لایحه بودجه سال آینده در راه بهارستان
دولت و مجلس بهدنبال بودجه متوازن و معیشت محور
هدا احمدی
گروه سیاسی
مطابق قانون، لایحه بودجه میبایست ابتدای دیماه به مجلس ارائه شود. برای همین امروز (سهشنبه) نگاهها به صحن بهارستان دوخته میشود.
هنوز مشخص نیست که رئیسجمهوری، امروز همزمان با تقدیم لایحه از کلیات آن دفاع میکند یا مطابق قراردولت و مجلس این امر به زمان دیگری موکول شده است اما شواهد نشان میدهند بودجه امسال دولت پزشکیان نقشه راهی نو و تازه برای مدیریت اقتصادی کشور در شرایطی است که محدودیت منابع و فشار فزاینده بر معیشت خانوارها مشهود است. دولت با هدفگذاری کاهش هزینههای اداری و حمایت از اقشار آسیبپذیر، تلاش کرد بودجهای مبتنی بر واقعیتهای اقتصادی و شرایط خاص کشور تدوین کند که در آن مهار کسری، انضباط مالی و تقویت سیاستهای معیشتی در اولویت قرار دارد. در چنین فضایی همراهی مجلس و تصویب بهموقع بودجه پیش از پایان سال، میتواند نقش تعیینکنندهای در کاهش ناملایمات اقتصادی، ایجاد ثبات در بازار و جلوگیری از تکرار تجربههای پرهزینه بلاتکلیفی مالی در آغاز سال آینده ایفا کند.
چندی پیش هم محمدرضا عارف، معاون اول رئیسجمهور از تدوین برنامه اقتصادی شرایط خاص کشور در کنار بودجه سال آینده خبر داد و گفت: «این برنامه بهزودی در دولت تصویب میشود و در صورت لزوم، میتواند مکمل اجرای بودجه باشد.» طراحی چنین برنامهای نشان میدهد دولت تلاش دارد بودجه را نه صرفاً بهعنوان سند دخل و خرج، بلکه بهعنوان ابزاری برای مدیریت شرایط اقتصاد کشور تعریف کند.
سه نگاه به بودجه در دولت
سیدرضا صالحی امیری، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در گفتوگو با «ایران»، بدون ورود به جزئیات لایحه، به تبیین نگاه دولت به بودجه پرداخت وگفت: «بحث بودجه در سه سطح مطرح میشود؛ سطح اول بخش منابع و درآمدهای کشور است، یعنی اینکه بر اساس چه میزان درآمد، مصارف کشور تعریف میشود و چه هزینههایی باید در بودجه انجام شود. بنابراین بودجه تابعی از درآمد و هزینه، یعنی منابع و مصارف است.» وی اضافه کرد: «سطح دوم بودجه تعیین اولویتهاست؛ یعنی اینکه اولویتهای دولت چیست و این اولویتها در سیاستها منعکس میشود. به عنوان مثال معیشت، ارزاق، مسائل مربوط به سوخت و دیگر حاملهای انرژی، وسایل مورد نیاز برای تأمین امنیت و موارد مشابه از جمله اولویتهای دولت در تدوین بودجه هستند.»
وی اضافه کرد: «سطح سومی از بودجه که دولت در تدوین آن توجه و اهتمام ویژه داشته است، بودجه دستگاهی است. به این صورت که بودجه دستگاههای مختلف درون و بیرون دولت بر اساس دو مؤلفه «منابع و مصارف» و «اولویتها» تعیین میشود.»
صالحی امیری با اشاره به محدودیت درآمدها تصریح کرد: «در مجموع، درباره بودجه 1405 اینطور میتوان گفت که دولت تصمیم گرفته است میزان افزایش بودجه سال آینده را به دلیل محدود بودن درآمدها، محدود نگه دارد و افزایش 2 درصدی را تصویب کرد. این عدد میانگین است و دستگاهها وضعیت یکسانی ندارند، ممکن است بودجه برخی دستگاهها افزایش و برخی دیگر کاهش داشته باشند. این تفاوتها براساس نظام کارشناسی است که سازمان با دستگاهها تعریف میکند.» وی به «ایران» گفت که «هنوز زمان حضور رئیسجمهوری در مجلس که مشخصاً برای دفاع از کلیات بودجه دولت باشد، مشخص و نهایی نشده است.»
تاجگردون: واقعبینی در اعداد بودجه
مجلس نیز علامتهایی مبنی بر همسویی با دولت در تدوین یک بودجه ویژه نشان داده است. رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس اعلام کرد «دولت تلاش کرد اعداد بودجه 1405 را به واقعیتهای اقتصادی نزدیکتر کند.»
به گزارش ایسنا، غلامرضا تاجگردون با اشاره به ایجاد کسری بودجه سالجاری، گفت: «بودجه باید دارای نظم مؤثر و فاقد کسری باشد تا اقتصاد کشور دچار لطمه نشود و در عین حال مسائل معیشتی مردم بهطور جدی مورد توجه قرار گیرد. مجلس نیز با این نگاه وارد بررسی بودجه خواهد شد تا فشارهای قیمتی و هزینهای بر مردم به حداقل برسد.»
به این ترتیب آنچه از مواضع دولت و مجلس برمیآید حرکت به سمت تدوین و تصویب بودجهای واقعبینانه و منطبق با شرایط خاص اقتصادی کشور است که در این مسیر انسجام و همکاری مجلس با دولت اهمیت مضاعفی دارد.

