رتبه‌بندی صنایع کوچک؛ ترویج تفکر توسعه‌ای در تولید

 در جهان امروز، رتبه‌بندی بنگاه‌های اقتصادی به عنوان یکی از ابزارهای اثرگذار در حکمرانی صنعتی قلمداد می‌شود. رویدادهایی همچون فورچون ۵۰۰ سال‌هاست که با معیارهای دقیق و روزآمد، تصویر شفافی از بزرگان صنعت ارائه داده و مسیر رقابت و تعالی را روشن می‌سازند. در ایران نیز بیش از سه دهه است که رتبه‌بندی صنایع بزرگ تحت عنوان *IMI‑100* توسط سازمان مدیریت صنعتی برگزار می‌شود و به‌مثابه مرجع اعتبارسنجی بنگاه‌های بزرگ شناخته شده است. با این همه، از دیگر سو، در عرصه صنایع کوچک و متوسط که ستون فقرات اقتصاد ملی و موتور پویایی تولید کشور به‌ شمار می‌آید، تاکنون جای چنین رویدادی خالی بود. این در حالی است که حدود 90 درصد واحدهای صنعتی کشورمان در زمره SME‌ها قرار دارند که این سهم قابل توجه در حدود نیمی از اشتغال عرصه صنعت را به خود اختصاص داده‌اند. با ابتکار سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران و همکاری سازمان مدیریت صنعتی، رویداد ملی رتبه‌بندی بنگاه‌های کوچک و متوسط (SME100) برای اولین بار برگزار می‌شود؛ رویدادی که می‌توان آن را نقطه عطفی در عرصه ارزیابی حرفه‌ای و فرآیند‌محور واحدهای صنعتی کشور دانست. هم‌افزایی بیش از 120 سال دانش و تجربه سازمانی میان دو نهاد تخصصی، خود گواهی بر نگاه حرفه‌ای این حرکت ملی است. شاخص‌های ارزیابی این رتبه‌بندی صرفاً متکی بر سنجه‌های مالی کلاسیک نیست؛ به دیگر سخن، این رویداد با معیارهایی پیشگامانه و توسعه‌محور طراحی شده است؛ معیارهایی همچون فناوری و نوآوری، ارتقای سرمایه انسانی، مسئولیت اجتماعی، حفاظت از محیط‌زیست، زیست‌بوم نوآوری، ایمنی صنعتی و بهره‌وری انرژی. این رویکرد نشان می‌دهد که انتخاب برترین‌ها نه براساس خروجی اقتصادی صرف، بلکه بر مبنای ماهیت توسعه‌ای فرآیندها و اقدامات انجام می‌پذیرد. از این رو، چنین الگوی ارزیابی، خود به‌طور طبیعی به ترویج فرهنگ توسعه، نوسازی صنعتی و تفکر آینده‌نگرانه در میان صاحبان بنگاه‌های کوچک و متوسط منجر می‌شود؛ اقدامی که می‌تواند ریل‌گذاری تازه‌ای در مسیر تحول مدیریتی و ارتقای رقابت‌پذیری باشد. هر یک از دستاوردهای فرآیند ارزیابی حرفه‌ای واحدهای صنعتی کوچک و متوسط می‌تواند به‌تنهایی نقش پررنگی در بهبود اکوسیستم تولید ایفا کند. مزایایی مانند حمایت هدفمند از بنگاه پیشرو، بهبود شفافیت و بسترسازی جذب سرمایه‌گذار، گسترش رقابت‌پذیری و بهبود کیفیت محصولات و خدمات و فناوری در میان صنایع کوچک، ایجاد مراکز کلان داده و فرصت‌های داده‌کاوی و تحلیل و اعتباربخشی بیشتر به واحدها با پشتوانه برندهای ایزیپو و سازمان مدیریت صنعتی بخشی از اهم این موارد است. این مجموعه اقدامات، بی‌تردید در راستای تحقق اسناد بالادستی کشور بویژه برنامه هفتم پیشرفت قلمداد می‌شود؛ جایی که تقویت توان رقابت‌پذیری صنایع کوچک و متوسط به‌روشنی مورد تأکید قرار گرفته و از اولویت‌های دولت «وفاق ملی» محسوب می‌شود. در نهایت، رتبه‌بندی SME100 تنها یک رویداد نیست؛ بلکه حرکتی فرهنگی، ساختاری و توسعه‌محور است که می‌تواند مسیر تولید کشور را به‌ سوی آینده‌ای نوآورانه‌تر، رقابتی‌تر و پایدارتر هدایت کند. این ابتکار را می‌توان گامی بلند در جهت استقرار گفتمان توسعه در صنایع کوچک و متوسط کشور دانست؛ گفتمانی که بیش از هر زمان دیگری، نیاز روز اقتصاد ایران است.

 

صفحات
آرشیو تاریخی
شماره هشت هزار و نهصد و چهارده
 - شماره هشت هزار و نهصد و چهارده - ۲۷ آذر ۱۴۰۴