چالش‌های اساسی پیش‌روی صنعت خودروی ایران

مبهم بودن تعرفه واردات، رکود بازار و کمبود قطعات را فراموش نکنید

سارا غضنفری
دبیرگروه خودرو

در هفته‌های اخیر مانند تمام سال‌هایی که صنعت خودروی ایران با موانع متعدد روبه‌رو بوده است با چالش‌های جدی مواجه هستیم. تعرفه واردات خودرو در وضعیت مبهم قرار دارد. 
بدهی خودروسازان به قطعه‌سازان و از سمت دیگر زیان انباشته خودروسازان موجب بحران در این صنعت شده است. خبر چندانی از صادرات خودرو در دست نیست و همچنین بازار خودروی داخل در رکود به سر می‌برد. البته تلاش‌ها برای عبور دادن حوزه خودرو از جاده پرپیچ‌ و خم موانع متعدد ادامه دارد. دولت تلاشش را کرده تا خصوصی‌سازی را در صنعت خودرو پیاده کند. تعرفه واردات خودرو را به شیوه پلکانی کاهش دهد. قیمت‌گذاری دستوری را از روی خودروها بردارد. قیمت خودروهای وارداتی را به قیمت واقعی‌شان نزدیک کند و از همه مهم‌تر خودرو را از کالای سرمایه‌ای به کالای مصرفی نزدیک کند. اما از این واقعیت نمی‌توان چشم‌پوشی کرد که وضعیت صنعت و بازار خودرو چندان مناسب نیست. تأثیر شرایط موجود و تحولات پیش‌آمده سیاسی و اقتصادی بر این حوزه قابل انکار نیست. اما با این حال هنوز تولید خودرو ادامه دارد و تلاش‌هایی برای ادامه واردات خودرو هم در جریان است. براساس آخرین گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، شاخص تولید خودرو در مردادماه امسال با رشد ۸ درصدی نسبت به تیر و افزایش جزئی در مقایسه با سال گذشته روبه‌رو بوده است. به گزارش ایسنا، گزارش تازه مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد که در مردادماه ۱۴۰۴، فعالیت تولید و فروش در رشته خودرو و قطعات در شرکت‌های بورسی، پس از دوره‌ای افت، کمی بهبود یافته است. طبق آمار و داده‌های این گزارش، شاخص تولید رشته فعالیت خودرو و قطعات در شرکت‌های بورسی در مرداد ۱۴۰۴ نسبت به مرداد ۱۴۰۳، ۰.۸ درصد رشد داشته که در مقایسه با تیرماه ۱۴۰۴ این شاخص 8 درصد افزایش یافته است. شاخص فروش بخش خودرو و قطعات نیز نسبت به سال گذشته معادل ۰.۴ درصد افزایش را نشان می‌دهد؛ اما در مقایسه با ماه قبل، رشد قابل‌توجه ۱۷.۳ درصدی رخ داده است. همچنین از نظر تعداد، تولید خودروی سواری از ۵۵ هزار و ۱۱۷ دستگاه در تیرماه امسال به ۶۲ هزار و ۱۲۲ دستگاه در مردادماه، رسیده است. براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، روند افزایشی شاخص‌ها در مرداد نشان می‌دهد که بخش خودروی کشور، پس از دو ماه افت نسبی توانسته تا حدی وضعیت خود را ترمیم کند؛ اما هنوز فاصله قابل‌توجهی با سال گذشته به‌ویژه در بخش تولید قطعات وجود دارد. البته باید این موضوع را در نظر گرفت که تأثیر شرایط فعلی بر وضعیت خودرو کاملاً مشهود است. اما اگر مسأله تعرفه واردات خودرو و مسائل مربوط به قطعه‌سازان حل شود هم در بخش وارداتی شاهد کاهش مشکلات خواهیم بود و هم در بحث تولید، دوباره افزایش تولید را تجربه خواهیم کرد.