پیش از سفر با کودک، این سؤال‌ها را از خودتان بپرسید
آسان بگیرید اما حواس‌تان جمع باشد
اردیبهشت ماه طلایی سفر است. روزهای معتدل بهاری در اردیبهشت به اوج خود می‌رسند. هوای لطیف و خنک اردیبهشت جان می‌دهد برای سفرهای جاده‌ای. سبزی تازه جوانه‌زده روی درختان و دشت و کوه چنان چشم‌نواز است که هر مسافری را غرق آرامش و زیبایی خود می‌کند. اردیبهشت نباید یک ماه می‌بود، باید چندین ماه بود تا دل سیر در آن سفر می‌کردیم و هر روز به جایی سرک می‌کشیدیم.
زهرا صالحی نیا
نویسنده
گام اول: چرا سفر؟
«بسیار سفر باید، تا پخته شود خامی» نخستین و اصلی‌ترین دلیل سفر رفتن هر ایرانی است. انگار در پیش‌فرض ذهنی ما، این بیت حک شده اما در ماه اردیبهشت دلیل جدی‌ای برای سفر نیاز نیست مگر همان اردیبهشت و میل جاری بودن و دیدن و تجربه کردن.
برای کودکان، سفر بستر خوبی است که تجربیات جدیدی کسب کنند و بیرون از چهارچوب زندگی شهری و قوانین خانه و روتین زندگی، ابعاد جدیدی از خود و دنیا اطراف خود را کشف کنند.
پاسخ به این سؤالات شما را در طراحی سفری مناسب برای خانواده کمک می‌کند.
چرا سفر می‌کنید؟
پاسخ این سؤال به شما می‌گوید که اصلاً از سفر کردن چه انتظاراتی دارید. تجربه جدید، کشف مکان‌های جدید، آشنایی با فرهنگ و افراد جدید، مواجه با ناشناخته، تفریح، استراحت، خوابیدن و به صدای امواج گوش دادن، امتحان غذاهای جدید، زیارت و غیره.
هر دلیلی می‌تواند شرایط را برای شما و خانواده شفاف کند. پاسخ به این سؤالات باعث می‌شود که هر عضو خانواده میزان انتظارات خود را از همسفران و همچنین سفر تنظیم کند؛ نمی‌شود که یک سفر کمپینگ در عمق جنگل‌های شمال ایران بروید و بعد توقع داشته باشید غذا بموقع باشد، محل خواب تمیز باشد و بتوانید تمام روز را استراحت کنید و به صدای پرندگان گوش دهید.
البته در انتظار از سفر بجز میل و ذهنیت شخصی، مسأله امکان پذیری و همچنین توان مالی هم نقش مهمی دارد.
مشخص کردن حدود بودجه‌ای که برای سفر در نظر گرفته‌شده و همچنین اجرایی بودن برنامه مورد نظر خانواده با توجه به پتانسیل خانواده مسأله مهمی است.
پتانسیل خانواده، یعنی صعود به قله دماوند شاید جذاب باشد و حتی برای یک خانواده آماتور و نیمه حرفه‌ای هم قابل اجرا باشد ولی با نوزاد خطرناک است، حتی احتمال آسیب به نوزاد در فشار هوایی و ارتفاع وجود دارد.
درست است که حضور کودکان نباید مانع از زندگی و تجربیات جدید شود اما این مدل تجربیات در واقع بازی با سلامت اعضای خانواده است.
چه طور سفر کنید؟
وقتی انتظارات از یک سفر مشخص شد. حالا با داشته‌ها، برنامه را تنظیم می‌کنیم. اگر هدف استراحت است و منابع مالی نیز تأمین است، واضح است که سفرهای هتلی امکانات بهتری را در اختیار خانواده قرار می‌دهد، اگرچه در این موارد هم نمی‌توان مطمئن بود تمام مدت والدین در اتاق تمیز و مرتب هتل در حال استراحت باشند، مشکل حضور با کودکان در هتل دقیقاً خود اتاق مرتب و تمیز است که به ثانیه‌ای تبدیل به جایی می‌شود که هیچ شباهتی به قبل خود ندارد، کوچکی جا و همچنین جدید بودنش باعث می‌شود کودکان، موتور کنجکاوی و شیطنت را با هم کلید بزنند.
ماجراجویی و کشف و بودن در بستر طبیعت، هدف جذابی برای سفر با کودکان است. طبیعت همیشه داستانی برای بچه‌ها دارد و همواره مادری با حوصله و
گشاده‌رو است که کودکان را می‌پذیرد و آنها را به قطع سرگرم می‌کند.
سفر با کودک به طبیعت یک مزیت جدی دارد، اگر از بند کثیفی و تمیزی لباس رها باشید و اگر احتمال خطرهایی مانند جراحت‌های دست و پا و سر را که در طبیعت امری عادی است ، بپذیرید، مطمئن باشید که همیشه دلیلی برای سرگرمی کودکتان فراهم است.
حضور در طبیعت با کودکان یک رهایی ذهنی و همچنین رهایی از سختگیری‌های زندگی و آداب شهری را می‌طلبد. علاوه براینکه در کنار این رهایی باید هوشیاری مراقبتی را هم داشته باشید. خطر در طبیعت همواره وجود دارد اما خطرات هم درجه‌بندی دارند. شناسایی خطرهای جدی که آسیب عمیق جسمی به همراه دارد می‌تواند شما را در جلوگیری از آن آماده کند.
اگرچه داشتن وسائل کامل طبیعت‌گردی، آسایش و خیال راحتی را به همراه دارد، اما لزوم ماجرا نیست. کفش مناسب، لباس مناسب، آب و تغذیه مورد نیاز همگی می‌تواند در مدل‌های مختلفی همراه شما باشد.
وسائل مورد نیاز سفر و طبیعت‌گردی با کودک می‌تواند از بهترین مارک‌ها باشد یا می‌تواند از وسائل ساده‌ای باشد و کار شما را راه بیندازد، مسأله مدل مواجه شما با وسائل است، چرا که این ابزار و وسائل قرار است سفر و طبیعت‌گردی را برای شما تسهیل کنند نه اینکه سفر را برای شما امکان‌پذیر کنند.
اگرچه شناختن ابزار و وسائلی که سفر و بودن در طبیعت را برای خانواده و مخصوصاً کودکان سهل می‌کند خالی از لطف هم نیست.
ما و کودکان ما به طبیعت پناه می‌بریم. احترام به طبیعت با کارهای ساده به کودکان ما منتقل می‌شود، مانند روشن نکردن آتش در بستر جنگل‌ها، نریختن باقیمانده غذا در محل زندگی حیوانات، جمع کردن زباله و بسیاری از همین دست کارهای ساده به صورت نامحسوس عشق و احترام به طبیعت را به کودکانمان منتقل می‌کند.