فــــرهــنگ ســــــــــازی در 7 ثانیه به سبک رسانههای شهری
با وجود انتقادهای گسترده از محتوای بیلبوردها و تابلوهای تبلیغاتی سطح شهر تهران، در اقدام جدیدی شهرداری با نصب اشعار شعرای ایرانی باردیگر زیر تیغ نقد قرار گرفت. تابلوهای تبلیغاتی یکی از مهمترین ابزارهای تبلیغات در شهرهاست اما سیاستهای شهرداری تهران اخیراً بارها و بارها مورد نقد قرار گرفته است؛ چه آن زمانی که بخش قابل توجهی از تابلوها به کالاهای غیرفرهنگی و مصرفی مرتبط بوده و چه زمانی که کتب گروهی از نویسندگان با حاشیههای متعدد معرفی شد. در اقدام جدید شهرداری تهران اشعاری از شعرای ایرانی را در تابلوها گنجانده که البته در چند روز نخست اجرای آن با اعتراض پلیس راهور مواجه شد؛ تا جایی که معاون آموزش و فرهنگ ترافیک پلیس راهور تهران گفت که اشعارى که سازمان زیباسازى شهر تهران روى بیلبوردهاى شهر حکاکى کرده، به دلیل طولانى بودن متأسفانه موجب تصادف رانندگى مىشود.
حسن مؤمنی افزود: در خصوص استانداردسازی تبلیغاتی به اولین نکتهای که باید توجه شود، مدت زمانی است که یک تابلو در مخروط بینایی مخاطب قرار میگیرد، بطور معمول هر تابلو حدود هفت ثانیه دیده میشود این مدت زمانی است که توجه مخاطب به سمت تبلیغات جلب و پیام انتقال داده میشود، متن بیلبورد هم باید بین ۸ تا ۱۰ کلمه باشد.
وضعیت تابلوهای تجاری به مراتب بدتر است
از طرفی رئیس دانشکده ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به اظهارات پلیس راهور تهران در خصوص افزایش احتمال تصادفات رانندگی به دلیل نصب بیلبوردهای اشعار شعرا در سطح شهر گفت: تابلوهای تجاری که در سطح شهر طراحی شدهاند، میتوانند بیش از یک بیت شعر، تمرکز راننده را از بین ببرند. محسن حبیبی با اشاره به اعلام خطرآفرین بودن بیلبوردهایی که با محتوای ادبی در سطح شهر نصب شده است، گفت: اقدام به نصب بیلبوردهایی با محتوای ادبیات از روز بزرگداشت حافظ در تهران انجام شد. از این راه ابیات برخی از شاعران به مردم شناسانده شد. اما پلیس راهور اعلام کرد، این بیلبوردها موجبات تصادف شده است، در این زمینه باید آمار دقیق ارائه شود.
رئیس دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی دانشگاه علامه طباطبایی ادامه داد: هر اقدامی که در جامعه انجام میشود، ممکن است عواقبی به همراه داشته باشد. در نتیجه نصب بیلبورد با محتوای ادبی، مردم شهر با تعدادی از شاعران و شعرهای آنها آشنا شدند، این اقدام ارزندهای است و کمتر مانند آن را در شهر تهران دیدم. اینکه در پی چنین اقدام قابل توجهی اتفاقهایی افتاده، نیاز به بررسی و ارائه آمار دقیقتر است.
او با تأکید بر اینکه برخی از تابلوهای تجاری میتواند تمرکز راننده را بیش از بیلبوردها با محتوای ادبی پرت کند، توضیح داد: باید توجه داشت که تابلوهای تجاری گوناگونی در سطح شهر نصب شده است. اینکه فقط یک بیت شعر از یک شاعر موجب حواسپرتی رانندگان شود، باید با میزان حواسپرتی در نتیجه وجود بیلبوردها با محتوای تجاری سنجیده شود.
پویش «تهران، شهرِشعر» از اواخر مهرماه ۱۴۰۲ با همکاری سازمان زیباسازی شهرداری تهران و خانه شعر نیما یوشیج اجرا شد و در آن ۶۰۰ بیلبورد شهری نمایش دهنده بیتهایی از ۱۰۴ شاعر است که از این تعداد ۱۲ شاعر زن به چشم میخورد، در سطح شهر تهران نصب شد.
این در حالی است که بیشک فرهنگسازی برای شناساندن شعرا یا تربیت فکری و فرهنگی جامعه از مسیر ابزارهای رسانهای مانند تابلوهای تبلیغاتی باید با در نظر گرفتن میزان خروجی احتمالی آن برنامهریزی شود. شما هم اگر رانندگی کنید فرصت مطالعه یک بیت شعر را وسط اتوبان نخواهید داشت و برای مطالعه دقیق باید سرعتتان را کم کنید و همین روند میتواند موجب بروز تصادف شود. هر چند تابلوهای تبلیغاتی و بیلبوردهای شهرداری مناسبترین ابزار برای انتقال سریع و آنی اطلاعات است اما زاویه دید یک بعدی
در تبلیغات موجب شده نه تنها اهداف انعکاس محتواهای مختلف محقق نشود، بلکه با موجی از نارضایتی همراه
باشد.