یک اعتراف‌‌نامه شاهکار...
اعترافات خواندنی جناب روسو
ریحانه میرحسینی
کارشناس ارشد ادبیات
می‌توانم به صراحت بگویم ممکن است زندگینامه یا خاطرات بسیاری که نویسندگان بزرگ از زندگی خود شرح داده‌اند خوانده و به آنها علاقه‌مند شده باشید، اما این را هم می‌توانم به شما قول بدهم که اعترافات ژان ژاک روسو برای شما از همه آنها متفاوت‌تر باشد. زیرا مانند هیچ یک نیست، چون اعترافات است.
قبل از معرفی این کتاب، دوست دارم چند خطی از آن را با شما شریک شوم تا بدانید بی‌دلیل نیست که به آن می‌گویم شاهکار. روسو میگوید: من دست به کاری می‌زنم که هرگز سابقه‌ای نداشته است و در آینده هم هیچ‌کس نخواهد توانست از آن تقلید کند. می‌خواهم مردی را با تمام خصوصیات حقیقی و طبیعی خود به همنوعانم نشان دهم. و این مرد، من خواهم بود!
میگوید: بانگ صور قیامت گو هرگاه که می‌خواهد برخیزد، خواهم آمد، این کتاب را به دست گرفته و در پیشگاه داور متعال حاضر خواهم شد. و به آواز بلند خواهم گفت: این است آنچه کرده‌ام، آنچه اندیشیده‌ام، آنچه بوده‌ام.
اعترافات ژان ژاک روسو را انتشارات نیلوفر با ترجمه بسیار خوب مهستی بحرینی به چاپ رسانده است و این کتاب خود به دو کتاب تقسیم می‌شود، کتاب اول شامل 6 دفتراعترافات او و کتاب دوم هم شامل 6 دفتر دیگر از اعترافات روسو که در آغاز کتاب دوم گفته است: این یادداشت‌ها که آکنده از هر گونه غلطی است و من حتی فرصت آن را ندارم که دوباره بخوانمش، کافی است تا راه وصول به حقیقت را به هر کس که دوستدار آن است نشان دهد و او را قادر سازد با شناختی که خاص خود اوست آن را به دست آورد. متأسفانه به نظرم دشوار و حتی ناممکن می‌نماید که این یادداشت‌ها بتواند از چشم بیدار دشمنانم بگریزد. اگر به دست مردی شرافتمند بیفتد.
این شاهکار روسو، همه رویدادهای زندگی او را از دوران کودکی تا سال‌های پایانی عمرش، با ذکر تمامی جزئیات، دربرمی‌گیرد. ولی علاوه بر همه اینها بیش از آنکه به کارهای او در موقعیت‌های گوناگون زندگی‌اش برسد و ماجراهایی را که از سر گذرانیده تعریف کند، به شرح احساسات، عقاید و اندیشه‌های او می‌پردازد. روسو اعترافات را در سال‌های 1765 تا 1770 نوشت و زندگی خود را از آغاز تا سال 1766 که جزیره سن پی‌یر را ترک گفت، در این کتاب صادقانه بازنمود. او در این اثرش بدون پرده پوشی به عیب‌ها و خطاهایش اعتراف می‌کند و میگوید چه ضعف‌ها و اشتباهاتی در طول زندگی مرتکب شده و از آنها درس گرفته است. همچنین از عشق بسیار زیاد و بدون پایانش به طبیعت، که با تمامی جان او پیوند داشت، به تفصیل سخن گفته است. بنابراین هیچ نکته مبهمی در زندگی او وجود ندارد که به خواننده نگوید و با زبانی کاملاً آشنا صحبت می‌کند. گویی که تمام افرادی که او را می‌خوانند می‌شناسد و در پیش او حضور دارند. پس در این کتاب تمام ماجراهای تلخ و شیرین زندگی خودش را پرشور و سرشار از عاطفه و احساس بیان می‌کند. این کتاب را بخوانید مخصوصاً صفحات آغازین را، که با زبان پر قدرت روسو بیشتر آشنا شوید و اجازه دهید او شما را شگفت زده کند.