اندازه متر رسانه چقدر دقیق است؟

دور عکس را بگیر. زوم کن روی چهره، حالا یک تیتر درشت. نه فونت بهتر. حالا بنویس....
رسانه یک خیاط ماهر است. متر می‌کند، می‌سنجد، قیچی می‌زند و در قواره‌ای که دوست دارد، محتوایی که می‌پسندد ارائه می‌کند. این کارکرد تمامی ‌ابزارهای پیام‌رسانی است که ما آنها را در قالب رسانه می‌شناسیم. فیلم، کتاب، روزنامه، رادیو، تلویزیون، شبکه‌های اجتماعی و حتی یک تلفن هوشمند. در مقابل چنین قدرتی، رسانه خط‌ کشی مطابق سلیقه خود دارد و باز این موضوع در تمامی‌رسانه‌ها صادق است. توهم مبرا بودن از این داستان برای رسانه‌هایی که به ظاهر آن‌ور آب‌ها یا خاک‌ها هستند معنی ندارد. هر رسانه‌ای به فراخور چهارچوب خود محتوایی را برجسته می‌کند. تصور کنید که سربازی روی سر یک قربانی ایستاده و او را با اسلحه تهدید به شلیک می‌کند. قربانی دستانش را بالای سرش گذاشته، روی زانو نشسته و چشمانش را به حالت ترس بسته است. حال تصور کنید که تصویر سرباز حذف می‌شود و به جای آن تصویر یک اژدهای افسانه‌ای می‌نشیند. همه این بازی‌ها می‌تواند در محتوا نیز اتفاق بیفتد و مخاطب بی‌آنکه متوجه شود در مکعب قواعد و چهارچوب رسانه گرفتار شود. در مورد اتفاقات و اشخاص نیز به همین ترتیب است. ممکن است برش اطراف عکس یا محتوا به قهرمان‌سازی یا قهرمان سوزی منجر شود. ممکن است بازی با کلمات واقعیت را پنهان کند و ممکن است بزرگنمایی و برچسب زنی حتی در مورد پخت یک غذا یا روش‌های مقابله با افسردگی فصلی نیز در مطلبی مشاهده شود. باید پرسید اندازه متر یک رسانه چقدر دقیق است؟ و اگر قرار است وضع به همین منوال باشد به چه محتوایی باید اعتماد کرد؟ چقدر می‌توان بزرگنمایی‌ها را تشخیص داد و چقدر می‌توان از محتوای خوانده و دیده شده، اطمینان خاطر داشت؟ اندیشمندان می‌گویند یکی از مهمترین راه‌ها شناسایی و مطالعه منبع پیام است. تشخیص منبع پیام می‌تواند کاربر رسانه را به چهارچوب‌ها و در ادامه به تشخیص خط فکری آن برساند. تنها در چنین شرایطی می‌توانید میزان بزرگنمایی یا هدف پشت پرده یک مطلب را تشخیص دهید. موضوعی که اغلب در شبکه‌های اجتماعی به دلیل جنس سرعت و کوتاهی اخبار نادیده گرفته می‌شود. خبر سه خطی موجب شده تا کاربر چشمان خود را برده‌وار به محتوا بدوزد، به گوینده و نویسنده توجهی نداشته باشد و حتی بی‌اندیشه پیام ارسالی را بازارسال کند.
خوانش منتقدانه و آموزش نوجوانان به بررسی عمیق‌تر اخبار یکی از نیازمندی‌هایی است که تحت عنوان سواد رسانه‌ای مورد نیاز است و خلأ آن به جد احساس می‌شود. چراکه تقریباً اغلب ما نمی‌دانیم خط‌ کش رسانه‌ها چه تفاوتی با همدیگر داشته و کدام یک دقیق است. خط‌ کشی که با غفلت بر سر کاربر و دستانش فرود خواهد آمد و با استفاده از جهل ما، تفکر ما را آن‌طور که تمایل دارد، شکل خواهد داد.
جستجو
آرشیو تاریخی