گزارشی از پایش محتواهای رسانه‌ای توسط کدومو

خشن‌های دردسرساز برای والدین

بسیاری از محتواهای رسانه‌ای بویژه در قالب انیمه‌ها و بازی‌های رایانه‌ای به دست کودکان و نوجوانان ‌می‌رسد که آسیب‌زا بوده و ‌می‌تواند اثرات سوء تربیتی داشته باشد.
با اینکه حتی بزرگ‌ترین کمپانی‌های رسانه‌ای خود را مقید به تولید محتواهای مناسب برای کودکان معرفی ‌می‌کنند اما بازار مجازی پر از محتواهایی است که خشونت، بداخلاقی و بی‌هویتی را به خورد کودک و نوجوان ‌می‌دهند.
در‌این میان سرویس کدومو تلاش کرده است با بهره‌گیری از نظرات کارشناسان به پایش ‌این محتواها همت کرده و در سایت خود نسبت به اعلام وضعیت تولیداتی مانند فیلم‌های سینمایی، سریال‌ها، انیمه‌ها، بازی‌های رایانه‌ای و حتی اسباب بازی‌ها اقدام کند.
مدیر پروژه کدومو اذعان دارد که ‌این مجموعه جمعی بزرگ از مادران و پدرها، مربیان، استادان و کارشناسان است.‌ این جمع بر مبنای پژوهش‌ها به موضوع تربیت رسانه‌ای کودک و نوجوان مشغول است و همواره در حال گسترش است.
 محمدامین طالبی تصریح کرد: بعد از مشاهده محتواهای آسیب زا ما ‌این سرویس را با هدف کمک به خانواده‌ها در انتخاب محتوای مناسب تشکیل دادیم و متأسفانه برخی محتواها در قالب بازی و انیمه و سریال به دست کودک و نوجوان ‌می‌رسد که ‌می‌تواند خشونت، ترس و ناهنجاری اخلاقی را ترویج کند.
وی افزود: کدومو با بهره‌گیری از ظرفیت کارشناسان محتواها را پایش کرده و نظرات خود را به‌صورت کاملاً شفاف در سایت خود قرار داده است. همچنین خود والدین نیز ‌می‌توانند نظر خود را اعلام کنند.
در سایت ‌این سرویس عنوان شده که سرویس کدومو به‌عنوان دستیار چندرسانه‌ای خانواده و سامانه هدایت مصرف خانواده اعلام می‌کند که کلیه تصاویر استفاده‌شده در‌این نرم‌افزار به‌صورت رایگان و بدون مالکیت شخص یا نهادی است و همچنین محتواهای متنی، پادکست‌های صوتی و یا ویدیوهای تولید و ثبت‌ شده در بخش‌های مختلف ‌این نرم‌افزار متعلق به سرویس تولید محتوای کدومو بوده و حق انحصاری پدیدآورنده اثر برای بهره‌برداری مادی و معنوی برای ‌این مجموعه محفوظ است.
این مجموعه با همت جوانان ‌ایرانی یکی از مجموعه‌هایی است که سازمان‌هایی مانند ساترا هم ‌می‌توانند در پایش محتواهای رسانه‌ای از ظرفیت آن استفاده کنند.
نمونه‌ای از نظرات درج شده در خصوص محتواها را با هم مرور ‌می‌کنیم.
 «داستان بازی حول موضوع ترور ژنرال قربانی (شهید سپهبد سلیمانی) می‌گذرد. سپاه قدس به‌دنبال انتقام از امریکاست. در‌این راه می‌خواهد خاک امریکا را هدف موشک قرار دهد؛ اما امریکا به کمک متحدانش ‌این حمله را خنثی می‌کند. بازی نشان می‌دهد ‌ایران و روسیه سلاح‌های سنگین به نیروهای افراط‌ گرای اسلا‌می ‌می‌فروشند و منطقه را ناامن کرده‌اند. روند بازی یک اکشن پرهیجان با گرافیکی بالاست، به همین دلیل اثرگذاری آن روی بازیکن و دید منفی و تاریکی که نسبت به ‌ایران پیدا می‌کند قطعاً جدی و عمیق خواهد بود.‌ این بازی به‌دلیل ضدایرانی ‌بودن نشان ممنوعیت کدومو را گرفته است.»
«وارفریم عنوانی اکشن سوم شخص و تماماً آنلاین است که در آینده‌ای دور و در کهکشان راه شیری روایت می‌شود. خشونت بازی در حالت عادی بالا است ولی می‌توان با غیرفعال کردن خون‌ریزی، آن را کاهش داد. سرعت بازی بسیار بالاست و ممکن است استرس‌زا باشد. خرید درون برنامه‌ای در بازی پررنگ ولی غیرضروری است. چت صوتی و متنی نیز در بازی وجود دارند که هر دو را می‌توان غیرفعال کرد.»
«این بسته ساختنی که شامل قطعاتی برای ساخت یک قایق موتوری و یک فانوس دریایی است، به افزایش علاقه کودک به کاردستی‌های علمی ‌در حوزه روباتیک و الکترونیک کمک می‌کند. ‌این بسته حاوی دفترچه راهنما برای آموزش نحوه انجام پروژه‌ها، سازه‌های پلاستیکی پیچ و مهره، آرمیچر، لامپ، سرپیچ و جای باتری، دسته کنترل و سایر قطعات مورد نیاز برای ساختن کاردستی‌های الکترونیکی است.»
«رمز رئیسم رو بزن» سریالی تخیلی است که شاخص خشونت و ترس پایینی دارد.‌ این سریال که بر اساس وبتونی با همین نام ساخته شده، در مورد گرفتار شدن روح رئیس شرکت سیلورلاینینگ در تلفن همراهش و پسر جوان فقیری است که با پیدا کردن تلفن همراهش و کمک به او، یک شبه ثروتمند می‌شود.»
«دکتر استون» انیمه‌ای سریالی محصول سال 2019 - 2022 کشور ژاپن است. داستان ‌این انیمه درباره پسر نوجوان نابغه‌ای است که می‌خواهد 3700 سال پس از نابودی تمدن بشری، انسان‌ها را از سنگ‌شدگی نجات دهد و دوباره بشریت را به نقطه اوج خود برساند. ناهنجاری و خشونت‌ این انیمه نمره بالایی ندارد، اما به‌دلیل وجود بحث‌های علمی‌ و اخلاقی فهم آن برای نوجوانان بالای 15 سال راحت‌تر است.»
«شوکو کو‌می‌ دختری زیبا و باوقار است به طوری که پس از ورود به مکانی تمام سرها به سمت او بازمی‌گردد، اما یک مشکل اساسی دارد. او از اختلال ارتباطی رنج می‌برد و نمی‌تواند با آدم‌ها ارتباط برقرار کند. کو‌می ‌به همراه تادانو می‌خواهد به هدف خود که پیداکردن صد دوست است برسد. «کو‌می ‌نمی‌تواند ارتباط برقرار کند» انیمه‌ای سریالی در ژانر کمدی و مدرسه‌ای است.‌ این اثر به‌دلیل ناهنجاری‌هایی مناسب نوجوانان زیر 15 سال نیست.»
«این فیلم دنباله 5 فصل سریال «آخرین پادشاهی» در ژانر تاریخی و درام است. پس از مرگ پادشاه ادوارد، لورد اوترد و سایر دوستانش در یک پادشاهی از هم پاشیده، به‌دنبال اتحاد قبایل و تشکیل کشور انگلستان هستند. خشونت بالا و ناهنجاری قابل توجه در فیلم سبب افزایش رده سنی فیلم شده است.»
به اعتقاد کولبرگ پژوهشگری که در خصوص رشد اخلاقی کودکان مطالعه کرده است، سه سطح از رشد اخلاقی در کودک وجود دارد. پیشاعرفی، عرفی و پساعرفی. در مرحله پیشا عرفی کودک برای دانستن ‌اینکه چه چیزی درست است یا غلط به اقتدار یک بزرگسال نیاز دارد. مواجهه با بازی‌های ویدیویی خشن در مرحله پیشاعرفی رشد(سن دو تا هشت سال) ‌می‌تواند با انتقال ‌این ‌ایده که تهاجم روشی پذیرفتنی برای حل مشکلات است، بر رشد اخلاقی اثر بگذارد.