راحله سادات میرترابی
خبرنگار
خواهر و برادری نوجوان با یک اختراع، هفت جایزه معتبر بین‌المللی را از آن خود کردند، اختراعی که جرقه آن از شغل پدری زده شد. آنها با الهام از شغل پدر و برای رفع مشکلی که سبب هدررفت سرمایه و زمان ‌می‌شد، انقلابی در صنعت ریخته‌گری دایکستینگ ایجاد کردند که تاکنون چهار مدال نقره؛ دو مدال طلا و یک تقدیرنامه در مسابقات جهانی مخترعان را از آن خود کرده است.
الینا اسلا‌می ‌دختر نوجوان 15 ساله در مقطع نهم دبیرستان «فرزانگان 2» درس ‌می‌خواند و برادرش، کسری 13 ساله پایه هفتم مدرسه «قیاس» است. آنها توانسته‌‌اند با همکاری و همفکری یکدیگر و راهنمایی پدر و مادرشان؛ ایده‌ای را جرقه بزنند که با مشورت چند کارشناس به اختراعی در صنعت ریخته‌گری هوشمند (دایکستینگ) تبدیل شد، اختراعی که برای خودشان و کشور هفت مدال و جایزه معتبر جهانی به ارمغان آورد.
این خواهر و برادر پس از این اختراع با طی دوره‌های تخصصی به عضویت فدراسیون جهانی مخترعان (ایفیا) درآمدند و دارای لقب مخترع (INV) شدند. این عنوان تنها به مخترعانی از جهان که اختراعات آنها بر سه شاخصه منفعت برای بشریت، اقدام متفکرانه و نوآوری در اختراع باشد تعلق می‌گیرد.
این دو نوجوان اختراع خود را به ثبت جهانی رساندند و تصمیم گرفتند در مسابقات بین‌المللی اختراعات و مخترعان که در کشورهای مختلف زیر نظر فدراسیون بین‌المللی مخترعان (IFIA) و سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO) برگزار می‌شود، شرکت کنند. کسب مدال نقره در دومین مسابقه مخترعان سوئیس ویژه اعضای فدراسیون جهانی مخترعان (IFIA)، مدال نقره در مسابقات مخترعان 2022 زنان در کره جنوبی، مدال نقره در مسابقات مخترعان 2022 کانادا (ICAN)، مدال نقره در مسابقات مخترعان آلمان (iENA)، مدال طلا در چهل و ششمین مسابقات ایده و اختراعات کرواسی (ARCA) و مدال طلا در مسابقات بین‌المللی مخترعان در کره جنوبی (SIIF) که به تازگی برگزار شده و همین طور جایزه ویژه هیأت داوران مالزی در همین مسابقه اخیر از افتخاراتی است که این دو دانش‌آموز ایرانی برای کشور کسب کرده‌‌اند.

این اختراع چیست؟
الینا دختر آرا‌می‌ است که فکرهای بزرگی در سر دارد. به زبان انگلیسی مسلط است و در حال آموزش زبان فرانسوی است. در مدرسه تیزهوشان (فرزانگان 2) درس ‌می‌خواند و علاوه بر کتاب‌های درسی، مطالعه آزاد نیز درباره علوم روز دارد.
او درباره اختراع خود و برادرش توضیح داد: از کودکی هر وقت فرصتی پیش ‌می‌آمد به محیط کار پدر و مادرم ‌می‌رفتیم و آنها نیز جلوی کنجکاوی ما را نمی‌گرفتند البته مراقب هم بودند که آسیبی به ما وارد نشود. بزرگتر که شدیم در دوره‌های آموزشی که آنها برای کارکنان جدید خود برگزار ‌می‌کردند شرکت کردیم و به این ترتیب با مسائل و مشکلاتی که این صنعت با آن روبه‌رو بود، آشنا شدیم. یکی از این مشکلات این بود که اختلاف دما بین مواد مذاب و قالب، اغلب سبب ترک خوردگی قالب می‌شود و کیفیت اولیه قطعات تولید شده را پایین ‌می‌آورد، در اینجا سؤالی ذهن من و برادرم را درگیر کرد که چطور می‌شود این مشکل را رفع کرد؟ گرچه راههایی وجود داشت اما هیچ یک به طور کامل این مشکل را حل نمی‌کرد. اول یک فکر خام بود که فقط بین خودمان مطرح شد بعد از مدتی چند ایده به ذهنمان رسید که آنها را روی کاغذ نوشتیم و در نهایت تصمیم گرفتیم این ایده‌ها را با پدر و مادرمان مطرح کنیم.
کسری هم که به زبان انگلیسی وارد و عاشق فناوری‌های نوین است، در تکمیل صحبت‌های خواهرش ادامه داد: با همفکری یکدیگر ایده‌ای به ذهنمان رسید که آن را با پدر و مادرمان مطرح کردیم و با اینکه انتظار نداشتیم این ایده‌ها را جدی بگیرند اما آنها استقبال و راهنمایی اولیه کردند و اجازه دادند با مشورت چند کارشناس، جدیدترین ایده را انتخاب و روی اجرای آن متمرکز شویم و توانستیم این ایده را در کارخانه اجرا و پس از آزمون و خطا و آزمایش‌های متعدد، راه جدید و مؤثری برای حل این مشکل پیدا کنیم.
او به نقش پررنگ پدر و مادر خود برای این موفقیت اشاره کرد و گفت: پدر و مادرمان به ما جرأت و اطمینان دادند. با اینکه سن کمی‌ داریم و صنعت ریخته گری صنعتی بسیار حساس و سخت است ولی مادر و پدرمان ایده ما را جدی گرفتند و این فرصت را به ما دادند تا آن ایده را به مرحله اجرا در آوریم. نتیجه هم اتفاق خوبی بود که برای نخستین بار در دنیا اجرا شد و توانستیم برای کشور افتخارآفرینی کنیم.
کسری با بیان اینکه این اختراع در مراحل ثبت جهانی به سر ‌می‌برد، گفت: تا زمانی که ثبت اختراع به پایان نرسیده باشد نمی‌توانیم جزئیات آن را افشا کنیم و تنها در مسابقاتی که شرکت کرده‌ایم، داوران از اجرای آن مطلع شده‌‌اند.

آرزوها و آینده
الینا دختر نوجوان 15 ساله درباره آرزوهایش برای آینده گفت: آرزو دارم با یادگیری علوم مختلف سبب پیشرفت آنها شوم و گا‌می‌ به جلو بردارم. در کل به حوزه‌های پژوهشی علاقه‌مند هستم و توانایی‌هایی هم دارم. دوست دارم بتوانم انسان مثبت و تأثیرگذاری برای جامعه، گروه دوستان و خانواده‌ام باشم.
او با اشاره به اینکه هیچگاه نباید از رؤیاپردازی دست برداشت، گفت: هیچ وقت نباید فکرها و ایده‌هایی که به ذهن‌ها ‌می‌رسد را نادیده گرفت. همین ایده‌ها بود که برای من و برادرم منجر به یک اختراع شد.به نظر من نوجوانان نباید متفاوت فکر کردن را از یاد ببرند و باید یاد بگیرند به شیوه‌هایی غیر از شیوه‌های معمول که به ذهن همه ‌می‌رسد،
فکر کنند.
الینا به نقش پررنگ پدر و مادرش در موفقیتهایی که به دست آورده، اشاره کرد و افزود: از مادر و پدرم تشکر ‌می‌کنم که حا‌می ‌ما بودند و اجازه دادند تجربه‌های جدیدی داشته باشیم و حوزه‌های مختلفی را امتحان کنیم تا علاقه واقعی‌مان را پیدا کنیم. مشاوره‌های آنان بود که به من راه را نشان داد تا اهدافم را مشخص کنم و بدانم چه مراحلی را باید طی کنم تا به آنها برسم. امیدوارم همه همسن و سال‌های من هم برای آینده‌شان هدفی را در نظر بگیرند که برای رسیدن به آن تلاش کنند تا باعث رشد خود و جامعه شوند.
همین طور کسرای 13 ساله نیز از آرزوها و اهدافش گفت: به ادامه پیشرفت در صنعت ریخته‌گری فکر ‌می‌کنم همین‌طور عاشق برنامه‌نویسی هم هستم و دوره‌های آموزشی مختلفی را پشت سر گذاشته یا در حین انجام آن هستم و امیدوارم بتوانم در آینده فرد مؤثری برای جامعه باشم. باید برای هر هدفی که داریم تلاش کنیم و هیچ وقت ناامید نشویم. باید بخواهیم در هر کاری بهترین باشیم و اگر به مشکلی برخورد کردیم ناامید نشویم. مطمئناً زندگی فراز و نشیب‌های زیادی دارد که هیچ وقت نباید ما را ناامید و سرافکنده کند.

شرکت در مسابقات بین المللی
الینا درباره شرکت و حضور در مسابقات بین‌المللی مخترعان توضیح داد: بعد از اینکه متوجه شدیم کاری که انجام داده‌ایم برای نخستین بار در جهان صورت گرفته با مشورت کارشناسی که در این طرح به ما کمک کرد، پدرم اقدامات ثبت جهانی آن را مهیا و سپس ما را تشویق کرد تا این نوآوری صنعتی را در مسابقات بین‌المللی مطرح کنیم و طرح را به بوته آزمایش داوران قدرتمند جهانی بگذاریم و بدین ترتیب در مسابقات بین‌المللی مخترعان سوئیس، کانادا، آلمان و کرواسی به‌صورت غیرحضوری شرکت کردیم و وقتی مدال گرفتیم بیشتر به خودباوری رسیدیم و در مسابقات جهانی مخترعان کره جنوبی که در سئول برگزار ‌می‌شد، به‌صورت حضوری شرکت کردیم و توانستیم مدال طلای مسابقه را به انضمام جایزه ویژه هیأت داوران مالزی به دست آوریم.
کسری ادامه داد: حس بسیار خوبی بود وقتی برای گرفتن جایزه اسم مان را صدا زدند و مدال طلا گردنمان ‌‌انداختند و حاضران ما را تشویق کردند. دوست داریم باز هم در مسابقات دیگر شرکت کنیم و هم پرچم کشورمان را بالا ببریم و هم این نوآوری را به جهان معرفی کنیم.
 این نوجوانان ایرانی در نمایشگاه بین‌المللی مخترعان کره جنوبی که ۱۶ تا ۱۹ نوامبر ۲۰۲۲ در سئول برگزار شد، در بین ۴۷۷ شرکت‌کننده از ۱۶ کشور جهان توانستند مدال طلا کسب کنند.