حبیب آرین
گروه بورس

استقبال کم‌سابقه ۳۸ هزار سرمایه‌گذار حقیقی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر نقره، در شرایطی رقم خورده که این فلز در بازارهای جهانی بازدهی‌های خیره‌کننده‌ای ثبت کرده و همزمان معاملات ثانویه این صندوق‌ها از روز یکشنبه در بورس کالا آغاز می‌شود؛ همزمانی‌ای که نقره را به یکی از جذاب‌ترین گزینه‌های سرمایه‌گذاری این روزهای بازار سرمایه تبدیل کرده است.
معاملات ثانویه سه صندوق سرمایه‌گذاری مبتنی بر نقره با نمادهای «سیلور»، «نقرابی» و «سیمین» از روز یکشنبه ۱۴ دی‌ماه در بورس کالای ایران آغاز می‌شود. این صندوق‌ها که دارایی پایه آنها گواهی سپرده نقره است، نخستین تجربه عملیاتی بازار سرمایه ایران در ایجاد بستری ساختاریافته برای سرمایه‌گذاری غیرمستقیم روی فلز نقره محسوب می‌شوند؛ فلزی که طی ماه‌های اخیر به‌واسطه عملکرد قیمتی خود بار دیگر به کانون توجه سرمایه‌گذاران بازگشته است. پیش از آغاز معاملات ثانویه، مرحله پذیره‌نویسی این صندوق‌ها با مشارکت گسترده سرمایه‌گذاران همراه بوده است. بر اساس آمارهای رسمی، حدود ۳۸ هزار سرمایه‌گذار حقیقی در صندوق‌های نقره مشارکت کرده‌اند و در مجموع نزدیک به ۱.۸۰۰ میلیارد تومان منابع مالی جذب شده است. از این رقم، بیش از ۱.۳۰۰ میلیارد تومان توسط سرمایه‌گذاران حقیقی و حدود ۴۰۰ میلیارد تومان نیز از سوی ۲۸۰ سرمایه‌گذار حقوقی تأمین شده که نشان‌دهنده ترکیبی متوازن از سرمایه‌های خرد و نهادی در این ابزار نوظهور است.
سیاوش پرویزی‌نژاد، رئیس اداره امور صندوق‌های سرمایه‌گذاری سازمان بورس و اوراق بهادار در گفت‌وگو با پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا) با اشاره به صدور مجوز فعالیت چند صندوق در شاخه کالایی فلزات صنعتی به‌ویژه نقره، اعلام کرده است که صندوق‌های «بازده نقره نوا» با مدیریت سبدگردان بازده و «نقره سیمین هوبر» با مدیریت سبدگردان هامرز مجوز فعالیت دریافت کرده‌اند. همچنین صندوق سرمایه‌گذاری چندکالایی کهشکان فیروزه نیز در همین مسیر وارد فاز اجرایی شده است. به گفته او، این صندوق‌ها از تاریخ دریافت مجوز می‌توانند در چهارچوب امیدنامه خود اقدام به سرمایه‌گذاری کنند و آغاز معاملات ثانویه، امکان نقدشوندگی مستمر واحدهای آنها را فراهم می‌سازد. اما دلیل اصلی جذابیت صندوق‌های نقره را باید فراتر از ساختار حقوقی و ابزار مالی آنها جست‌وجو کرد. نقره در بازارهای جهانی طی دوره‌های اخیر عملکردی کم‌نظیر داشته است. بر اساس داده‌های موجود، بازدهی ماهانه نقره به حدود ۳۰ درصد رسیده و در مقیاس سالانه، رشد قیمتی این فلز تا سطح ۱۶۱ درصد نیز گزارش شده است؛ ارقامی که نقره را در زمره پربازده‌ترین دارایی‌های کالایی قرار می‌دهد. همزمان، قیمت اونس نقره در بازارهای جهانی با عبور از سطح ۷۵ دلار، وارد محدوده‌های قیمتی جدیدی شده که از تداوم نگاه صعودی بخشی از سرمایه‌گذاران حکایت دارد.
این بازدهی چشمگیر، حاصل همپوشانی چند عامل کلیدی است. از یک‌سو، نقره به‌عنوان یک فلز گرانبها در دوره‌های افزایش نااطمینانی‌های اقتصادی، تورم و نوسانات سیاست‌های پولی، نقش دارایی پوشش‌دهنده ریسک را ایفا می‌کند. از سوی دیگر، جایگاه نقره به‌عنوان یک فلز صنعتی به‌ویژه در صنایع انرژی‌های تجدیدپذیر، پنل‌های خورشیدی، خودروهای برقی و تجهیزات الکترونیکی، باعث شده تقاضای فیزیکی آن نیز روندی افزایشی داشته باشد. همین ماهیت دوگانه، نقره را به دارایی‌ای با نوسان بالاتر اما ظرفیت بازدهی بیشتر نسبت به طلا تبدیل کرده است.
در چنین فضایی، آغاز معاملات ثانویه صندوق‌های نقره در بورس کالا را می‌توان همراستا با روندهای جهانی و پاسخی به تقاضای داخلی برای ابزارهای متنوع سرمایه‌گذاری دانست. استقبال گسترده سرمایه‌گذاران در مرحله پذیره‌نویسی نشان می‌دهد بازار سرمایه ایران آمادگی پذیرش ابزارهای کالایی جدید را دارد؛ به‌ویژه ابزارهایی که پشتوانه آنها دارایی‌هایی با عملکرد جهانی قوی است. اگر نقدشوندگی، شفافیت قیمتی و مدیریت حرفه‌ای این صندوق‌ها تداوم یابد، نقره می‌تواند به یکی از ارکان جدید سبد سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذاران ایرانی تبدیل شود.