نمایش روباتهای آینــــده در ژاپن
میترا جلیلی
دبیر گروه علم و فناوری
جامعه جهانی روباتیک با برگزاری نمایشگاه بینالمللی روبات ۲۰۲۵ (iREX) توجه جهان را به توکیو معطوف کرد. iREX که امسال بیستوششمین دوره آن از زمان راهاندازی در سال 1974 برگزار شده، یکی از سه نمایشگاه بینالمللی بزرگ روبات در جهان محسوب میشود که میتوان در آن، روندهای جهانی صنعت روبات را مشاهده کرد. این نمایشگاه دوسالانه که به مدت 4 روز در ژاپن برپا بود، روز گذشته به کار خود پایان داد و در قالب آن، انواع روباتهای مجهز به هوش مصنوعی به نمایش درآمدند که برخی هم نمونه های اولیه روبات های آینده بودند.
این رویداد که یکی از تأثیرگذارترین گردهماییها در حوزه فناوری روباتیک محسوب میشود و با شعار «جوامع پایدار از طریق علم روباتیک» برگزار شد، تلاش داشت نشان دهد روباتها قرار نیست مشاغل انسانی را حذف کنند بلکه با وجود فعالیت در خانهها، کارخانهها و محیطهای عمومی، همچنان کنترل تصمیمات مهم در دست بشر خواهد بود.
از روبات امدادرسان تا باریستا
امسال بیش از ۶۷۰ شرکت از ژاپن و کشورهای دیگر در این رویداد شرکت کردند و جدیدترین سیستمهای هوش مصنوعی، روباتهای صنعتی و... را ارائه دادند. بسیاری از روباتهای هوشمند ارائه شده در این نمایشگاه، میتوانند اشیا را تشخیص دهند، دستورالعملهای صوتی را پردازش کنند و در موقعیتهای پیچیده، تصمیمات دقیقی بگیرند. این تواناییها در حال تبدیل شدن به هسته اصلی طرحهای جدید هستند؛ زیرا کاربران انتظار دارند روباتها به راحتی با محیط اطراف خود سازگار شوند.
یکی از جذابترین روباتهای حاضر در این رویداد، توسط صنایع سنگین کاوازاکی نمایش داده شد. روبات انساننمای Kaleido که مجهز به فناوریهایی مانند حرکت خودکار و کنترل از راه دور است، موفق شد با اجرای دستور از راه دور، یک آتشسوزی ساختگی را در نمایشگاه خاموش کند، یک قفسه افتاده به وزن ۳۰ کیلوگرم را از زمین بردارد و همچنین با شبیهسازی بروز زلزله، یک عروسک را به مکان امن ببرد. در واقع این رویداد، به بازدیدکنندگان نگاهی اجمالی درباره کارهای آینده روباتها در شرایط اضطراری ارائه داد. یکی از مقامات این شرکت گفت:«ما روی طراحی در اندازه انسان تمرکز میکنیم تا روباتهای ما بتوانند از لباسها و دستگاههای ضدحریق استفاده کنند. این روبات میتواند از تیمهای اورژانسی پشتیبانی کند و برای محیطهای خطرناکی طراحی شده که افراد نمیتوانند به راحتی در آن کار کنند.»
بازدیدکنندگان همچنین از یک بازوی روباتیک مجهز به هوش مصنوعی استقبال کردند که به دستورالعملهای گفتاری پاسخ میدهد. وقتی از این روبات خواسته شد سه تاس را جمعآوری و آنها را طوری تنظیم کند که هر کدام عدد پنج را نشان دهند، این بازو از دوربین خود برای یافتن قطعات استفاده کرد، آنها را یکییکی برداشت و در جهت صحیح قرار داد. این نمایش نشان داد چگونه کنترل صوتی و پردازش بصری، میتواند عملیات روباتیک را برای کارگران ساده کند.
همچنین بازدیدکنندگان قهوه خود را از دست روبات انساننمای Unitree G1 گرفتند؛ روباتی که میتواند در کافهها و رستورانها خدمات ارائه دهد.
شرکت یاسکاوا الکتریک Yaskawa Electric نیز با همکاری کمپانی ژاپنی سافتبانک، یک دفتر کار فناورانه را به نمایش گذاشتند که در آینده نزدیک در آن، روباتها در کنار انسانها کار میکنند. در این دفتر، یک روبات مجهز به هوش مصنوعی بر اساس عکسهای گرفته شده توسط دوربین، به سرعت موقعیت را درک کرده و برای تمیز و مرتب کردن وسایل اتاق اقدام میکند.
روبات تحویل کالای همهکاره
گروه هیوندای موتور که شرکتهای تابعه اصلی آن شامل هیوندای موتور و کیا هستند هم در این رویداد برای اولینبار از یک روبات تحویل کالای همهکاره رونمایی کرد که میتواند بدون توجه به هدف یا محیط، به طور پایدار در زمینهای مختلف حرکت کند. روبات متحرک MobED که برای کاربردهای مختلف صنعتی و روزمره طراحی شده، ابتدا بهعنوان یک روبات مفهومی در CES 2022 معرفی شد ولی حالا پس از حدود سه سال، به یک روبات متحرک کاملاً مستقل و آماده تولید تبدیل شده است که با هوش مصنوعی (AI) کار میکند.
این روبات با بدنهای به عرض ۷۴ و ارتفاع ۱۱۵ سانتیمتر مجهز به چهار چرخ است و به دلیل توانایی حمل جعبهها، قفسهها، دوربینها و تجهیزات مختلف، برای کاربردهایی مانند تحویل، گشتزنی و تحقیق بسیار کارآمد است. MobED با برق کار میکند و با یک بار شارژ میتواند تا چهار ساعت کار کند و به حداکثر سرعت 10 کیلومتر در ساعت برسد. همچنین بسته به مدل، میتواند باری از 47 تا 57 کیلوگرم را روی بدنه خود حمل کند. این روبات که به عملکرد کنترل وضعیت بدن مجهز است و از کج شدن بیش از حد جلوگیری میکند، به گونهای طراحی شده که به راحتی از موانع، شیبها و سرعتگیرها تا ارتفاع 20 سانتیمتر عبور میکند بدون اینکه بار از روی آن بیفتد.
MobED در دو مدل پایه و حرفهای تولید شده که مدل پایه برای تحقیق و توسعه جهت پیادهسازی روباتهای خودران طراحی شده است و به مؤسسات تحقیقاتی یا توسعهدهندگانی که این روبات را خریداری میکنند، اجازه میدهد تا نرمافزار رانندگی خودران خود را در صورت نیاز اعمال کرده و از آن به عنوان یک پلتفرم آزمایشی استفاده کنند. مدل حرفهای هم یک پلتفرم با قابلیت رانندگی خودران است. این روبات، از الگوریتمهای مبتنی بر هوش مصنوعی و حسگرهای لیدار برای تشخیص افراد و موانع و سفر ایمن استفاده میکند.
