بازی باخت ـ باخت با باربی
بررسی اتفاقات اخیر پیرامون فیلم باربی و حواشی‌های آن
فاطمه امی
خبرنگار
سال ۱۹۵۹ بزرگ‌ترین کمپانی اسباب‌بازی جهان، شرکت متل (Mattel) برای اولین بار عروسک باربی را تولید کرد. شاید سازندگان این عروسک فکرش را هم نمی‌کردند که محصول‌شان در طول ۷۰ سال، تمام دنیا را درنوردد و نه تنها خوراک صنعت مد و فشن شود، بلکه نوعی سبک زندگی را نیز به همراه خود تولید و معرفی کند.
انیمیشن‌های باربی که با الهام گرفتن از این عروسک تولید شد نیز به کمک نگاه تحولی به سبک زندگی، نوع پوشش و ظاهر دختران آمد. امسال، پس از چندین سال افول باربی و هجمه علیه آن، با ساخت فیلمی فمینیستی، باربی دوباره به اوج و نقل مجالس برگشت. فیلمی که هزینه تبلیغش، از هزینه ساخت آن بیشتر بود. طوری که دیگر تا سال‌ها رنگ صورتی را با فیلم باربی یاد می‌کنیم.
ماجرای اصلی باربی، در حواشی آن و استفاده‌هایی است که از آن به نام حمایت از زن می‌شود. سال‌ها به دلیل آنکه باربی تعریف جدیدی از زیبایی زنان ارائه کرده بود، مورد حمله قرار گرفت اما حالا انگار باربی دیگر حس ناکافی بودن به دختران و زنان نمی‌دهد و با برچسب فمینیستی که علم کرده است؛ نماد برابری بین زن و مرد شده است.
فیلم باربی تمام آنچه را برای تجارت دنیای مدرن و عامه‌پسند بودن لازم است، دارد. از زرق و برق صورتی رنگ و تأکید روی فمینیست بودن این فیلم تا پرداختن به موضوع هم‌جنس‌گرایی.
تا همین چند وقت پیش، هرکس می‌خواست از ظلم علیه زنان بگوید، دست به دامن آشوبی می‌شد که باربی در دنیا به پا کرد. از سختی لاغر شدن و رسیدن به اندام‌های باربی‌گونه تا زندگی فانتزی تماماً صورتی.
حالا با جست‌وجوی کلیدواژه باربی در شبکه‌های مجازی مختلف، می‌بینم که ورق برگشته است. به زعم بلاگرها و فمینیست‌ها که باربی بهانه جدیدی برای دیده‌شدن‌شان است؛ در صفحه‌های فمینیست‌ها می‌خوانیم که گرتا گرویگ، کارگردان فیلم باربی، در حال تلاش است تا در مورد حقوق زنان، زجرها و تحقیرهای علیه آنها صحبت کند و باربی را نماد استقلال زن و برابری بین زن و مرد معرفی کند.
نزهت بادی یکی از افرادی است که در ایران اینترنشنال، بی‌بی‌سی فارسی و صفحه اینستاگرامی خود بارها فیلم باربی را تحسین کرد. او می‌گوید این فیلم از حق انتخاب زنان و اقلیت‌های جنسی دفاع می‌کند و هرکس مخالف مبانی این فیلم باشد یعنی درحال سرکوب و مطیع‌سازی زنان و شهروندان خود است. نزهت بادی در این وادی تنها نیست، بلکه اینها استدلال تفکری است که از نظرشان افتخار به ظاهر و ابزار جنسی بودن عیب نیست و هم‌جنس‌گرایی را نیز مخالف ارزش‌های خانواده نمی‌دانند و از سوی دیگر زن واقعی را همیشه درحال جنگیدن با مردان و مردستیزی معرفی می‌کند.
در همین راستا زمانی که یک زن کارگردانی چنین فیلم پرفروشی را برعهده داشته، باعث شده تا فمینیست‌ها بهانه جدیدی برای مخالفت با هرچه علیه مبانی فمینیستی و هم‌جنس‌گرایانه در فیلم باربی وجود دارد، پیدا کنند. غافل از اینکه بخصوص در دهه‌های اخیر رنگ و روی این حرف‌ها برای بسیاری از مردم جهان رفته است. طوری که حتی ایلان ماسک نیز این فیلم را به دلیل تکرار کلمه «پدرسالاری» مورد تمسخر قرار می‌دهد. سال‌ها قبل نیز با تبلیغات گسترده، باربی تبدیل به الگوی کودکان شد و حالا می‌خواهند باربی الگوی تمام و کمال فمینیستی برای زنان شود. منتها این‌بار قرار نیست استفاده ابزاری از زن را پشت‌پرده و در اتاق فکر نگه دارند زیرا این مسأله به خودی خود به کمک فروش بیشتر و تجارت هالیوودی آنها آمده است.