زهره افشار/ تالاب‌های خوزستان، اکوسیستم‌های ارزشمندی هستند که جریان زندگی آنها همیشه به آب گره خورده است. کم آب شدن یا خشکی تالاب‌های خوزستان ازجمله هورالعظیم و شادگان فقط به این استان جنوبی و کشور ما لطمه نمی‌زند بلکه تأثیر منطقه‌ای دارد و اگر به این نکته توجه کنیم، کوتاهی در مورد حفظ وحراست از این گنجینه‌های طبیعی برایمان گران تمام می‌شود.
تالاب‌های خوزستان هم می‌توانند جلوی ورود ریزگردهای با منشأ خارجی را بگیرند و هم می‌توانند منشأ ریزگردهای داخلی باشند و علاوه بر تأمین معیشت افراد بومی حاشیه آن، تأثیرات اجتماعی زیادی بر زندگی آنها داشته باشند.
هورالعظیم بزرگترین تالاب مرزی کشور و تالابی مشترک بین ایران و عراق است که دو سوم مساحت آن در عراق قرار دارد. تالاب بین‌المللی شادگان نیز با وسعت ۴۵۰ هزار هکتار جزو ۲۴ تالاب بین‌المللی جهان است.

وضعیت هورالعظیم:
نگران کننده
سید عادل مولا، معاون‌ محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان در گفت‌و‌گو با «ایران» تصریح کرد: امسال نگرانی خاصی در مورد تالاب شادگان نداریم اما وضعیت تالاب هورالعظیم نگران کننده است.
وی با اشاره به اینکه منبع آب تأمین‌کننده تالاب هورالعظیم رودخانه کرخه است، افزود: در سه ماهه امسال ورودی آب به تالاب از طریق کرخه کاهش چشمگیری داشته و تقریباً به یک سوم معمول سال‌های قبل رسیده است. از سوی دیگر به دلیل دمای بسیار بالا تبخیر آب هم بیش از حد شده است.
همه این عوامل دست به دست هم داده تا معاون محیط زیست خوزستان از کاهش آبگیری تالاب هورالعظیم و رسیدن آن به رقم هشداردهنده 44 درصد خبر دهد.
مولا  تأکید کرد: علاوه بر این شرایط اقلیمی، کشت گسترده شلتوک در بالادست کرخه به نگرانی‌های ما در مورد هورالعظیم افزوده است، در حال حاضرسه برابر میزان مجازی که برای کشت شلتوک درنظر گرفته شده بود، کشت صورت گرفته که اگر این مسأله از سوی دستگاه‌های متولی ازجمله وزرات جهاد کشاورزی و وزارت نیرو مدیریت نشود در یک‌ ماه آینده قطعاً با روند کاهشی آب تالاب شاهد مرگ ومیر گسترده آبزیان به دلیل کم شدن زیستگاه تنفسی و اکسیژن آنها خواهیم بود.
اما درمورد تالاب شادگان امسال خوشبختانه نگرانی خاصی نداریم زیرا در سال‌جاری آبی رودخانه جراحی، آورد خوبی داشته و در حال حاضر 95 درصد آن آبگیری شده است. در همین حال برای آبرسانی مستمر به تالاب شادگان یک اقدام خوب شده و از طریق یک کانال 6 کیلومتری مدت‌هاست در هر ثانیه 5 متر مکعب آب به تالاب تزریق می‌شود که راهکار مناسبی برای سیراب کردن شادگان است.
وی از وزارت نیرو خواست با تخصیص سهمیه حقابه این تالاب‌ها از کاهش آب آنها در فصل گرم پیش رو جلوگیری کند. به گفته معاون‌ محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان درمسیر رهاسازی آب از سدها برای تحویل آب به تالاب‌های خوزستان برداشت‌های غیرمجازی صورت می‌گیرد که موجب می‌شود از 100 درصد آب رها‌سازی شده تنها 10 درصد به تالاب‌ها برسد و بخش عمده آن و چیزی حدود 90 درصد هم به شکل پساب کشاورزی درون تالاب‌ها می‌ریزد.
مولا تأکید کرد: درست است که میزان بارش‌ها کاهش یافته اما اگر حقابه اختصاص یابد و بتوانیم مصرف آب در بخش کشاورزی را بهینه کنیم و در همین حال جلوی آبیاری غرقابی در خوزستان را بگیریم می‌توانیم آبگیری تالاب‌ها را مدیریت کنیم.

تخصیص نیافتن حقابه، مهم‌ترین ‌تهدید تالاب‌های ایران
آرزو اشرفی‌زاده، مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست به «ایران» گفت: مهم‌ترین چالش‌ تهدیدکننده تالاب‌های کشور، تأمین نشدن حقابه است.
وی افزود: حفظ وحراست از تالاب‌ها وظیفه همه مردم و دستگاه‌ها است زیرا تخریب و از بین رفتن تالاب‌ها، تنها منجر به حذف یک اکوسیستم طبیعی نمی‌شود بلکه تأثیر شگرفی بر زندگی و سلامت همه خواهد داشت.
اشرفی‌زاده با اشاره به قرار گرفتن ایران در یک منطقه خشک افزود: بررسی‌های ما نشان می‌دهد به دلیل این اقلیم بیش از 1.5 میلیون هکتار از تالاب‌های کشور پتانسیل تبدیل شدن به منشأ گرد و غبار را دارند و این می‌تواند زنگ خطری برای نبود مدیریت ﺣﻮﺿﻪﻫﺎی آﺑﺨﯿﺰ باشد.