پزشکیان پس از حضور در اجلاس شانگهای دیروز در رژه نیروهای مسلح چین شرکت کرد
همگرایی در شرق جهان
رئیسجمهوری کشورمان پیش از ظهر دیروز به وقت محلی پکن، در مراسم رژه نیروهای مسلح چین که به مناسبت هشتادمین سالگرد پایان جنگ جهانی دوم برگزار شد، شرکت کرد. در این مراسم جدیدترین تجهیزات و تسلیحات ارتش چین به نمایش درآمد. علاوه بر مسعود پزشکیان، رهبران 25 کشور دیگر جهان از جمله روسیه و کره شمالی نیز دیگر میهمانان این آیین بودند. شرکت در این آیین و حضور در مراسم رژه ارتش چین، آخرین برنامه رئیسجمهوری اسلامی ایران در سفر به چین بود. پزشکیان در سفر چهار روزه به چین، ابتدا در اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای حضور یافت و در حاشیه این اجلاس به گفتوگو با همتایان خارجی خود از جمله «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهوری روسیه، «شهباز شریف» نخستوزیر پاکستان، «امامعلی رحمان» رئیسجمهوری تاجیکستان و «رجیب طیب اردوغان» رئیسجمهوری ترکیه نشست. با پایان اجلاس «سران سازمان همکاری شانگهای»، اجلاس «شانگهای پلاس» برگزار شد که نشستی بود با حضور سران کشورهایی که عضو رسمی سازمان همکاری شانگهای نیستند. این دو نشست در سطح سران در شهر «تیانجین» چین برگزار شد. پس از آن بود که پزشکیان به دعوت «شی جین پینگ» رئیسجمهوری چین، با قطار، شهر تیانجین را به مقصد پکن، پایتخت چین ترک کرد تا علاوه بر دیدار دوجانبه با همتای چینی، در جمع ایرانیان مقیم چین نیز حضور یابد.
تفاهم ایران و چین برای اجرای توافقات
پزشکیان در پکن، پیش از حضور در مراسم رژه نیروهای مسلح چین، با «هوانگ هو» عضو دائم حزب کمونیست چین دیدار و گفتوگو کرد. در جریان این دیدار، رئیسجمهوری اسلامی ایران با اشاره به اهمیت همکاریهای چندجانبه، سازمان همکاری شانگهای را «ابزاری مؤثر برای مقابله با یکجانبهگرایی» توصیف و تصریح کرد:«بشریت تشنه عدالت، انصاف و رعایت قانون است. تمدن جهانی متکی بر تاریخ و فرهنگ کهن کشورهایی چون ایران و چین است و در پرتو این تمدنها، ملتها میتوانند زندگی سرافرازانهای داشته باشند.»
رئیسجمهوری کشورمان تأکید کرد:«باید در برابر زورگویی و قلدری کشورهایی که خواهان روابط دوستانه ما نیستند، ایستادگی کرد.» پزشکیان در ادامه با بیان این جمله، طرف چینی را به پیگیری مباحث مطرح شده در دیدارش با شی جین پینگ دعوت کرد و گفت:«جمهوری اسلامی ایران آماده اجرای توافقات و عملیاتی کردن آنهاست.»
رئیسجمهوری ابراز امیدواری کرد «با تشکیل کارگروه مشترک، توافقات میان دو کشور به سرعت اجرایی شود؛ زیرا حضرت آیتالله خامنهای، رهبر انقلاب اسلامی بر توسعه روابط با چین» تأکید داشته و پزشکیان را به پیگیری این موضوع مأمور کردهاند.
«هوانگ هو» نیز با قدردانی از ارزیابی مثبت رئیسجمهوری ایران نسبت به نشست اخیر سازمان همکاری شانگهای در تیانجین، گفت:«آماده عملیاتی کردن تفاهمات شما با شی جین پینگ هستیم.»
عضو دائم حزب حاکم چین این قول را هم داد که «چین همانگونه که در گذشته از ایران حمایت کرده است، اکنون نیز در موضوعات مرتبط با حاکمیت و منافع ملی در کنار ایران خواهد بود.»
وی همچنین با اشاره به تمایل جدی دو طرف برای توسعه همکاریهای عملی افزود:«آنچه رئیسجمهوری چین به شما وعده دادهاند، قطعاً عملی خواهد شد. باید همکاریهای چندجانبه تقویت شود.» «هو» به این نکته هم اشاره کرد که از حمایت ایران نسبت به ابتکار حکمرانی جهانی که از سوی شی جین پینگ مطرح شده قدردانی میکند. این مقام ارشد حزب حاکم چین افزود:«چین از اعتبار سازمان ملل و نظم بینالمللی پس از جنگ جهانی دوم حمایت کرده و قلدرمآبی را مردود میداند. چین و ایران در این زمینه دیدگاههای مشترکی دارند و این اشتراک نظر زمینه را برای توسعه همکاریها تسهیل میکند.»
چرا سفر چین مهم بود؟
سفر رئیسجمهوری روز گذشته و پس از برگزاری مراسم رژه نیروهای مسلح چین به پایان رسید و پزشکیان از پکن عازم تهران شد؛ سفری که در بستری از تحولات بینالمللی حساس انجام شد. در روزهای اخیر، تروئیکای اروپا (انگلیس، فرانسه و آلمان) تصمیم به فعالسازی مکانیسم ماشه علیه ایران گرفت، اقدامی که بهانه آن، نگرانیهای ادعایی درباره فعالیتهای هستهای ایران عنوان شد. اما به رغم این ادعاها، این اقدام سه کشور اروپایی در واقع تلاشی برای افزایش فشار بر تهران است، اما این اقدام زیادهخواهانه با واکنش هماهنگ دو قدرت شرقی یعنی چین و روسیه مواجه شد. این دو کشور که از اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل هستند، نهتنها به صورت جداگانه، بلکه در نامهای مشترک با جمهوری اسلامی ایران به شورای امنیت، مخالفت خود را با فعالسازی مکانیسم ماشه اعلام کردند. چین و روسیه در این نامهها تأمین منافع ایران تاکید کردند.
در چنین فضایی، حضور پزشکیان در کنار رهبران چین و روسیه در اجلاس سازمان همکاری شانگهای در تیانجین و بعد از آن مراسم رژه نظامی ارتش چین، پیامی نمادین مخابره کرد. این پیام که جمهوری اسلامی ایران در برابر تلاشهای غرب برای فشار و اهرمهای ادعایی دست بسته نیست و این فشارها با پاسخ منفی قدرتهای دیگر جهان روبهرو است. همراهی ایران با چین و روسیه، دو قدرتی که به طور فزاینده در برابر یکجانبهگرایی غرب ایستادگی میکنند، پیامی روشن داشت: جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر متحدان خود، قادر به مقاومت در برابر فشارهای سیاسی و اقتصادی خواهد بود. تأکید سران چین و روسیه، از پوتین تا شی و عضو ارشد حزب حاکم چین، گواهی بر این سخن است.
از سویی، حضور پزشکیان در رویدادهایی که در چین برگزار شد، بویژه در کنار نمایش قدرت نظامی چین و گفتوگوهای سطح بالا با رهبران کشورهای عضو شانگهای، نشان دهنده عزم ایران برای تقویت بلوک شرقی برای مقابله با یکجانبهگرایی برخی قدرتهای غربی است. سفر پزشکیان در واقع گامی در راستای تحکیم پیوندهای ایران با شرق و ارسال این پیام به غرب بود که تلاشها برای انزوای ادعایی ایران در قالب فعالسازی مکانیسم ماشه، در سایه حمایتهای چین و روسیه راه به جایی نخواهد برد.
بــــرش
پزشکیان در تشریح دستاوردهای سفر چین:
تصمیمات مهم و استراتژیکی اتخاذ شد
رئیس جمهوری و هیأت همراه، عصر دیروز از پکن به تهران بازگشتند. پزشکیان در فرودگاه مهرآباد در گفتوگو با خبرنگاران، ضمن تشریح دستاوردهای این سفر گفت: «در اجلاس همکاری شانگهای دو جلسه مهم برگزار شد. اولین جلسه، اجلاس اصلی شانگهای بود که ما در آن پیشنهاد تشکیل کمیتهای برای عملیاتی کردن صلح و پیشگیری از تهدیدات میان اعضا را ارائه کردیم. همچنین راهکارهایی برای تسویههای مالی مشترک میان کشورها مطرح شد.» وی با اشاره به اینکه در دومین جلسه، یعنی اجلاس شانگهای پلاس رؤسای جمهوری و نخستوزیران 24 کشور شرکت داشتند، افزود: «در این اجلاس ما بر صلح مبتنی بر حق و عدالت تأکید کردیم. رئیسجمهوری محترم چین پیشنهاد حکمرانی جهانی ارائه داد که در آن چهارچوبها و قوانین مبتنی بر حق و عدالت رعایت و استانداردهای دوگانه اعمال شود.»
رئیس جمهوری با اشاره به دیدارهای خود با سران دیگر کشورها همچون تاجیکستان، پاکستان و روسیه، گفت که در این «دیدارهای بسیار طولانی» «در زمینه مسائل اقتصادی، علمی، منطقهای، هستهای و اسنپبک به تبادل نظر پرداختیم.» پزشکیان با اشاره به اینکه «در اجلاس وزرای خارجه ایران، چین و روسیه نیز سندی مشترک در محکومیت اقدامات غیرقانونی سه کشور در موضوع اسنپبک امضا و به شورای امنیت سازمان ملل ارائه شد»، اظهار کرد: «همچنین با رؤسای جمهوری چین و ترکیه تبادلنظر کردیم و تصمیمات مهم و استراتژیکی اتخاذ شد که قرار است از سوی وزرای خارجه، اقتصاد و دفاع پیگیری شود.»
رئیس جمهوری، دیدار با رؤسای جمهوری دیگر کشورها را «فرصتی برای ایجاد تفاهم، همدلی و همراهی» خواند و در توضیح قطعنامه نهایی اجلاس سران شانگهای، گفت: «در این قطعنامه حمله رژیم صهیونیستی با حمایت آمریکا به طور قاطع محکوم شد و همه کشورها آن را برخلاف قوانین و حقوق ملتها دانستند.» پزشکیان ابراز امیدواری کرد که «سایر توافقات حاصل از این اجلاس در کشور پیگیری شود تا با اجرای آنها، چشمانداز مناسبی در حوزه اقتصاد، امنیت، علم، گردشگری و مسائل اجتماعی با کشورهای همسایه و دیگر کشورهای شرکتکننده ایجاد کنیم.»
رئیس جمهوری در پایان ابراز امیدواری کرد تا «به لطف پروردگار، با قدرت، در برابر یکجانبهگرایی که در واقع قانون زور است، منطق و عدالت را حاکم کنیم.»

