در معرض کتاب
آیا نمایشگاه کتاب به زیان کتابفروشیهاست؟
بیژن مومیوند | دبیر کتاب «ایران»
عموماً عنوان میشود که نمایشگاه کتاب به ضرر کتابفروشیهاست و باعث افت فروش آنها میشود. این گزاره برای روزهای برگزاری نمایشگاه درست است اما برای بعد از آن بهراحتی نمیتوان صادق بودنش را اثبات کرد. زیرا برگزاری نمایشگاه کتاب بستر و فرصتی فراهم میکند تا در فضای عمومی بیشتر از کتاب گفته شود و مردم بیشتر در معرض کتاب قرار بگیرند، بنابراین ناخودآگاهشان درگیر کتاب میشود و همین درگیری ناخودآگاه در بازه پسانمایشگاه ممکن است عامل ترغیبشان برای خرید کتاب نیز بشود. به این ترتیب نمایشگاه میتواند حتی به فروش بیشتر کتابفروشیها پس از ایام نمایشگاه کمک کند، البته اگر کتابفروشیها بتوانند از این موقعیت استفاده کنند و برایش استراتژی داشته باشند. افرادی که به نمایشگاه کتاب میروند حتی اگر آن روز هیچ کتابی نخرند اما مواجهه با کتاب ممکن است باعث شود بعداً به خرید کتاب ترغیب شوند. این موضوع مخصوصاً در مورد کودکان بیشتر صدق میکند چرا که ضمیر ناخودآگاه کودکان در ۸ سال اولیه تمام اطلاعات را بدون هرگونه فیلتری دریافت میکند و همین اطلاعات ۹۵ درصد ذهن کودک را در تمام سالهای بعدی زندگیشان تشکیل میدهد. از این رو حضور کودکان در نمایشگاه کتاب، اتفاق مهمی است که ضرورت دارد بیشتر مورد توجه قرار گیرد. اما کتابفروشیها با چند روش ساده میتوانند از فرصت نمایشگاه بهرهبرداری بهتری داشته باشند، چون در نمایشگاه کتاب ذهن مخاطبان با تخفیف شرطی میشود، کتابفروشان هم چه در ایام نمایشگاه و چه پس از آن میتوانند با تعریف تخفیفی مقرون بهصرفه از رکود فروش خود جلوگیری کنند. نکته بعد رصد کتابهای پرفروش نمایشگاه است که کتابفروشیها میتوانند در هفتههای بعد ویترین خود را بر اساس پرفروشهای نمایشگاه بچینند. توجه به فروش مجازی هم راهحل دیگری است، بدین صورت که صرفنظر از اینکه کتابفروشیها امکان حضور در بخش مجازی را داشته باشند یا خودشان مستقیماً بخش فروش مجازی را فعالتر کنند، با استفاده از تکنیکهای تبلیغی سود خوبی نیز از این طریق میتوانند کسب کنند.