زهره صفاری
خبرنگار

تنش‌های ژئوپلیتیک و تصمیمات اقتصادی مرتبط با پاندمی کرونا، تورم امریکا را در تابستان سال گذشته با شاخص 9.1 درصد در بالاترین سطح در بازه 40 ساله اخیرش قرار داد. واشنگتن با اعمال سیاست‌های اقتصادی، گرچه در ظاهر این نمودار رشد را دست کم در مدت 6 تا 7 ماه پایان سال به سمت پایین هدایت کرده و با ایجاد فرصت‌های شغلی بیشتر نرخ بیکاری را به پایین‌ترین سطح در 53 سال گذشته کشاند اما آنچه خروجی این سیر به ظاهر مثبت نشان می‌دهد برای مردم امریکا یا به عبارت بهتر قشر متوسط و ضعیف این کشور سیگنال‌های امیدوارکننده‌ای ندارد.
اما تقویت پایدار اقتصاد امریکا به معنای تلاش برای کاهش تورم با بالابردن نرخ بهره‌ها، آنطور که روی کاغذ آمده، به سرعت تحقق نخواهد یافت. دولت امریکا درصدد است که تورم را به 2 درصد بکشاند و تا دست نیافتن به این هدف همچنان بر ریل افزایش نرخ بهره‌ها حرکت می‌کند؛ اقدامی که مارک زندی، تحلیلگر اقتصادی امریکایی، برنده آن را دولت و بازنده‌اش را مردم می‌داند.
در حال حاضر دولت امریکا، نرخ بهره را از صفر درصد در آوریل 2020 به بالاترین نرخ در 15 سال اخیر یعنی 4.5 درصد رسانده که ناظران آن را سخت‌ترین سیاست در 40 سال اخیر می‌دانند.
براساس تحلیلی که ناظران مجله تایم داشته‌اند، اگر در شرایط اجرای این راهکار اقتصادی واشنگتن، فردی باشید که نیازمند گرفتن وام‌های هنگفت برای تضمین آینده و خرید خانه یا تجارت است، شاید مزایا و معایب این اقدام امریکا مورد توجهتان نباشد اما به تدریج متوجه تبعات آن خواهید شد.
هر چه نرخ بهره بالاتر برود، توازن هزینه‌ها نیز بیشتر بر هم می‌خورد. به عبارت دیگر وام گرفتن برای مشاغل به مراتب گران‌تر از گذشته تمام خواهد شد و زمانی که شرکت‌ها هزینه هایشان بالا می‌رود یا باید قیمت کالاها را افزایش دهند و یا از هزینه‌هایشان بکاهند که اغلب راه دوم را دراولویت قرار داده و برای کاهش هزینه‌ها، به سراغ تعدیل نیرو می‌روند؛ موضوعی که در چند ماه اخیر در امریکا بسیار دیده شده است. اما ادامه این مسیر کاهشی تورم از سوی دولت واشنگتن برای قشر متوسط و ضعیف دردناک‌تر نیز خواهد شد و آنها را برای مدیریت هزینه‌های زندگی با دشواری بسیار روبه‌رو می‌کند.
براساس آمار و ارقام ماه‌های اخیر امریکا، فرضیه بحران اقتصادی برای این کشور در آینده‌ای نزدیک چندان محتمل نیست. چراکه خانوارهای پردرآمد که در مدت شیوع کرونا نیز پول زیادی را پس‌انداز کرده‌اند و از تورم آسیبی ندیده‌اند، همچنان به خورد و خوراک پر خرج خود، سفرهای آنچنانی و... ادامه داده و افزایش قیمت‌ها نیز برایشان اهمیت ندارد. اما همزمان قشر پایین و متوسط، تنها چاره‌شان صرف همه اندوخته‌ای است که در زمان کرونا موفق به جمع آوری‌اش شده‌اند بنابراین افزایش نرخ کالاها، آنها را به دردسر خواهد انداخت و حتی ممکن است هر یکی دو ماه یک بار در پرداخت اقساط کلان ماهانه وام‌هایشان نیز با مشکل مواجه شوند. دکتر گرگوری داکو، تحلیلگر اقتصادی امریکا معتقد است: «در سال‌جاری می‌توان الگوی اقتصادی را در امریکا این‌گونه پیش‌بینی کرد که افراد با درآمد بالا همچنان به خرج کردن ادامه دهند و افراد کم درآمد هر روز مجبور به کوچک کردن سبد اقتصادی‌شان خواهند شد.»
این تحلیلگر پیش‌بینی می‌کند حساب 40 درصد خانوارهای پردرآمد شاید بتواند 60 درصد هزینه‌های مصرفی را پوشش دهد اما این گروه برای مدتی می‌توانند اقتصاد را سرپا نگه دارند اما به تدریج شرایط اقتصادی قشر کم درآمد و قدرت پایین خرید آنها، تأثیرات خود را بر اقتصاد امریکا نشان خواهد داد. این وضعیت ضربه کاری را زمانی به بدنه اقتصاد امریکا وارد خواهد کرد که ثروتمندان نیز به افزایش نرخ بهره‌ها معترض شوند.