کامران علمدهی/ بازیگری یکی از مهم‌ترین ارکان در هنرهای نمایشی است. به طوری که حضور یک بازیگر زبده می‌تواند علاوه بر باورپذیری نقش از سوی مخاطب، به داستان، متن و فیلمنامه هم جان بدهد و مخاطب را برای دیدن و دنبال کردن آثار ترغیب کند. بحث در این موضوع زوایای پنهان و پیدای متعددی دارد که به طور قطع پرداختن به همه موارد در چندصد کلمه امکانپذیر نیست، از این‌رو در این مطلب به موضوع تربیت بازیگر و ورود چهره‌های تازه که جای آن در تئاتر، سینما و تلویزیون ما بسیار خالی است، می‌پردازیم.

در دو دهه اخیر آموزشگاه‌های بازیگری رشد قارچ‌گونه‌ای پیدا کردند و هرکدام مدعی بودند که پس از پایان دوره هنرجویان به پروژه‌های تلویزیونی و سینمایی معرفی می‌شوند اما نگاهی به آمار و افراد علاقه‌مند و حاضر در این کلاس‌ها نشان می‌دهد که کمتر از 5 درصد فارغ‌التحصیلان آموزشگاه‌ها به پروژه‌ها معرفی شدند که از همین تعداد هم کمتر از یک درصد در کارشان موفق بوده و این مسیر متلاطم را با چشم‌اندازی روشن سپری کرده‌اند.هنرجویانی که با هزار امید و آرزو و صرف هزینه چند ده میلیونی گام در راهی می‌نهند که تقریباً برای اکثرشان آینده‌ای ناامید کننده دارد و در آخر هم یا ناچارند چشم‌شان به دعوت یک کارگردان خشک شود یا سرخورده مسیر کاری‌شان را عوض کنند.از سوی دیگر ضعف در آموزش و نبود مربیان مناسب در امر آموزش بازیگری باعث شده است تا حضور چهره‌های جوان به‌دلیل عدم تسلط کافی، چندان پررنگ نباشد و این افراد به‌دلیل ضعف در فن بیان، عدم داشتن اطلاعات کامل و کافی در این عرصه و بسیاری از موارد دیگر که برای یک بازیگر موفق شدن لازم است، چندان مناسب نباشند و سینمای ایران از حضور چهره‌های جوان این عرصه خالی بماند. بخصوص در این فصل سال که بسیاری از نوجوانان با پایان یافتن امتحانات در فکر سودای بازیگری و رسیدن به رؤیای خود در این زمینه هستند.
 معرفی وجود ندارد
امیر دژاکام بازیگر، کارگردان، مدرس بازیگری و مدیرمسئول یکی از آموزشگاه‌های بازیگری پیشتر به «ایران» گفته بود: ما معمولاً از تمامی هنرجویان می‌خواهیم که تکالیف خود را در قالب فیلمی به ما بدهند و آن را به دفاتر فیلم می‌فرستیم. در حال حاضر اغلب کلاس‌های بازیگری به این شکل است که یک دوربین می‌گذارند و لنزها، زاویه دوربین و حرکات دوربین را به هنرجو آموزش می‌دهند، درحالی‌که این آموزش بازیگری نیست.
به ندرت دیده‌ام در این مؤسسات
چیزی یاد جوان‌ها بدهند
قطب‌الدین صادقی، بازیگر و کارگردان و مدرس دانشگاه در این باره، به ایرنا می‌گوید: ۹۹ درصد آموزشگاه‌های بازیگری بچه‌های علاقه‌مند را تیغ می‌زنند و فریب می‌دهند و در نهایت هم چیزی یادشان نمی‌دهند. گردانندگان و مدرسان این مراکز آدم‌هایی هستند که مشهورند اما استاد نیستند و روش انتقال را هم بلد نیستند. متأسفانه بسیاری از این آموزشگاه‌ها از شوروعلاقه جوانان استفاده می‌کنند و آنها را دنبال خود می‌کشانند و چه پول‌هایی هم که از آنها می‌گیرند ولی در نهایت چیزی یادشان نمی‌دهند. من به ندرت دیده‌ام در این مؤسسات چیزی یاد جوان‌ها داده باشند.پیش از این نیز برخی از مدیران آموزشگاه‌های بازیگری در گفت‌و گو‌هایی با هنر‌آنلاین مطالبی را در این خصوص مطرح کرده بودند.
 تهیه‌کنندگان اهل ریسک نیستند
ناصر شفق از تهیه‌کنندگان سینما و دیگر مدیر آموزشگاه بازیگری نیز بیان می‌کند: ما در حال حاضر قادر به تولید 100 فیلم در سال هستیم که حداکثر ۲۰ فیلم اکران می‌شود و ۸۰ فیلم به‌طور طبیعی پنهان یا سوخته می‌شوند و فرصت دیده شدن پیدا نمی‌کنند. بنابراین در سینما فرصت دیده شدن و حضور چهره‌های تازه خیلی زیاد نیست و تهیه‌کنندگان و سرمایه‌گذاران هم با ورود چهره‌های بکر کمتر به‌دنبال ریسک هستند.
 معرفی دو بازیگر در سال از سوی آموزشگاه‌ها، معقول است
عباس مددیان از دیگر مدیران آموزشگاه‌های بازیگری خاطرنشان می‌کند: یکسری با عشق می‌آیند، اما توانایی انجام این کار را ندارند، قرار نیست لزوماً همه بازیگر باشند و این در تمامی رشته‌های دانشگاهی اتفاق می‌افتد. به نظرم هر آموزشگاه اگر سالانه دو بازیگر نیز به این عرصه معرفی کند، معقول باشد که فکر می‌کنم این امر در حال رخ دادن است.
 چهره‌های جدید در قالب هنرور وارد می‌شوند
محسن احتشامی دیگر مدیر آموزشگاه‌های سینمایی بیان می‌کند: ما در سال هزاران نفر فارغ‌التحصیل از آموزشگاه‌ها داریم و به غیر از آن نیز هزاران نفر با روابط، پارتی و پول به این عرصه ورود پیدا می‌کنند. در اغلب آثار نیز غالباً از بازیگران شناخته‌شده استفاده می‌شود که در آثار تکرار می‌شوند و تعداد محدودی چهره جدید می‌بینیم که اغلب در قالب هنرور وارد می‌شوند و این ورود خیلی شکل ویژه‌ای ندارد.
***
ماحصل این صحبت‌ها نشان می‌دهد که باید برنامه‌ای منسجم برای خیل عظیم علاقه‌مندان به این حوزه تبیین کرد و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌عنوان اصلی‌ترین متولی حوزه، چهارچوبی را مشخص کند تا بسیاری از نوجوانان و جوانان علاقه‌مند و مستعد، در رسیدن به آمال و آرزوهایشان سرخورده و مستأصل نشوند.