فرزانه قوجلو/ مترجم

پیرو راه تالستوی

می‎خواهم از این فرصت استفاده کرده و دو رمان را به دوستداران ادبیات جهان پیشنهاد کنم؛ رمان چهار جلدی «خانواده تیبو» روژه مارتن دوگار ترجمه ابوالحسن نجفی، نشر نیلوفر و «خاطرات پس از مرگ براس کوباس»، ماشادو د آسیس، ترجمه عبدالله کوثری، انتشارات مروارید.
«خانواده تیبو» مشتمل بر هشت «کتاب» است که زندگی یک خانواده فرانسوی و به‌خصوص دو برادر را به نام آنتون و ژاک در اوایل قرن بیستم  در سال‌های منتهی به جنگ اول جهانی روایت می‎کند. تاریخ حوادث در آغاز مشخص نیست (فقط در کتاب‎های سوم و چهارم است که می‎توان به حدس دریافت ماجرای رمان در حدود سال 1905 شروع شده است) اما به‌تدریج وارد وقایع تاریخی می‎شود و شخصیت‎های واقعی در آن پدیدار می‎شوند. برخی این مجموعه را از آثار جاوید ادبیات جهانی و حتی بزرگ‎ترین رمان قرن بیستم می‎دانند و در حقیقت روژه مارتن دوگار پیرو راه تالستوی است.
«خاطرات پس از مرگ براس کوباس»: سوزان سانتاگ درباره این کتاب چنین می‎گوید: «زندگی تنها آنگاه که به انجام رسیده باشد، می‎تواند تمامی شکل و معنایی را که به خود گرفته آشکار کند، بنابراین زندگی‎نامه‎ای که قرار است کامل باشد باید به انتظار مرگ فرد بماند. متأسفانه نوشتن زندگی‎نامه خودنوشت در این وضع آرمانی ناممکن است... من تنها یک نمونه از این ژانر افسون‎کننده یعنی اتوبیوگرافی تخیلی سراغ دارم که توانسته طرح زندگی‎نامه را به صورت مطلوب و از قضا طنزآمیز تحقق بخشد و آن «خاطرات پس از مرگ براس کوباس» است. در همان آغاز فصل یکم «مرگ نویسنده»، براس کوباس شاد و سرخوش اعلام می‎کند: «من نویسنده‎ای فقید هستم، اما نه به معنای آدمی که چیزی نوشته و حالا مرده، بلکه به معنای آدمی که مرده و حالا دارد می‎نویسد.» این نخستین شوخی شکل‎دهنده این رمان است و این شوخی درباره آزادی نویسنده است. خواننده به این بازی دعوت می‎شود که کتابی را که در دست دارد رویدادی بی‎سابقه در ادبیات به شمار آورد، خاطرات پس از مرگ... که از زبان اول شخص نوشته شده است.
ویژه نامه ویژه نمایشگاه کتاب ۲۴ اردیبهشت
 - شماره  - ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۴