سعید مؤتمنی، رئیس سابق اتحادیه فروشندگان خودرو:
دلار؛ تنها مقصر گرانی وارداتیها نیست
یاسمن صادق شیرازی
گروه خودرو
بازار خودرو در ایران در هفته آخر پاییز با افزایش قیمت مواجه شد. این افزایش هرچند شامل خودروهای داخلی، مونتاژی و وارداتی میشود اما این موضوع بیشتر خودش را در قیمت خودروهای وارداتی نشان داد. کارشناسان بازار خودرو معتقدند این موضوع به عوامل مختلفی همچون نوسانات ارزی، تورم و کمبود عرضه خودروها برمیگردد.
بررسیهای انجامشده توسط خبرنگار ما در بازه زمانی ۱۹ تا ۲۹ آذرماه نشان میدهد که قیمت برخی از خودروهای وارداتی در پلتفرمهای خریدوفروش بین۱۰۰ میلیون تومان تا 1 میلیارد و 500 میلیون تومان افزایش یافته است. برای مثال، مرسدسبنز C200L که در ۲۳ آذرماه با قیمت ۱۲ میلیارد تومان معامله میشد، تنها در فاصله کمتر از یک هفته و تا ۲۹ آذرماه به ۱۳ میلیارد تومان رسید.همچنین مرسدسبنز EQA 260 که در ۲۶ آذرماه ۸ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان قیمت خورده بود، تا ۲۹ آذرماه با جهشی قابل توجه ۱۰ میلیارد تومان آگهی شد. سوزوکی بالنو نیز از دیگر خودروهایی است که طی یک ماه اخیر رشد قیمت را تجربه کرده؛ این خودرو که در ابتدای آذرماه حدوداً ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان قیمت داشت، در روزهای پایانی آذرماه حتی تا مرز ۳ میلیارد تومان نیز آگهی شد. در همین بازه، قیمت آواتار EV با افزایشی ۸۰۰ میلیون تومانی به ۱۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان رسید و تویوتا کرولا کراس هیبرید نیز با رشد ۷۰۰ میلیون تومانی، ۵ میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان قیمت خورد. تویوتا راوفور 2.5 لیتر دو دیفرانسیل که پیش از این حدود 9 میلیارد و 700 میلیون تومان معامله میشد، در هفته پایانی پاییز با افزایش ۷۰۰ میلیون تومانی به 10 میلیارد و 400میلیون تومان رسید. از سوی دیگر، مرسدسبنز EQE 500 نیز با رشد ۵۰۰میلیون تومانی، از ۱۴ میلیارد تومان به ۱۴ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان افزایش یافت. مسأله گرانی خودروها طی هفتههای اخیر تا جایی پیش رفت که سخنگوی وزارت صمت نیز روز گذشته به آن واکنش نشان داد. یکی از مسائل مهمی که عزت الله زارعی در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان به آن اشاره کرد، نقش کمبود عرضه در رشد قیمتهاست. زارعی در این باره گفت: «بههرحال، ما شاهد افزایش قیمت خودرو هستیم و طبیعی است که وقتی عرضه و تقاضا نسبت به هم تعادل پیدا میکنند، قیمت نیز به سمت قیمتهای واقعی حرکت خواهد کرد. در ششماهه اول سال با برخی ابهامات در خصوص تعرفه واردات و نحوه اجراییشدن آن مواجه بودیم که این مشکلات باعث شد واردات خودرو به طور کامل اجرایی نشود.»
احتمال کاهش قیمتها
با تعادل در عرضه
اگرچه دولت از ابتدای سال در تلاش بود با سیاستهای مختلف از جمله تعرفه پلکانی و افزایش واردات خودرو، فشار را از روی بازار بردارد اما این تلاشها به دلیل موانع مختلف و تأخیر در اعلام تعرفهها با مشکل مواجه شد. از نیمه دوم سال اما با پیگیریهای وزارت صمت روند عرضه خودروهای وارداتی در سامانههای رسمی آغاز شد. زارعی در این زمینه تأکید کرد: «با ادامه عرضه خودروهای وارداتی در سامانهها، احتمال کاهش حبابهای قیمتی در بازار خودروهای وارداتی وجود دارد و این میتواند به متعادل شدن بازار کمک کند.» سعید مؤتمنی، رئیس سابق اتحادیه فروشندگان خودرو، اگرچه نوسانات ارزی را عامل اصلی افزایش قیمتها از سوی فروشندگان میداند، اما معتقد است این تمام ماجرا نیست. مؤتمنی به «ایران» میگوید: «افزایش قیمت دلار از ۸۰ هزار تومان به ۱۳۰ هزار تومان موجب شده است تا خودروها گرانتر فاکتور شوند. این موضوع باعث میشود که فروشندگان نیز خودروها را گرانتر آگهی کنند.» اما این تنها عامل مؤثر نیست. تورم یکی دیگر از عواملی است که مؤتمنی به آن اشاره میکند. او توضیح میدهد: «تورم به طور مستقیم بر قیمتها تأثیر میگذارد و طبیعتاً خودروهای وارداتی نیز از این قاعده مستثنی نخواهند بود. افزایش هزینههای تولید و واردات باعث میشود که قیمتها در بازار بالا رود. البته قیمت خودروها هنوز نسبت به قیمت ارز عقبتر هستند چون بازار درگیر رکود است و معاملهای نمیشود.»
موضوع دیگری که مؤتمنی به آن اشاره میکند، کاهش عرضه خودروها در بازار است. او میگوید: «در حال حاضر، هم خودروهای داخلی و هم خودروهای وارداتی با مشکلات کاهش عرضه مواجه هستند. همین موضوع باعث افزایش قیمتها میشود. تا زمانی که عرضه خودروها در بازار به طور کافی و مناسب نباشد، حتی افزایش قیمت ارز نیز نمیتواند باعث نوسانات گسترده قیمتی شود. برای جلوگیری از رشد قیمتها، باید عرضه خودروها در بازار افزایش یابد.»
رکود در بازار خودرو
مؤتمنی تأکید میکند که بازار خودرو همچنان درگیر رکود است. او میگوید: «اگرچه قیمتها هر روز توسط فروشندگان بالاتر میروند، اما خریداری برای خرید خودروها با این قیمتها وجود ندارد. این موضوع باعث افزایش رکود در بازار شده است.» مؤتمنی همچنین توضیح میدهد: «تقاضای موجود در بازار بیشتر به دلیل اختلاف قیمتها میان کارخانه و بازار است. در حال حاضر، فاصله قیمت کارخانه و نمایندگیها با قیمتهای بازار باعث شده است که خریداران به سمت ثبتنام خودروهای داخلی و وارداتی در قرعهکشیها کشیده شوند. مهمترین مثال این موضوع، رکوردشکنی تقاضا در فروش ایرانخودرو است. بهطوریکه تاکنون تعداد متقاضیان فروش جدید ایرانخودرو از ۹ میلیون نفر عبور کرده است.» او با اشاره به کاهش قدرت خرید مردم برای خرید خودروهای گران و وارداتی میگوید: «گرانی خودروها در بازار باعث شده مردم به سمت سامانههای فروش بروند چون در عمل اختلاف قیمتی بالاتری با بازار دارند و حاشیه سود آنها در خودروهای داخلی 1 میلیارد تومان و در خودروهای وارداتی در سامانه فروش حتی تا 3 میلیارد تومان است. موضوعی که باعث افزایش واسطهگری در خرید خودروها خواهد شد.»
