محمدمحسن فایضی
کارشناس مسائل فلسطین

مئیر بن شبات شخصیت شناخته شده امنیتی اسرائیلی است که سمت‌هایی مثل مشاور امنیت ملی و رئیس منطقه جنوبی شاباک تا سال 2021 را هم در کارنامه دارد، در یادداشتی به تغییرات استراتژی‌های امنیتی اسرائیل از 7 اکتبر به این سو پرداخته است. او موارد مختلفی را اسم می‌برد که نشان می‌دهد اسرائیل الگوهای امنیتی قدیمی خود را کنارگذاشته و حالا با منطق دیگری رفتار می‌کند.
او معتقد است سیاست‌های امنیتی اسرائیل قبل 7 اکتبر شامل کنش حداقلی و بازگشت زود به آرامش، تضعیف دشمنان به جای نابودی (چمن زنی)، خط قرمز عملیات در کشورهای منطقه و تمرکز بر ترورهای مخفیانه بوده است. اما اکنون منطق رفتاری تصمیم گیران تل آویو از 7 اکتبر تغییر کرده است: عدم رضایت به کمتر از نابودی دشمنان، عدم مصونیت هر شخصیت در هر مکان، تلاش برای شکل دهی نظم جدید منطقه‌ای، نبرد در چندین جبهه، تطبیق با کشورهای عربی از دریچه قدرت به جای دریچه امتیاز دادن، حمله مستقیم به تهران به عنوان قلب مقاومت و در نهایت تغییر نگاه‌ها به نقش ایدئولوژی حماس در تصمیم‌گیری ها!
 آخرین مورد اشاره مئیر، مسأله‌ای است که می‌خواهیم به آن بپردازیم. او خودش بیشتر توضیح می‌دهد: «در گذشته، نخبگان عمدتاً سکولار اسرائیل، ایدئولوژی‌های اسلام‌گرایی را کم‌اهمیت جلوه می‌دادند. این رویکرد شکست خورده است، بنابراین رهبران اسرائیلی امروز رویکرد جدید خود را بر این فرض می‌سازند که ایدئولوژی حماس عمیقاً جهان‌بینی بسیاری از مردم غزه را شکل داده است. با توجه به اینکه میانگین سنی در غزه ۱۸ سال است و حماس ۱۸ سال پیش کنترل غزه را به دست گرفت، حداقل نیمی از جمعیت تحت حکومت حماس بزرگ شده و پیام این گروه را از طریق مدارس، مساجد و رسانه‌هایی که حماس کنترل می‌کند، جذب کرده‌اند.»
این بخش از سخنان مسئول سابق امنیتی، اعترافی است به جایگاه حماس در هر خانواده و فرد اهل نوارغزه که تا پیش از این صهیونیست‌ها سعی داشتند این واقعیت را نپذیرند یا حداقل در روایت‌های رسانه‌ای شان مردم غزه را تحت جبر و سلطه حماس جا بزنند. اما از 7 اکتبر متوجه شدند که این یک مؤلفه بسیار جدی در نوارغزه است و آنچه در 7 اکتبر گذشت، ناشی از نگرش مردم غزه و گستردگی آن در جمعیت 2.3 میلیونی است و این مسأله باعث شده حماس زنده بماند و بتواند همچنان در بزرگ‌ترین کشتار قرن مقاومت کند.
در جمع‌بندی این یادداشت که در نشریه فارن پالیسی منتشر شده است به صراحت این مسأله ذکر شده است که با این تغییر نگرش، اسرائیلی‌ها به خوبی می‌دانند که هیچ راهی جز کوچ اجباری برای رهایی از مقاومت در غزه واقعی و شدنی نیست. او می‌نویسد: «اگرچه بسیاری از رهبران جهان پیشنهاد رئیس‌جمهوری آمریکا، دونالد ترامپ، برای مهاجرت داوطلبانه را غیرواقعی یا خطرناک دانستند، اما این یکی از معدود ایده‌هایی برای حل این درگیری لاینحل است که راه حل های ارتدوکس‌های شکست‌خورده گذشته را رد می‌کند.»
این واقعیت غزه متأثر از حضور حماس در غزه با کنترل سیاسی آن از سال 2006 به بعد هم هست. حماس طی این سال‌ها اقدامات مختلفی از جمله تمرکز بر زنان، تأکید بر اقدامات فرهنگی در خانواده، تمرکز بر مدارس و دانشگاه‌ها، تسهیل ازدواج و کمک به جوانان، محوریت بخشی به مساجد و ترویج گسترده قرآن و همچنین تربیت و چابک‌سازی جوانان قسام انجام داده و دنبال کرده است. جالب است بدانید اگر در سال 2006 حدود 100 مسجد بود پیش از 7 اکتبر 670 مسجد در غزه فعال بودند.