مروری بر فصل دوم برنامه خوشنمک
خوشنمک بانمک بود!
ابراهیم کاظمی مقدم نویسنده و طنز پـــرداز
فصل دوم برنامهی خوشنمک به تهیهکنندگی مقداد مؤمننژاد و مسعود رجبیان، پس از ایام عزاداری محرم ١۴٠٢ از شبکه نسیم پخش شد. در برنامه خوشنمک با اجرای میلاد صالحپور هر شب شرکتکنندگان از یک منطقهی خاص و با گویش و لهجه آن منطقه و یا از یک صنف و شغل بهخصوص، حضور پیدا میکنند و برای خنداندن مردم با یکدیگر رقابت میکنند. در پایان نیز نفرات برتر به مرحله بعد رفته و نفر آخر که کمتر از بقیه در خنداندن مردم نقش داشته با دریافت تندیس خوشنمک، از برنامه خداحافظی میکند. خوشنمک از سری برنامههایی است که به درخواست شبکه نسیم ساخته شده اما به گفته تهیهکننده، دست عوامل برای ایدهپردازی و شیوه پرداخت باز بوده است.
مجری برنامه از میان سلبریتیها و چهرههای مطرح در تلویزیون انتخاب نشده اما به خوبی از پس اجرا و گفتوگوهای بداههای که بین شرکتکنندگان و حضار اتفاق میافتد برآمدهاست. البته صالحپور در اجرای زنده زیاد هم بیتجربه نیست و پیش از این برنامههای زنده و استنداپهای زیادی اجرا کرده است و رگههای شوخطبعی و کمدین بودن به خوبی در اجرای او مشهود است. اما به هر حال انتخاب یک مجری جوان که سابقهای در اجرای تلویزیونی ندارد، گامی رو به جلو در راستای جوانگرایی واقعی و قابل تقدیر است.
به گفته عوامل، خوشنمک سعی در احیای شبنشینیهای ایرانی در مقیاس بزرگتر داشته و از هیچ برنامه خارجیای تقلید نکردهاست. کلیت برنامه نیز این گفته را تأیید میکند. هرچند نباید برای ایرانی بودن یک برنامه، انتظار داشت که مانند برنامههای شب یلدا دور یک کرسی بنشینند و دکور برنامه هم انار و ترمهدوزی باشد. فرهنگ ایران امروز و نسل جدید خواسته یا ناخواسته دستخوش تغییراتی شده که باید آن را پذیرفت. جُنگهای شادی دهه شصت و هفتاد نیز از نمایههای فرهنگ ایرانی هستند که امروزه به واسطه تغییرات فرهنگی جای خود را به برنامههای تلویزیونی مانند خوشنمک دادهاند. به نظر میرسد خوشنمک توانسته جانشین خوبی برای آن جُنگها باشد، اما برای یک شبنشینی خانوادگی بزرگ و شلوغ است.
بازیهایی که در خوشنمک اجرا میشوند نیز به گفته عوامل به گونهای انتخاب شده که بتوان آن را در جمعهای دوستانه و خانوادگی اجرا کرد. این ویژگی به نظر نگارنده لازمه اصلی ماندگاری برنامه است. یکی از موفقیتهای برنامه خندوانه هم بعد از وارد کردن استنداپ به تلویزیون، همین بازی ادابازیِ پانتومیم بود که قابلیت اجرا در هر جمعی را داشت. البته خندوانه بازیهای دیگری هم داشت اما موفقترین آن پانتومیم بود. برنامه خوشنمک نیز قصد رسیدن به این موفقیت را داشت ولی به نظر میرسد باید تلاش بیشتری برای رسیدن به آن بکند. موفقیت در این مقوله نیازمند تیم ایدهپرداز قوی و آزمون و خطای بیشتری است. اگرچه در صورت موفقیت در این زمینه، در تمام مراحل دیگر موفق خواهد بود و به یک برنامه ماندگار در افکار عمومی تبدیل خواهد شد.
البته شاید مقایسه موفقیت یک برنامه که هنوز در فصل دوم خود قرار دارد با برنامهای مثل خندوانه، کمی دور از انصاف است. ولی مقایسه آن با فصلهای اولیه خندوانه کاملاً منطقی است. حتی زمانی که تجربه مشابه برای این برنامه وجود داشته باید چند قدم از برنامه مشابه قبلی جلوتر باشد و نقاط ضعف آن را پوشش بدهد.