گشت و گذار در سرزمین زیبایی‌ها!
سفر غیررسمی به لبنان خارج از پروتکل‌های معمول
مهدیه جاهد
خبرنگار
خارج از پروتکل را ساجده ابراهیمی بعد از سفر یک هفته‌ای خود به لبنان نوشته است؛ سفری بدون دیدار با هیچ مقام رسمی لبنانی، ناگهانی و بدون مقدمه. این کتاب سفرنامه‌ای است حاصل همراهی نویسنده با تشکل مردم نهاد طبیب سفر که گروهی از پزشکان بدون مرز هستند. ابراهیمی قلمش و دوربینش را روی نکاتی از سفر متمرکز کرده که کتابش را متفاوت از باقی سفرنامه‌ها کرده است. در واقع وقتی خارج از پروتکل را به‌عنوان یک سفرنامه بخوانیم با قواعد و مدل سفرنامه‌های دیگری که خوانده‌ایم کمی متفاوت باشد. اینجا خبری از صحبت در مورد جزئیات مکان‌ها، خیابان‌ها، رنگ دیوارها، طعم و بوی غذاها یا معرفی نقاط گردشگری نیست. اینجا چندان قاطی آداب و سنن و رفتارهای خاص مردم بومی نمی‌شویم بلکه در این سفر با مفاهیم انتزاعی و سفر ذهنی نویسنده همراه هستیم. لبنانی که به نقل از خود ابراهیمی در مقدمه کتاب برایش گره خورده با بسیاری از اشخاص و اتفاقات است. ابراهیمی در این کتاب در هر منطقه‌ای از لبنان که پا گذاشته وجهه‌ای از شخصیت‌های بزرگی که در آن مکان کار بزرگی کرده‌اند را یادآوری می‌کند. در واقع با خارج از پروتکل هم به کشوری دیگر سفر کردهایم و هم شخصیت‌های بزرگ و تأثیرگذار ایرانی را که در لبنان حماسه‌های تکرار نشدنی آفریده‌اند، مرور می‌کنیم. ابراهیمی با اشراف کامل به خاطرات، اتفاقات و مکان‌ها در مورد آن صحبت کرده است و زوایایی از تاریخ را و تکه‌هایی از خاطرات را می‌گشاید که شاید رایحه‌اش در طول زمان کمرنگ شده باشد اما درست در مکان و زمانی بموقع آن را بازگو می‌کند.
چمران، امام موسی صدر، حاج احمد متوسلیان جنبش امل، حزب‌الله و بسیاری دیگر. خود نویسنده نیز در معرفی کتاب دست روی همین افراد گذاشته است و لبنان را در ذهنش با همین افراد توصیف می‌کند. او با این کتاب لبنان را به‌عنوان پایگاهی که آرمانی را پرورش داده معرفی کرده است. طراحی جلد، طراحی متفاوت صفحات و قلم نویسنده از خارج از پروتکل کتابی خواندنی آفریده است. این کتاب را انتشارات سوره مهر به تازگی وارد دنیای نشر کرده است.
ابراهیمی پیش از این سفرنامه، دو کتاب «هزارجان گرامی» و «رفاقت را تمام کرد» را نوشته که کتاب دومی را نیز در همین شماره برایتان بررسی کردهایم.