی ایران به بهانه حمایت از حقوق بشر نیز در حقیقت رویکردی با هدف امتیازگیری در زمین مذاکرات وین بوده است. وزیر امور خارجه همچنین با اعلام اینکه موضوعات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در این دیدارها مورد بررسی قرار گرفت، افزود: طرفین بر اجرای هرچه سریع‌تر برنامه جامع همکاری‌های راهبردی ایران و ترکیه که در جریان سفر گذشته رئیس‌جمهور ترکیه به امضا رسید، تأکید کردند.