نقش‌برجسته ساسانی چگونه از انگلیس سر در آورد؟

گشت مرزی بریتانیا یک نقش‌برجسته ساسانی به ارزش احتمالی ۳۰ میلیون پوند را درحالی کشف و ضبط کرد که احتمال داده شده این سنگ‌نگاره از یک صخره در شیراز کنده شده و بعد به انگلیس قاچاق شده است، اما این شیء تاریخی چگونه از ایران جدا و بعد خارج شده و از بریتانیا سر درآورده است؟

به گزارش ایسنا، خبر کشف این نقش‌برجسته ساسانی را روزنامه گاردین شنبه ۱۲ فروردین‌ماه ۱۴۰۲ اعلام کرده درحالی که مسئولان وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هنوز نسبت به این خبر واکنشی نشان نداده‌ و توضیحاتی ارائه نکرده‌اند.
مسئولان موزه بریتانیا اعلام کرده‌اند از دولت ایران اجازه نمایش این گنجینه باستانی را به مدت 3 ماه دریافت کرده‌اند و سپس آن را به موزه ملی در تهران می‌فرستند.
روزنامه گاردین نوشته که افسران نیروی مرزی بریتانیا در فرودگاه استانستد لندن تصادفی به یک محموله مشکوک شدند که بسته‌بندی آن به گونه‌ای بود که نشان دهد کالایی بی‌ارزش است، اما پس از بررسی با نقش برجسته‌ای یک متری مواجه شدند.
جان سیمپسون، متصدی ارشد و باستان‌شناس بخش خاورمیانه موزه بریتانیا می‌گوید:«تقریباً هرگز با چنین موردی مواجه نشده‌ایم که نقشی از صخره با چنین سطحی از بی‌رحمی بریده شده باشد. آن را به طرزی باورنکردنی، بد بریده و در یک جعبه کوچک و بدون بسته‌بندی مناسب قرار داده‌ و جعبه را با میخ محکم کرده‌اند.»
با توجه به اینکه نوشته‌ای روی نقش‌برجسته وجود ندارد و محلی که از آنجا بریده و جدا شده، معلوم نیست لذا مشخص کردن تاریخ دقیق این سنگ‌نگاری سخت است اما این احتمال مطرح شده که نقش‌برجسته به دوران امپراتوری ساسانی تعلق داشته باشد.
سیمپسون می‌گوید: «اگرچه پایتخت ساسانی‌ها در تیسفون، نزدیک بغداد کنونی بود اما به نظر می‌رسد این نقش از یک صخره در شیراز کنده شده باشد ولی چون این نقش از یک سنگ آهکی که در سراسر ایران یافت می‌شود تراشیده شده، نمی‌توان محل دقیق آن را مشخص کرد. تنها حدود ۳۰ نقش‌برجسته صخره‌ای ساسانی وجود دارد که تقریباً همه در بخش نسبتاً کوچکی از ایران و استان فارس هستند.»وی این احتمال را هم مطرح کرده که این نقش‌برجسته می‌تواند قطعه‌ای از یک مجموعه بزرگ بوده و قطعات بیشتر دیگری هم وجود داشته باشد.
به گفته سیمپسون «امکان دارد این نقش‌برجسته بین ۲۰ تا ۳۰ میلیون پوند ارزش داشته باشد که البته هرگز چنین چیزی در بازار وجود نداشته است و این نقش برجسته در بازار سیاه «بسیار ارزشمند» خواهد بود.» گاردین همچنین به بیانیه سیدمهدی حسینی متین، کاردار سفارت جمهوری اسلامی ایران در لندن اشاره کرده که گفته است:«امیدواریم گسترش بیشتر همکاری‌ها بین موزه بریتانیا و سفارت ایران در لندن همچنان در مبارزه برای قاچاق آثار باستانی و حفاظت از میراث فرهنگی مؤثر باشد.»
 
جستجو
آرشیو تاریخی