آموزش نیاز اصلی ملی‌پوشان در جام جهانی

یاسر همرنگ
کارشناس داوری

تغییرات جدید در قوانین داوری که قرار است در جام جهانی ۲۰۲۶ اجرا شود، عمدتاً حول دو محور کلیدی-کرنر و کارت زرد دوم-تمرکز دارد. براساس این اصلاحات، استفاده از سیستم VAR از چهار مورد به شش مورد افزایش خواهد یافت و مهم‌تر آن‌که داوران این امکان را خواهند داشت تا در خصوص کارت زرد دوم، از VAR بهره بگیرند.
برای نمونه، در دیدار تراکتور و پرسپولیس، داور به یک بازیکن کارت زرد دوم داد، در حالی که این تصمیم اشتباه بود زیرا پیش از آن، بازیکن در آفساید بود. با اجرای قوانین جدید، چنین شرایطی امکان‌پذیر می‌شود که داور با کمک VAR، کارت زرد دوم را لغو کند و بدین ترتیب دقت تصمیمات داوری افزایش می‌یابد.
باید اذعان کرد که در سطح تیم ملی فوتبال ایران، تغییرات قوانین جدید و قدیم تفاوت چندانی ایجاد نمی‌کند. 
در تمامی تورنمنت‌ها، تیم ملی ما معمولاً نسبت به تصمیمات داوری اعتراض دارد، در حالی که در اکثر کشورهای جهان، داور به عنوان تصمیم‌گیرنده نهایی و مجری قانون پذیرفته  و تصمیم او محترم شمرده می‌شود.
نمونه دیگر، همان دیدار تراکتورسازی تبریز و پرسپولیس است که در آن، علیرضا بیرانوند داور را لمس کرد؛ طبق قانون، این اقدام باید با اخراج و اعمال حداکثر محرومیت همراه می‌شد، اما این اتفاق رخ نداد. در نقطه مقابل، کریستیانو رونالدو به دلیل لمس داور، پنج جلسه محروم  شد.
 علاوه بر این، در ایران، محرومیت‌ها اغلب با پرداخت جریمه نقدی بخشیده می‌شود و کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال به نوعی به بنگاهی اقتصادی تبدیل شده است؛ بازیکنان ما عادت کرده‌اند که با جریمه نقدی، خود را از هر محرومیتی مبرا کنند.
مشکل فوتبال ایران ریشه‌ای است و تا زمانی که برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری اصولی از سوی متولیان صورت نگیرد، تیم ملی فوتبال همچنان در جام ملت‌ها، جام جهانی و سایر رقابت‌ها، متضرر اعتراض‌های غیرمؤثر به داوری خواهد بود. کافی است ماجرای دیدار با ژاپن را به یاد آوریم؛ در آن بازی، بازیکنان ما به جای تمرکز بر بازی، تماماً به داوری اعتراض کردند و در نهایت، ژاپنی‌ها به راحتی گل برتری را به ثمر رساندند.
در نهایت، مشکلات فوتبال ایران در زمینه داوری بسیار عمیق‌تر از آن است که با یک راهکار کوتاه‌مدت حل شود و نیازمند اصلاحات ساختاری، آموزش حرفه‌ای داوران و احترام تیم‌ها به قوانین بین‌المللی است.