نقد و بررسی تنها برنامه طنز شبکه رادیویی اقتصاد
کلاس بی‌نمک اقتصاد
امیرحسن محمدپور
طنزپرداز
یکی از برنامه‌های طنز رادیو، درمیان انبوه برنامه‌های شبکه‌های مختلف، برنامه «آقای سپرده» است که شنبه تا چهارشنبه ساعت ۹:۵۵ از شبکه رادیویی اقتصاد پخش می‌شود. شخصیت‌های این نمایش رادیویی را آقای سپرده، آقای بی‌محل و آقای مهندس تشکیل می‌دهند.
در هر قسمت از این برنامه کوتاه یکی از موضوعات روز به شیوه طنز نمایشی بررسی می‌شود که صرفاً مسائل اقتصادی را پوشش نمی‌دهد. شیوه پرداخت اما شبیه برنامه‌های طنز دهه‌های پنجاه و شصت رادیو است. کاملاً رو، بدون لایه‌های شوخ‌طبعانه که دیالوگ‌های بلند و گل‌درشت‌اش، ضربه کار را از بین می‌برد. به نظر می‌رسد متن این برنامه را یک استاد اقتصاد که شاگردانش از سر تملق وی را آدم بانمکی می‌نامند، نوشته است! از همین رو شاید بتوان این برنامه را حتی از برنامه‌های دهه‌های پنجاه و شصت نیز عقب‌تر دانست. نمونه خوب نمایش‌هایی از این سبک، ماجراهای آقای مُلوّن با اجرای مرحوم منوچهر نوذری است که آقای سپرده در مقایسه با آن، حرف زیادی برای گفتن ندارد.
آقای سپرده البته تلاشی مذبوحانه از رادیو اقتصاد است برای روشن نگه‌داشتن چراغ طنز در این شبکه. چراکه این، تنها برنامه طنز رادیو اقتصاد است و مدت زمان آن نیز پنج دقیقه است! برنامه‌ای که در بهترین حالت می‌توانست آیتمی کوتاه در دل یک برنامه بلند باشد که توسط مخاطبان ساخته شده باشد؛ نه برنامه ای ثابت در کنداکتور روزانه یک شبکه رادیویی.
این برنامه فارغ از متن ضعیف و اجراهای سطح پایین، که گاه تشخیص بین شخصیت آقای سپرده و آقای بی‌محل را سخت می‌کند، به لحاظ فنی نیز کیفیت پایینی دارد. صدابرداری و تدوین تنها برنامه طنز رادیو اقتصاد، در پایین‌ترین سطح کیفی است. به طوری‌که محصلان دوره‌های برنامه‌سازی رادیو نیز بالاتر از این سطح قرار دارند!
بله، در روزگاری که سایر اقسام رسانه‌های شنیداری، رقیبی جدی برای شبکه‌های رادیویی هستند؛ عقل سلیم حکم می‌کند برای جذب مخاطب و تثبیت آن چاره‌ای اساسی اندیشیده شود. اما متأسفانه برخی مدیران رادیو نه تنها چنین تصمیمی ندارند، بلکه شاهد پسرفت در تولیدات رادیویی هستیم. چنانچه قبل‌تر اشاره شد، نمونه قدیمی و موفق آیتم طنز نمایشی، ماجراهای آقای ملون است که سال‌ها پیش و با امکاناتی بسیار کمتر ساخته شده و انتظار می‌رود در سال ۱۴۰۲ آیتمی که به اسم برنامه جا زده می‌شود، کیفیتی بالاتر از هر نظر داشته باشد. به نظر می‌رسد بخشی از افت کیفیت برنامه‌های رادیویی، خصوصاً برنامه‌های طنز که احتیاج به دانش و مطالعه بیشتری نیز دارد، ناشی از کم‌توجهی مدیران ارشد صدا و سیما به تولیدات صوتی در مقابل تولیدات تصویری است.