ریحانه میرحسینی
کارشناس ارشد ادبیات فارسی

همگی داستان­‌های بسیاری از شمس تبریزی و مولانا چه در دوران مدرسه و چه در طول زندگی شنیده‌­اید و آشنایی دارید و این را هم می‌­دانید که مرید و مراد یکدیگر بوده‌­اند. این‌گونه که به نظر می‌­رسد اکثریت با آثار مولانا به نسبت شمس بیشتر آشنایی دارند و شمس را در سایه مولانا می‌­بینند. حال اگر بدانید که شمس بود که مولوی را به جهانیان این‌گونه نشان داد و او را شکوفا کرد، علاقه­‌مند می­‌شوید از او بیش از پیش بدانید. مقالات شمس تبریزی کتابی حجیم است که ممکن است هرکسی به دلیل مشغله فراوان نتواند آن را بخواند و با اندیشه شمس آشنا شود. اگر وقتش را دارید که به شما کتاب مقالات شمس تبریزی با تصحیح دکتر محمدعلی موحد را پیشنهاد می‌کنم که انتشارات خوارزمی آن را در چندین نوبت به چاپ رسانیده است و همراه با توضیحات خوب و کامل در اختیار مشتاقان قرار دارد. ولی اگر دوستدار شناختن شمس و اندیشه او هستید و هم می­‌خواهید داستان­‌ها و سخنانی را که در مقالات آورده است با حجم کمتر و مطالب مهم­‌تر بخوانید این قسمت را از دست ندهید. این مجموعه کتاب شامل دو جلد است که با نام‌های «شمس تبریز: اندیشه‌ها» و «شمس تبریز: شعرها» به چاپ رسیده است. این دو کتاب حاصل زحمات مهدی سالاری نسب بوده و انتشارات نی آن را در اختیار علاقه‌­مندان و مخاطبان قرار داده است. در کتاب اول با عنوان اندیشه‌­ها با مباحثی مانند گاه‌شماری از زندگی شمس، نظرات او درباره انسان و هستی و چیستی آن، سلوک عرفانی، حقیقت خدا و راه تقرب به حقیقت، عشق و مصداق­‌های آن در مقالات، عشق شمس و مولانا، هنر رفتاری عرفا، زبان شمس و ویژگی­‌های دستوری آن آشنا می‌­شوید و مصداق­‌هایی هم برای آشنایی بیشتر شما در کتاب آمده است. خلاصه که کتاب کاملی است برای آشنایی با شمس و حال و هوای او. کتاب دوم با عنوان شعرها، حاوی جملات و قطعاتی است از مقالات شمس تبریزی، زیر سه عنوان شعرمنثور، شعرواره و گزین گویه. یعنی قطعات انتخابی یا شعری کامل و مستقل لحاظ شده‌­اند یا بسیار نزدیک به شعر. و یا مضمون حکمی عبارت، همراه با لطف و زیبایی بیان، باعث ورودش به این مجموعه شده است. اگر این کتاب را ورق بزنید آن چنان شعرها و حکمت­‌های شمس برای شما جذاب و خواندنی جلوه می­‌کند که در مدت کوتاهی آن را تمام می­‌کنید و بیشتر به ادبیات عصر کلاسیک علاقه­‌مند می­‌شوید. خصوصاً جلد دوم آن که به مانند دفتر شعری است حاوی 360 قطعه از شعرهای منثور شمس تبریز همراه با توضیحاتی کوتاه و مفید. یکی از این شعرواره‌های بی‌نظیر را با شما شریک می‌­شوم. بخوانید و لذت ببرید.
خنک آن که چشمش بخسبد و دلش نخسبد
وای بر آن که چشمش نخسبد و دلش بخسبد