رئیس سازمان بهزیستی در آستانه روز جهانی عصای سفید اعلام کرد
پوشش ۱۰۰ درصدی کودکان نابینا برای دریافت یارانه
گروه اجتماعی /23 مهرماه روز جهانی عصای سفید است. روزی که در آن بر توجه ویژه به حقوق افراد نابینا و کمبینا تأکید میشود. بر اساس آمار سازمان بهزیستی کشور 245 هزار و 515 نابینا و کمبینا تحت پوشش این سازمان قرار دارند. حق دسترسی کامل به امکانات آموزشی، بهداشت و سلامت، تردد ایمن در فضای شهری و مشارکت فعالانه در عرصههای سیاسی و اجتماعی از جمله مطالبات افراد دارای مشکل بینایی در کشور است. در ایران کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت و قانون حمایت از حقوق معلولان به بیشتر این موارد تأکید کردهاند. در حال حاضر بسیاری از افراد نابینا و کمبینا با تکیه بر مهارتها و تجارب خویش، به ظرفیتهای لازم برای مشارکت فعال در عرصههای شغلی و اجتماعی دست یافتهاند، اما فرصتهای شغلی مورد نظر این افراد به دلیل کمتوجهی بعضی از دستگاهها از بین میرود و افراد دارای اختلال بینایی به رغم توانمندی از دستیابی به شغل مناسب محروم میشوند. سیدجواد حسینی معاون وزیر و رئیس سازمان بهزیستی کشور با بیان اینکه در حال حاضر 245 هزار و 515 نابینا و کمبینا تحت پوشش سازمان بهزیستی قرار دارند، به «ایران» میگوید: «از تعداد کل نابینایان 93 هزار و 26 زن و 161 هزار و 489 نفر مرد هستند. سازمان بهزیستی بر اساس اهداف و شرح وظایف خود، همواره در تلاش است تا با سنجش دقیق سطح نیازهای افراد دارای معلولیت بینایی و انطباق نوع خدمات با سطح عملکرد و میزان محدودیتهای این افراد، فرآیند خدمترسانی به افراد نابینا و کمبینا را طبق نیازهای روز آنان گسترش داده و به سهم خود زمینه توانمندسازی و تلفیق اجتماعی این افراد را در عرصههای مختلف فراهم کند.» بخشی از تلاشهای سازمان به اجرای برنامههای پیشگیرانه اختصاص دارد. اجرای طرح «پیشگیری از تنبلی چشم» با همکاری سازمان آموزش و پرورش استثنایی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تدوین و اجرای برنامههای آگاهسازی درخصوص پیشگیری از انواع معلولیتها در سراسر کشور انجام میشود. برنامه کشوری پیشگیری از تنبلی چشم در کودکان 3 تا 6 ساله که از سال 1375 توسط سازمان بهزیستی آغاز شده در سال 1403 به پوشش 86 درصدی دست یافته است. حسینی میگوید: «از ابتدای اجرای این برنامه تاکنون 6 میلیون و 239 هزار و 6 کودک مورد غربال بینایی قرار گرفتهاند که از این تعداد دو میلیون و 10 هزار و 15 کودک دارای انواع اختلالات بینایی و 411 هزارو 530 کودک با تنبلی چشم را شناسایی کردند که برای اقدامات درمانی ارجاع شدهاند.» به گفته معاون وزیر رفاه، سال گذشته سه میلیون و 526 هزار و 45 کودک که معادل 86درصد جمعیت گروه هدف هستند، از نظر بینایی غربال شدهاند. 63 هزار و 30 مورد دارای انواع اختلالات بینایی تشخیص داده شده و 13 هزار و 342 مورد هم دارای تنبلی چشم بودهاند.
برنامههای آموزشی برای نابینایان و کمبینایان
توانمندسازی فرد نابینا مستلزم ارائه خدمات توانبخشی، بلافاصله پس از تشخیص آسیب، متناسب با نیازهای آنها است. رئیس سازمان بهزیستی با اشاره به خدمات این سازمان میگوید: «ارائه خدمات مشاوره روانشناختی به فرد نابینا یا کمبینا، آموزش مهارتهای روزمره زندگی مانند تحرک و جهت یابی و مهارتهای پرورش حواس جایگزین در دستور کار قرار میگیرد که در مراکز خانواده و کودک نابینای زیر شش سال و سایر مراکز تخصصی توانبخشی ارائه میشوند. همچنین ارائه خدمات آموزشی در زمینه مهارتهای زندگی روزمره، بریل آموزی، مهارتهای استفاده از امکانات سختافزاری و نرمافزاری گویا و بریل و کار با وسایل الکترونیک از دیگر خدمات این مراکز است.»
یارانه 5 میلیونی برای هر کودک نابینا
رئیس سازمان بهزیستی کل کشور با اشاره به اینکه در حال حاضر 787 نابینا و کمبینا از خدمات مراکز ارائه خدمات توانبخشی در منزل استفاده میکنند و 597 نابینا و کمبینا هم از خدمات مراکز مراقبت در منزل بهرهمند میشوند. میگوید: «از سال گذشته تمام کودکان بهرهمند از خدمات مراکز روزانه آموزشی و توانبخشی خانواده و کودک مبتلا به اختلالات بینایی از پوشش 100درصدی یارانه برخوردار بودهاند. یارانه پرداختی به ازای هر فرد بین 4 میلیون 450 هزار تومان تا 5 میلیون تومان با درجه ارزشیابی مرکز محاسبه شده است.» حسینی در مورد دسترس پذیری فضای مجازی و برنامههای مورد استفاده در این فضا برای افراد نابینا میگوید: «رایزنیهای متعددی با شرکتهای دانش بنیان و تولیدکنندگان نرمافزارهای مختلف انجام شده تا تولیدات و خدمات نرمافزاری این شرکتها، متناسب با نیازهای آنها ارائه شود و بتوانند با استفاده از امکانات گویا و بریل از این خدمات بهرهمند شوند.»
ارائه خدمات مختلف به بیش از 73 هزار معلول بینایی روستایی
73 هزار و 160 فرد دارای آسیب بینایی یعنی معادل 14 درصد از کل جمعیت تحت پوشش برنامه توانبخشی مبتنی بر جامعه ساکن در روستاها هستند، حسینی در این مورد میگوید: «هر ساله خدمات مختلفی در زمینه سلامت، آموزش، فعالیتهای اجتماعی و توانمندسازی برای افراد دارای معلولیت در مناطق روستایی با کمک بخشهای دولتی و غیردولتی و اعضای جامعه انجام می شود. در کنار ارائه همه خدمات تخصصی که به افراد دارای معلولیت بینایی ارائه میشود، توجه به معیشت این گروه از جامعه نیز در دستور کار است.