راضیه خوئینی
گروه کتاب

در روزگاری که روایت‌ها، فراتر از اخبار، به نیرویی تعیین‌کننده در شکل‌دهی اذهان جهان بدل شده‌اند، هنوز نویسندگانی هستند که چون آیینه‌ای، بی‌ملاحظه، چهره عریان قدرتمندان فاسدی چون نتانیاهو را پیش روی مخاطب می‌گذارند. برنا احدی/ Borna Ahadi، از همین نسل نویسندگان جسور و بی‌پرواست؛ قلمی که بی‌هراس، پرده از تاریک‌ترین زوایای سیاست‌های شرورانه و جاه‌طلبانه برمی‌دارد و حقیقت را هرچند تلخ روایت می‌کند. او یادآور می‌شود هر غاصبی، هرچقدر هم مقتدر و پرهیبت، روی خاکستری از حقیقت ایستاده است؛ حقیقتی که اگرچه ممکن است مقطعی زیر غبار تبلیغات پنهان ‌شود، اما روزی رخ خواهد نمود.
احدی در آثار خود، با نگاهی موشکافانه و روایتی مستند و تحلیلی، به واکاوی چهره‌هایی می‌پردازد که در پس نقاب قدرت، مفاهیم اخلاق، صلح و انسانیت را قربانی کرده‌اند. او در دو اثر آخر خود، «نتانیاهو: هزینه جاه‌طلبی/ Netanyahu: The Cost of Ambition» و «تهران سقوط نخواهد کرد؛ چرا امپراطوری می‌خواهد ایران را نابود کند؟/ Tehran Will Not Fall: Why the Empire Wants to Destroy Iran»، دو قطب متضاد جهان معاصر را در برابر یکدیگر قرار می‌دهد: از یک سو، نتانیاهو؛ سیاستمداری که قدرت و منافع شخصی را به بت خویش بدل کرده و در مسیر جاه‌طلبی، وجدان و ارزش‌های انسانی را به مسلخ می‌برد؛ و از سوی دیگر، ملت ایران که زیر بار فشار تحریم‌های اقتصادی و تهدیدهای روزافزون، همچنان پای استقلال و شرافت خود ایستاده و از خم شدن در برابر زور امتناع می‌ورزد.
در دنیایی که مرز میان حقیقت و دروغ، آزادی و سلطه، به باریکی تار مو رسیده، کتاب انگلیسی «نتانیاهو: هزینه جاه‌طلبی»، نگاهی بی‌پرده و موشکافانه به لایه‌های تاریک سیاست رژیم اسرائیل و شخصیت نخست‌وزیر شرور آن دارد؛ مردی که نامش با قدرت، ترس، تفرقه‌برانگیزی و تناقض گره خورده است. این اثر، صرفاً زندگینامه‌ای سیاسی نیست، بلکه تحلیلی روانی و تاریخی از سیاستمداری است که قدرت را نه ابزار خدمت، که هدف غایی وجود خویش دیده است. مردی که برای بقای خود در قدرت، امنیت را دستاویزی برای توجیه نسل‌کشی مردم غزه، سرکوب و خشونت ساخته است. احدی در این کتاب، با اتکا به پژوهش‌های دقیق و روایت‌هایی مستند، نشان می‌دهد جاه‌طلبی بی‌پایان نتانیاهو چه هزینه‌هایی برای یهودیان، ملت فلسطین و وجدان بشری به همراه داشته است.
 
میراث سیاه نتانیاهو برای بشریت 
در کتاب «نتانیاهو: هزینه جاه‌طلبی»، برنا احدی با زبانی شفاف و نثری روان به ارائه مستندات تاریخی و ترسیم چهره واقعی نخست‌وزیری جنایتکار می‌پردازد. احدی مسیر صعود سیاسی نتانیاهو را از دوران جوانی‌اش در ارتش تا سلطه کامل بر سیاست اسرائیل روایت و خصوصیات اخلاقی او را موشکافی می‌کند. او نقاب از چهره مردی برمی‌دارد که ترس را به کالایی سیاسی تبدیل کرد و با سوءاستفاده از رسانه، دشمن‌هراسی و ایجاد امنیت، توانست مشروعیت خود را در سایه تهدید دائمی استحکام بخشد. اما آنچه این کتاب را از یک زندگینامه فراتر می‌برد، نثر تحلیلی و دیدگاه فلسفی آن است که در سراسر کتاب ذهن خواننده را با پرسش «تا کجا می‌توان به نام امنیت، انسانیت را قربانی کرد؟» درگیر می‌کند. میراث سیاه نتانیاهو برای وجدان بشری به خون نشاندن فلسطینیان و فرو بردن یهودیان در انزوای اخلاقی بود و تاریخ، چهره‌ای از قدرت را به خود دید که در پی منافع شخصی، جهان را به آتش کشاند. احدی در جای‌جای کتاب، بر تناقض میان گفتار و کردار نتانیاهو انگشت می‌گذارد که دم از دینداری و اخلاقگرایی یهودی می‌زند، اما از ابزارهای غیراخلاقی برای بقای خود در قدرت بهره می‌گیرد و از تهدید خارجی برای سرپوش گذاشتن بر شکاف‌های داخلی استفاده می‌کند. هر فصل از این کتاب تاریخی، پیامدهای اقدامات نتانیاهو را در بستر وقایع و تحولات منطقه‌ای و جهانی می‌کاود.
برنا احدی در مقام مورخ و تحلیل‌گر به هزینه‌های سنگین سیاست‌های نتانیاهو می‌پردازد: سیاست اشغال و تداوم تصرف کرانه باختری؛ سیاستی که امید فلسطینیان به عدالت را به یأس کشاند و رژیم اسرائیل را در برابر افکار عمومی جهان، به نمادی از اشغالگری بدل ساخت. انزوای دیپلماتیک و اخلاقی اسرائیل در صحنه بین‌المللی، که حاصل سال‌ها سیاست تهاجمی و نادیده گرفتن هنجارهای حقوق بشری است. پرونده‌های متعدد فساد و سوءاستفاده از قدرت که تصویر اخلاقی نخست‌وزیری او و اعتماد عمومی یهودیان را فرسوده کرد. احدی نشان می‌دهد نتانیاهو چگونه با بهانه‌های گوناگون «امنیت ملی» و «دفاع از قوم یهود»، توانسته سال‌ها از پاسخ‌گویی و محاکمه بگریزد.
 
نقش رسانه در اسطوره‌سازی از قدرتی فاسد
یکی از برجسته‌ترین محورهای این کتاب، تحلیل مهارت نتانیاهو در بهره‌گیری از رسانه‌هاست. او به‌خوبی می‌داند در عصر تصویر و روایت، جنگ قدرت پیش از آنکه در میدان سیاست رقم بخورد، در ذهن و احساسات مردم شکل می‌گیرد؛ بنابراین با استفاده از روایت‌های دوگانه خیر و شر و با ترسیم دشمنی همیشگی در خارج از مرزها، توانسته جامعه صهیونیست‌ها   را در حالت اضطراب دائمی نگه دارد؛  در عین حال، این کتاب نشان می‌دهد چگونه همین رسانه‌ها، در دوران جدید می‌توانند به ابزار افشای چهره واقعی او بدل شوند؛ چهره‌ای که پشت سخنرانی‌های امنیت‌محور، به دنبال حفظ قدرت و منافع شخصی است نه تحقق آرمان‌های انسانی.
«نتانیاهو: هزینه جاه‌طلبی» را نباید صرفاً یک زندگینامه دانست؛ بلکه باید آن را هشدارنامه‌ای برای مردم خاورمیانه بدانیم که کمک می‌کند به ماهیت نتانیاهو و اهدافش پی ببرند و نسبت به نسل‌کشی در غزه بی‌تفاوت نباشند. همچنین خواندن این اثر، بویژه برای پژوهشگران حوزه خاورمیانه، دانشجویان علوم سیاسی و همه‌ آنان که می‌خواهند ریشه‌های بحران‌های امروز اسرائیل و فلسطین را درک کنند، مفید است. چرا که نویسنده در کتابش پرده از چهره مردی برمی‌دارد که قدرت را تا مرز اسطوره در میان صهیونیست‌ها پیش برد، اما در نهایت، در آیینه تاریخ، نامش نه به‌عنوان قهرمان، که به‌مثابه نماد شرارت و عنصری ضدبشریت ثبت خواهد شد که هزینه‌های جبران ناپذیری روی دست یهودیان گذاشت.
 
بی‌بی قاتل است
برنا احدی در صفحه 55 کتابش به لحظه تاریخی به امضای توافق‌نامه صلح اسلو میان فلسطینی‌ها و یهودیان اشاره کرده است: «با تماشای این صحنه، رابین و عرفات‌، با حضور بیل کلینتون با هم دست دادند؛ لحظه‌ای که به یک نماد تبدیل شد. توافقنامه‌های اسلو  تعهدات متقابل را ترسیم کرده و جدول زمانی‌ای برای اجرای مراحل مختلف خودمختاری فلسطین تعیین کردند. این توافقنامه‌ها همچنین به مسائلی مانند عقب‌نشینی نیروهای اسرائیلی از مناطق خاص و تأسیس تشکیلات خودگردان فلسطین برای اداره کرانه باختری و نوار غزه پرداختند.... کمیته جایزه صلح نوبل، جایزه سال 1994 خود را به طور مشترک به اسحاق رابین، یاسر عرفات و شیمون پرز، وزیر امور خارجه اسرائیل اعطا کرد.»
نویسنده در ادامه به ترور اسحاق رابین نخست‌وزیر وقت رژیم صهیونیستی در 4 نوامبر 1995 توسط یک افراط‌گرای اسرائیلی اشاره می‌کند‌ و پرده از مخالفت صریح بنیامین نتانیاهو با توافقنامه اسلو و بهره‌برداری سیاسی او از شک و تردیدها و نگرانی‌های امنیتی فزاینده در میان اسرائیلی‌ها بر می‌دارد: «در سال ۱۹۹۶، او به عنوان نخست‌وزیر انتخاب شد و این نشان‌دهنده تغییر به سمت سیاست‌های محافظه‌کارانه‌تر بود. نتانیاهو استدلال کرد که این توافقنامه‌ها ناقص هستند و اسرائیل باید امنیت را نسبت به امتیازات در اولویت قرار دهد.»
نویسنده در فصلی با عنوان «مخالفت نتانیاهو با توافق اسلو: قدرت‌سازی از طریق مخالفت» تاریخ را یادآوری کرده است.
با این حال، همه با این توافقنامه‌ها موافق نبودند و یکی از منتقدان سرسخت آن، بنیامین نتانیاهو بود. بی‌بی، که پیش از این خود را به عنوان یک نیروی مهم در سیاست اسرائیل تثبیت کرده بود، بشدت با توافقنامه اسلو مخالفت کرد. او روند صلح را امتیازی خطرناک برای آنچه او تروریسم می‌خواند، می‌دانست و معتقد بود دست دادن با یاسر عرفات، که او را دشمن همیشگی اسرائیل می‌دانست، یک اشتباه بزرگ است.»
برنا احدی درباره اقدامات نتانیاهو علیه صلح نوشته: «همزمان با پیشروی رابین در  مسیر توافق اسلو، نتانیاهو خود را به‌عنوان رهبر یک جنبش مخالف رو به رشد معرفی کرد. او شروع به بسیج نیروهای راست‌گرا در اسرائیل کرد و ائتلافی از ملی‌گرایان افراطی مذهبی و محافظه‌کاران امنیتی تندرو تشکیل داد. نتانیاهو صرفاً متحدان سیاسی را جمع نمی‌کرد بلکه در حال بسیج یک جنبش پوپولیستی بود که بنیانش در ترس، خشم و تردید نسبت به  فلسطینیان بود. این اتحاد میان راست‌گرایان افراطی مذهبی اسرائیل و نهادهای امنیتی محافظه‌کار به نیرویی قدرتمند در سیاست اسرائیل تبدیل شد. استفاده نتانیاهو از رسانه‌ها و درک او از احساسات عمومی به او اجازه داد تا از نگرانی عمیق بسیاری از اسرائیلی‌ها در مورد روند صلح بهره‌برداری کند. برای بسیاری، ایده به رسمیت شناختن سازمان آزادی‌بخش فلسطین، غیرقابل تصور بود. این احساسات به سوخت ماشین سیاسی نتانیاهو تبدیل شد. نتانیاهو به پیام‌رسانی سیاسی مسلط بود و می‌دانست چگونه از این خشم عمومی برای رسیدن به قدرت استفاده کند. او اعتراضات گسترده‌ای علیه توافقنامه اسلو ترتیب داد و آن را قماری خطرناک دانست که اسرائیل را در معرض خطرات بیشتری قرار می‌دهد. او استدلال می‌کرد این صلح نیست، بلکه تسلیم شدن است. از نظر نتانیاهو، توافقنامه اسلو نشان‌دهنده خیانت به امنیت اسرائیل و حق موجودیت آن بود. او رابین و کابینه اسرائیل را به نادیده گرفتن درس‌های تاریخ و قرار دادن آینده کشور در دستان کسانی متهم کرد که دهه‌ها در پی نابودی آن بودند.»
نویسنده فصل دیگری را به «دوره پس از ترور رابین:  آشوب و بحران» اختصاص داده و نوشته: «ترور اسحاق رابین هنوز نمادی قدرتمند از شکنندگی سازش و پتانسیل مخرب افراط‌گرایی است. 
پس از این واقعه، اسرائیل در هرج و مرج سیاسی فرو رفت. اعتراضاتی در سراسر سرزمین‌های اشغالی آغاز شد و تظاهرات‌کنندگان با صدای بلند بنیامین نتانیاهو را محکوم کردند. خیابان‌ها مملو از شعارهای «بی‌بی قاتل است» شد، زیرا بسیاری او را مسئول فضای سیاسی مسمومی می‌دانستند که منجر به مرگ رابین شد. نتانیاهو که به‌شدت مخالف توافقنامه اسلو بود، باعث تحریک و برانگیختن خشم مخالفان شده بود و حالا با خشم طرفداران رابین روبه‌رو بود. این خشم و عصبانیت به هواداران رابین محدود نمی‌شد؛ حتی لیا، بیوه رابین، آشکارا نتانیاهو را مسئول مرگ شوهرش دانست. او در یک بیانیه عمومی اعلام کرد: «نتانیاهو مسئول ترور شوهرم است» و او را متهم کرد که با لفاظی‌هایش باعث تحریک افراط‌گرایانی مانند ایگال امیر، قاتل رابین شده است. این اتهام شخصی تنها به شعله‌ور شدن آتش سیاسی دامن زد و نتانیاهو خود را در مرکز طوفان یافت. در سمت فلسطینی‌ها، شوک و ناباوری گسترش یافت. برای آنها، قتل او پیام ترسناکی ارسال می‌کرد.»

نتانیاهو: هزینه جاه‌طلبی

Netanyahu:
The Cost of Ambition

  نویسنده: برنا احدی/ Borna Ahadi
  ناشر: خدمات دیجیتال آمازون LLC – Kdp
  تعداد صفحات: ۱۲۸ صفحه
  قیمت: 8.99 دلار