وقتی که دیگه لایک کردی

ونوس بهنود
دبیر  تحریریه
vbehnood@gmail.com

یکی پس از دیگری، پست‌ها را بدون‌اینکه بیش از یک ثانیه ببیند در صفحه گوشی بالا ‌می‌کشد و لایک ‌می‌زند. هیچ ارتباطی به هم ندارند. از جمله‌های انگیزشی تا اخبار سیاسی یا ویدیو‌هایی از کودکان که پدر و مادرها برای جذب فالوور پست ‌می‌کنند.
بیشتر از چهار ‌ایستگاه قطار، سرپا با گردنی کج به سمت گوشی و گویی مطیع آن، به همین ترتیب سپری ‌می‌شود و در‌این مدت کوتاه شاید 40 پست را لایک زده است.‌این داستان هر روزه اغلب ما ‌ایرانی‌ها است. هنوز هم تصویر غالب جامعه افراد گوشی به دستی است که در حال تماشای پست‌ها هستند.
 گویی گوشی همراه به دستشان چسبیده و آنها را به هر سمت و سویی که ‌می‌خواهد ‌می‌کشاند.‌
این سبک از مصرف محتوای رسانه‌ای که شتابزدگی و بی‌سوادی ما در استفاده از محتواهای شبکه‌های اجتماعی را نشان ‌می‌دهد، البته به نفع سازندگان ‌این پلتفرم‌ها است.
 هر لایک خوراکی است که در دهان هوش مصنوعی ریخته ‌می‌شود و به او کمک ‌می‌کند تا سلیقه و تفکر ما را بشناسد. لایک‌هایی که پای پست‌ها ‌می‌نشیند، امضای ما برای تأیید یک محتوا است.
شاید اگر همان محتوا را مجدداً به ما نشان بدهند، برایمان جز حسی خنثی یا تهوع نداشته باشد اما در اغلب مواقع دنبال کردن و تأیید کردن در شبکه‌های اجتماعی تحت تأثیر بی‌توجهی عمو‌می‌ است. بی‌توجهی عمو‌می‌ که به سبک رفتاری تبدیل شده و موجب ‌می‌شود، کاربر بی‌حوصله هر چه را به دستش ‌می‌رسد در بشقاب غذای رسانه‌ای خود
پر کند.
بر اساس یک پژوهش از مصرف محتوای رسانه‌ای، کاربران ‌ایرانی در هر ثانیه، 25 هزار بار پست‌های ‌اینستاگرام را ‌می‌بینند و یک درصد از کاربران به محض دیدن پست‌ها آن را لایک ‌می‌کنند.یک درصد از کاربران رقمی ‌مابین 420 هزار تا 460 هزار کاربر را شامل ‌می‌شود.
بنابراین زمانی که رقم قابل توجهی از جمعیت کاربران بدون بررسی پستی نسبت به لایک آن اقدام ‌می‌کنند، امضای خود را به عنوان تأیید محتوا و مشاهده محتواهای مشابه به هوش مصنوعی
اعلام کرده‌اند.
 با توجه به ارتباطات پیچیده کاربرانی که همدیگر را دنبال ‌می‌کنند، هوش مصنوعی حتی چنین گمان ‌می‌کند که دوستان و فالوورهای ‌این افراد نیز از چنین محتواهایی لذت ‌می‌برند و در بخش پیشنهاد مشابه آن را برای ‌این افراد معرفی ‌می‌کند.
در نتیجه مانند تکثیر یک باکتری محتوایی که حتی ‌می‌تواند مخرب باشد، در مدت زمان اندکی در بین هزاران کاربر دست به دست ‌می‌شود.  غافل از ‌اینکه همه چیز از یک لایک ساده شروع شده است.